Schematy podatkowe (MDR)

Minister Finansów wydał kolejną interpretację ogólną przepisów MDR (dział III, rozdział 11a Ordynacji podatkowej), tym razem w sprawie „prawnie chronionej tajemnicy zawodowej” promotora i wspomagającego na gruncie przepisów o schematach podatkowych.

18 lutego 2025 r. ministrowie gospodarki i finansów państw członkowskich UE zdecydowali w ramach ECOFIN o pozostawieniu bez zmian unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej (tzw. rajów podatkowych).

W dniu 17 lutego w Wykazie Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów pojawiła się informacja o planowanych założeniach projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Szereg proponowanych środków realizacji postulowanych rozwiązań dotyczy zmian przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR) (dział III, rozdział 11a Ordynacji podatkowej).

Minister Finansów dokonał interpretacji przepisów MDR (dział III, rozdział 11a Ordynacji podatkowej) po raz pierwszy w drodze interpretacji ogólnej (interpretacji ogólnej z dnia 24 grudnia 2024 r. w sprawie kwalifikacji umów leasingu operacyjnego na gruncie przepisów o schematach podatkowych).

Jak wynika z informacji opublikowanych przez Ministerstwo Finansów z końcem roku zmianie ulegnie tzw. schema służąca raportowaniu MDR (struktury logiczne informacji i zawiadomień MDR). Jeżeli zatem przed końcem 2024 r. rozpocznie się prace nad przygotowaniem właściwego formularza MDR, jego skuteczne przekazanie Szefowi KAS może nie być możliwe po 1 stycznia 2025 r.

TSUE wydał wyrok w sprawie C-623/22 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez belgijski trybunał konstytucyjny. W odniesieniu do wszystkich pięciu zadanych pytań TSUE nie dopatrzył się niezgodności przepisów dyrektywy 2011/16/UE w brzmieniu zmienionym dyrektywą Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. (DAC6) z prawem unijnym.

23 lipca 2024 r. przed Trybunałem Konstytucyjnym* odbyła się rozprawa w sprawie (sygn. K 13/20) z wniosku Krajowej Rady Doradców Podatkowych o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów Ordynacji podatkowej (między innymi w zakresie w jakim wykonanie dyspozycji tych przepisów odnośnie do przekazania informacji o schemacie podatkowym skutkuje obowiązkiem naruszenia tajemnicy zawodowej przez doradcę podatkowego) oraz przepisów ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Trybunał Konstytucyjny uznał, że część kwestionowanych przepisów jest zakresowo niezgodna z Konstytucją.

11 lipca 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał pierwszą interpretację indywidualną (sygn. 0111-KDIB2-1.4017.3.2019.22.S/JS/MR/KS) dotyczącą przepisów działu III, rozdziału 11a Ordynacji podatkowej (przepisów MDR). W odniesieniu do obydwu zadanych we wniosku pytań Dyrektor KIS uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

Ministerstwo Finansów opublikowało wzory dokumentów elektronicznych, które od 1 lipca 2024 r. należy wykorzystywać do złożenia formularza rejestracyjnego (DPI-FR(1)) oraz przekazania informacji o sprzedawcach (DPI-IS(1)). Zgodnie z nowymi przepisami formularz rejestracyjny oraz informację o sprzedawcach operator platformy będzie mógł przekazywać do Szefa KAS wyłącznie drogą elektroniczną.

Prezydent podpisał ustawę z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. Przepisów implementujące dyrektywę (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (DAC7) wejdą w życie już od dnia 1 lipca 2024 r.

Komisja Europejska prowadzi konsultacje publiczne dotyczące dyrektywy Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (DAC) oraz dyrektyw ją zmieniających (od DAC2 począwszy i skończywszy na DAC6). Ocena nie obejmie DAC7 oraz DAC8, gdyż jej przedmiotem będzie funkcjonowanie DAC w latach 2018–2022. Termin na przesłanie Komisji Europejskiej uwag w powyższym zakresie to 30 lipca 2024 r.

Ustawa z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw została przekazana Prezydentowi do podpisu. Niemal pewne wydaje się wejście w życie przepisów implementujących dyrektywę (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (“DAC7”) już od dnia 1 lipca 2024 r. Zmianie ulegną także przepisy regulujące obowiązki informacyjne w zakresie schematów podatkowych (MDR).

Komisja Europejska podjęła decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego UE i wysyła Polsce wezwanie do usunięcia uchybienia w związku z brakiem terminowej wymiany informacji na temat dochodów osiąganych przez osoby fizyczne i przedsiębiorstwa za pośrednictwem platform internetowych.

W dniu 9 kwietnia Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. Projekt ustawy transponuje przepisy dyrektywy Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (“DAC7”).

W dniu 4 marca 2024 r. w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski opublikowane zostało obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia listy krajów i terytoriów wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, które nie zostały ujęte w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, oraz dnia przyjęcia tego wykazu przez Radę Unii Europejskiej.

Rzecznik Generalny Nicholas Emiliou przedstawił 29 lutego 2024 r. opinię w sprawie C-623/22 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez belgijski trybunał konstytucyjny. W odniesieniu do wszystkich pięciu pytań zadanych przez ten trybunał Rzecznik Generalny nie dopatrzył się niezgodności przepisów dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. (DAC6) z prawem unijnym

W dniu 20 lutego 2024 r. ministrowie gospodarki i finansów państw członkowskich UE zdecydowali w ramach ECOFIN o aktualizacji unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej (tzw. rajów podatkowych).

W dniu 13 lutego opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. Projekt ustawy transponuje przepisy dyrektywy Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania ("DAC7").

W dniu 13 października 2023 r. MF opublikowało statystyki dotyczące raportowania MDR w Polsce za trzeci kwartał 2023 r.

W Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej opublikowano rozporządzenie Ministra Zdrowia mocą którego z dniem 1 lipca 2023 r. odwołuje się stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Jedną z konsekwencji tego stanu rzeczy będzie rozpoczęcie biegu (lub odwieszenie) dotychczas zawieszonych (lub przedłużonych) terminów raportowania tzw. schematów podatkowych krajowych.

Zgodnie z zapowiedziami na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia mocą którego odwołuje się stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 z dniem 1 lipca 2023 r.

Zgodnie z zapowiedziami, Ministerstwo Finansów wydało rozporządzenie przedłużające do 30 czerwca 2023 r. termin na złożenie przez podatników zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w 2022 r. Rozporządzenie w tym zakresie  opublikowano 21 marca 2023 r. i weszło w życie w dniu następującym po dniu jego ogłoszenia (22 marca 2023 r.).

14 lutego 2023 r. ministrowie gospodarki i finansów państw członkowskich UE zdecydowali w ramach ECOFIN o wpisaniu Federacji Rosyjskiej do unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej (tzw. rajów podatkowych). Będzie to wiązało się z szeregiem konsekwencji na gruncie podatków. Jedną z najbardziej doniosłych z nich będzie konieczność identyfikacji schematów podatkowych transgranicznych dotyczących transakcji z podmiotami powiązanymi z Rosji.

Dnia 8 lutego opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. Projekt ustawy wdraża przepisy dyrektywy Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (“DAC7”).

Komisja Europejska zaproponowała kolejne zmiany w dyrektywie 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania („DAC8”). Na gruncie nowych regulacji podmioty świadczące usługi pośrednictwa w zakresie kryptoaktywów będą zobowiązane do gromadzenia, weryfikacji i raportowania informacji na temat swoich klientów oraz zawieranych przez nich transakcji.

Wyrokiem z dnia 8 grudnia 2022 r. w sprawie Orde van Vlaamse Balies i in. (sygn. C-694/20) Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł nieważność przepisu wprowadzonego tzw. dyrektywą DAC6 w zakresie, w jakim nakładał on na objętego tajemnicą zawodową adwokata, działającego jako pośrednik w rozumieniu dyrektywy, obowiązek bezzwłocznego powiadomienia każdego innego pośrednika (który nie jest jego klientem) o ciążących na nim obowiązkach w zakresie raportowania schematów podatkowych.

9 listopada 2022 r. Polska podpisała wielostronne porozumienie w sprawie automatycznej wymiany informacji o dochodach uzyskanych za pośrednictwem platform cyfrowych (ang. the Multilateral Competent Authority Agreement on Automatic Exchange of Information on Income Derived through Digital Platforms, “DPI MCAA”). W efekcie, informacje przekazywane przez operatorów platform cyfrowych będą podlegać wymianie nie tylko między państwami Unii Europejskiej.

11 lipca 2022 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło założenia krajowych regulacji implementujących postanowienia Dyrektywy DAC7. Prekonsultacje potrwają do 24 lipca. Projektowane przepisy mają na celu wdrożenie unijnych ram sprawozdawczości dotyczących dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem platform cyfrowych. MF zakłada wprowadzenie mechanizmów kontrolnych i wysokich kar za niedopełnienie obowiązków wynikających z tych regulacji.

Do końca 2022 r. Polska będzie zobowiązana do wdrożenia tzw. Dyrektywy DAC7, wprowadzającej nowe obowiązki w zakresie wymiany i przekazywania informacji o rozliczeniach podatkowych. Nowa regulacja nałoży obowiązki raportowe na operatorów platform cyfrowych, za pośrednictwem których oferowane są towary i usługi. Raportowaniu będą podlegały dochody osiągnięte przez sprzedawców towarów i usług za pośrednictwem takich platform.

W dniu 11 kwietnia 2022 r. Ministerstwo Finansów ponownie zaktualizowało treść pytań i odpowiedzi w zakresie interpretacji przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR). Niektóre poglądy Ministerstwa mogą budzić wątpliwości na gruncie interpretacji przepisów Ordynacji podatkowej. Więcej wiemy też o statystykach MDR.

W dniu 26 sierpnia 2021 r. Ministerstwo Finansów zmieniło treść jednej z odpowiedzi na pytania w zakresie interpretacji przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR). Zmiana stanowiska MF będzie miała doniosłe znaczenie dla praktyki raportowania schematów podatkowych. MF przestał akceptować dokonywanie przez raportujących „korekt” błędnie złożonych raportów w drodze ich uzupełnienia.

W wyroku z 28 stycznia 2021 r. (sygn. I FSK 1703/20) Naczelny Sąd Administracyjny po raz pierwszy odniósł się w wyroku do problematyki wydawania interpretacji indywidualnych w odniesieniu do przepisów MDR. NSA stwierdził, że obowiązki prawno-podatkowe związane z obowiązkiem raportowania schematów podatkowych, objęte są zakresem postępowania interpretacyjnego na podstawie art. 14b i nast. Ordynacji podatkowej.

W dniu 29 stycznia 2021 r. Ministerstwo Finansów opublikowało odpowiedź na kolejne pytania w zakresie interpretacji przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR). Ministerstwo Finansów odniosło się do tego, czy banki pełniące rolę wspomagającego mają obowiązek pozyskiwania dodatkowego oświadczenia dotyczącego spełnienia przez klienta kryterium kwalifikowanego korzystającego.

W dniu 22 grudnia 2020 r. Ministerstwo Finansów opublikowało odpowiedzi na kolejne pytania w zakresie interpretacji przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR).

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej konsekwentnie odmawia wszczynania postępowań w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnych dotyczących przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR). Początkowo takie podejście było akceptowane przez sądy administracyjne. Ostatnio jednak coraz więcej sądów staje po stronie podatników uznając, że przepisy o MDR także mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnych.

W dniu 25 czerwca 2020 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw ustawę, której celem jest zmiana, między innymi, przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR). Ponadto, w dniu 30 czerwca 2020 r. zostało wydane Rozporządzenie Ministra Finansów odraczające terminy ponownego raportowania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wydał wyrok odnoszący się do właściwości interpretacji przez organ podatkowy, przepisów związanych z raportowaniem schematów podatkowych.

Od 1 stycznia 2019 niektóre podmioty zobowiązane są do przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych (MDR - Mandatory Disclosure Rules). Eksperci PwC Paweł Stec i Maciej Nowicki omawiają podstawowe pojęcia związane z tymi regulacjami. (Podcast)

Wczoraj (21 października 2019 r.) odbyło się pierwsze posiedzenie, zorganizowanego przez Ministerstwo Finansów, Forum MDR. Zgodnie z deklaracjami Ministerstwa celem Forum ma być dyskusja nad kluczowymi zagadnieniami dotyczącymi MDR w celu wsparcia opracowania takich rozwiązań w zakresie informowania o schematach podatkowych, które będą uwzględniać zarówno interes finansów publicznych, jak również będą akceptowane przez uczestników rynku i skuteczne w praktyce gospodarczej.

Obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. zmienione przepisy Ordynacji podatkowej wprowadziły obowiązkowe raportowanie tzw. schematów podatkowych (MDR). Zgodnie z regulacją przewidzianą w art. 86a § 1 pkt 1 lit. c Ordynacji Podatkowej, inna cecha szczególna jest spełniona, jeżeli dochody (przychody) nierezydenta, wynikające lub oczekiwane w związku z wykonaniem uzgodnienia, przekraczają łącznie w trakcie roku kalendarzowego kwotę 25 000 000 zł.

W dniu 23 sierpnia 2019 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji dnia został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. Projektowana ustawa dopełnia transpozycję dyrektywy MDR 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. w zakresie m.in. retrospektywnego raportowania MDR przez wspomagających oraz uzupełnienia listy terytoriów lub krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową o unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych.

W dniu 23 sierpnia 2019 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustaw o CIT, wymianie informacji z innymi państwami, a także niektórych innych ustaw. Nowelizacja przepisów przewiduje m.in. zmiany w zakresie raportowania schematów podatkowych.

31 stycznia Ministerstwo Finansów (MF) opublikowało Objaśnienia dotyczące stosowania przepisów związanych z obowiązkiem przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych – Mandatory Disclosure Rules, MDR.

21 grudnia 2018 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt objaśnień („Projekt objaśnień”) do przepisów dotyczących wprowadzenia do polskiego porządku prawnego obowiązku przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych. Z Projektu objaśnień wynika, że obowiązek posiadania tzw. wewnętrznej procedury będzie ciążył nie tylko na spółkach doradztwa podatkowego.

Ustawa wprowadzająca obowiązek raportowania schematów podatkowych w Polsce jest implementacją dyrektywy Rady UE 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. Zmienia dyrektywę 2011/16 / UE w dziedzinie opodatkowania, w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (dalej: DAC6). Dyrektywa ta weszła w życie z dniem 25 czerwca 2018 roku.