Minister Finansów wydał kolejną interpretację ogólną przepisów MDR (dział III, rozdział 11a Ordynacji podatkowej), tym razem w sprawie „prawnie chronionej tajemnicy zawodowej” promotora i wspomagającego na gruncie przepisów o schematach podatkowych.
Minister Finansów z jednej strony wskazał, że promotorem lub wspomagającym uprawnionymi do uchylenia się (zwolnionymi) od złożenia do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) informacji o schemacie podatkowym (MDR-1) z uwagi na prawnie chronioną tajemnicę zawodową, na gruncie polskich przepisów są: adwokaci, radcy prawni, doradcy podatkowi oraz rzecznicy patentowi. Z drugiej jednak strony MF wyraźnie wymienił notariuszy, audytorów, księgowych, bankowców jako niekorzystających z tego uprawnienia.
Otoczenie prawne
Punktem wyjścia dla Ministra Finansów w powyższym zakresie były:
- wyrok TSUE z dnia 8 grudnia 2022 r. w sprawie Orde van Vlaamse Balies i in. (sygn. C-694/20) (szerzej przez nas komentowany alercie),
- wyrok TSUE z dnia 29 lipca 2024 r. w sprawie Belgian Association of Tax Lawyers i in. (C-623/22) (szerzej przez nas komentowany alercie),
- zmiana Dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. (tzw. DAC6), dokonana Dyrektywą Rady (UE) 2023/2226 z dnia 17 października 2023 r.) (tzw. DAC8).
Minister Finansów zwrócił uwagę, że w świetle powyższych wyroków TSUE, w odniesieniu do „prawnie chronionej tajemnicy zawodowej”, o której mowa w art. 86b § 4 Ordynacji podatkowej (w odniesieniu do promotora), i art. 86d § 5 Ordynacji podatkowej (w odniesieniu do wspomagającego) dotyczy ona wprost jedynie tajemnicy zawodowej adwokata i radcy prawnego. Nie dotyczy ona zatem wszystkich promotorów i wspomagających zobowiązanych do zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej na gruncie przepisów krajowych.
Jednocześnie dostrzeżono, że TSUE wskazał m.in. że “należy uznać, że uprawnienie państw członkowskich do zastąpienia obowiązku zgłoszenia obowiązkiem powiadomienia zostało przewidziane w art. 8ab ust. 5 zmienionej dyrektywy 2011/16/UE jedynie w odniesieniu do profesjonalistów, którzy podobnie jak adwokaci są uprawnieni, zgodnie z prawem krajowym, do reprezentowania stron przed sądem” (pkt 108 wyr. C-623/22).
Główne tezy interpretacji ogólnej
Zgodnie ze stanowiskiem MF, na gruncie przepisów działu III rozdziału 11a Ordynacji podatkowej, wyrok TSUE należy rozumieć w ten sposób, że doradcy podatkowemu (uprawnionemu do reprezentacji przed sądem w odniesieniu do spraw podatkowych) oraz rzecznikowi patentowemu (uprawnionemu do reprezentowania swoich klientów przed sądem w sprawach własności przemysłowej), na takich samych zasadach jak adwokatowi oraz radcy prawnemu przysługuje uprawnienie związane z prawnie chronioną tajemnicą zawodową, co oznacza “zastąpienie obowiązku raportowania schematu podatkowego do Szefa KAS obowiązkiem powiadomienia innych podmiotów o konieczności takiego zaraportowania”. To ostatnie może budzić pewne wątpliwości na gruncie obowiązków promotora w świetle powoływanych przez MF wyroków TSUE.
Z uwagi na łączne spełnienie dwóch kryteriów, tj.:
- ustawowy obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej oraz
- ustawowe uprawnienie do reprezentacji klienta przed sądem,
w ocenie Ministra Finansów promotorem lub wspomagającym uprawnionym do uchylenia się (zwolnionym) od złożenia do Szefa KAS, informacji o schemacie podatkowym z uwagi na prawnie chronioną tajemnicę zawodową, na gruncie polskich przepisów, jest:
- adwokat,
- radca prawny,
- doradca podatkowy,
- rzecznik patentowy.
Należy podkreślić, że - jak wynika z interpretacji ogólnej - powyższych kryteriów nie spełniają takie zawody jak: notariusze, audytorzy, księgowi czy bankowcy, jako że zawody te nie mają prawa reprezentowania klientów przed sądami.
Powyższe dotyczy schematów podatkowych innych niż schematy podatkowe standaryzowane (tzw. schematy podatkowe niestandaryzowane). W przypadku schematów podatkowych standaryzowanych przekazanie informacji o schemacie podatkowym nie stanowi bowiem naruszenia tajemnicy zawodowej (zgodnie z art. 86b § 7 pkt 2 oraz 86d § 5 Ordynacji podatkowej).
Wydaniu interpretacji ogólnej towarzyszyła zmiana objaśnień podatkowych Ministra Finansów z dnia 31 stycznia 2019 r. - Informacje o schematach podatkowych (MDR) w objętym interpretacją ogólną zakresie.
W razie jakichkolwiek pytań dotyczących omawianego wyżej zagadnienia, zachęcamy do kontaktu z nami.
Autorzy:
