Podatek u źródła

W nieprawomocnym wyroku z 24 października 2024 r, Wojewódzki Sąd Administracyjny („WSA”) potwierdził stanowisko organu podatkowego, zgodnie z którym płatność za usługi niematerialne ponoszone przez polską spółkę na rzecz niemieckiego udziałowca stanowią w istocie dywidendę.

W dniu 9 lipca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało finalną wersję objaśnień dotyczących stosowania klauzuli rzeczywistego właściciela na gruncie podatku u źródła (“WHT”). Dokument ma szczególne znaczenie dla podmiotów dokonujących i przyjmujących płatności, które podlegają pod WHT, gdyż zgodnie z zasadą przewidzianą w Ordynacji podatkowej, zastosowanie się przez podatnika lub płatnika w okresie rozliczeniowym do objaśnień podatkowych powoduje objęcie go szczególną ochroną.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) otrzymał wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie C-203/25, dotyczący interpretacji dyrektywy 2011/96/UE. Sprawa odnosi się do sytuacji, w której bezpośredni odbiorca dywidendy jest uznawany za rzeczywistego beneficjenta (BO), posiadającego istotny majątek i prowadzącego rzeczywistą działalność, jednak struktura korporacyjna powyżej tego podmiotu zdaniem organów podatkowych może nosić znamiona ustanowionej w celu unikania opodatkowania.

W dniu 28 marca 2025 r. do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wpłynęło nowe pytanie prejudycjalne w sprawie C-241/25. Pytanie to, zadane przez szwedzki Najwyższy Sąd Administracyjny, dotyczy zagadnienia zwrotu podatku u źródła (WHT) dla spółek wykazujących straty. Niniejszy artykuł stanowi wstępną analizę wspomnianego zapytania, koncentrując się na jego potencjalnych implikacjach dla międzynarodowego opodatkowania dywidend oraz swobodnego przepływu kapitału w UE.

Ministerstwo Finansów aktywnie pracuje nad finalizacją objaśnień w sprawie podatku u źródła. Dokument ma pojawić się już wkrótce i będzie mieć szczególne znaczenie dla podmiotów dokonujących i przyjmujących płatności objęte WHT, gdyż zgodnie z zasadą przewidzianą w Ordynacji podatkowej, zastosowanie się przez podatnika lub płatnika w okresie rozliczeniowym do objaśnień podatkowych powoduje objęcie ochroną przewidzianą w art. 14k – 14m ustawy.

Spór dotyczył ustalenia czy włókna światłowodowe i przestrzeń kolokacyjna powinny być klasyfikowane jako urządzenia przemysłowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: ustawa o CIT). Kwestia ta ma kluczowe znaczenie dla stwierdzenia występowania obowiązku opodatkowania podatkiem u źródła (z ang. withholding tax, w skrócie WHT) wypłat dokonywanych na rzecz zagranicznych kontrahentów z tytułu wynagrodzenia za dostęp i użytkowanie sieci światłowodowych.

NSA w wyrokach ogłoszonych pod koniec 2023 r. (sygn. II FSK 27/23, II FSK 28/23, II FSK 29/23) oddalił trzy skargi kasacyjne w sprawach rozstrzygniętych przez WSA w Lublinie na niekorzyść podatników i zgodził się z sądem pierwszej instancji w kwestii odmowy wydania opinii o stosowaniu preferencji w podatku u źródła (WHT). W lutym 2024 r. NSA opublikował pisemne uzasadnienia tych wyroków. Wnioski płynące z ich analiz potwierdzają nieprzychylne stanowisko organów podatkowych w kwestii możliwości korzystania ze zwolnienia WHT przez spółki holdingowe oraz fundusze inwestycyjne.

W maju 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał szereg interpretacji indywidualnych, w ramach których odmówił zastosowania podejścia look-through do zwolnienia dywidendowego wynikającego z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Wskazał on w nich, że w przypadku gdy beneficjent rzeczywisty dywidendy posiada jedynie udział pośredni, nie spełnia on jednego z literalnie określonych warunków zwolnienia.

W dniu 19 czerwca 2023 r. na stronie Komisji Europejskiej został opublikowany projekt dyrektywy w sprawie szybszego i bezpieczniejszego zwolnienia z nadmiernych podatków potrącanych u źródła. Nowe przepisy oprócz wprowadzenia przyspieszonych procedur zwrotu podatku u źródła nakładają również dodatkowe obowiązki sprawozdawcze na płatników.

W poniedziałek, 5 czerwca ogłoszona została ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, określana również jako tzw. pakiet SLIM VAT 3 (Dz. U. z 2023 r., poz. 1059). Nowelizacja nie dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług – wprowadza ona również istotne zmiany w ustawie o CIT i ustawie o PIT w zakresie obowiązków płatników tzw. podatku u źródła pobieranego od odsetek lub dyskonta od listów zastawnych i obligacji spełniających określone przesłanki.

Od 2022 r. nowy mechanizm podatku u źródła zobowiązuje płatników (tj. polskie spółki) do poboru podatku w sytuacji, gdy łączna kwota płatności zakwalifikowanych jako pasywne (tj. dywidend, odsetek, opłat licencyjnych) wypłaconych w danym roku podatkowym do tego samego podatnika przekracza 2 mln zł (tzw. mechanizm „pay and refund”).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 14 września 2023 r. potwierdził możliwość zastosowania podejścia look-through w odniesieniu do zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła dywidend na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.

Dzisiaj (28 września 2023 r.) Ministerstwo Finansów opublikowało projekt objaśnień WHT dotyczący zasad poboru podatku u źródła. Projekt koncentruje się na wyjaśnieniu sposobu rozumienia wymogu rzeczywistego właściciela (ang. beneficial owner) a zawarte w nim stwierdzenia z dużą dozą pewności przełożą się na praktykę organów podatkowych.

14 czerwca 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną, która w przełomowy sposób podchodzi do zastosowania zwolnienia od podatku do dywidendy przewidzianego w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Wskazał on w niej, że nawet jeżeli bezpośredni odbiorca dywidendy nie jest jej rzeczywistym odbiorcą, to możliwe jest zastosowanie tzw. podejścia look-through i zastosowanie zwolnienia ze względu na fakt, że rzeczywisty beneficjent spełnia jego warunki.

Dnia 1 sierpnia 2022 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia w sprawie przedłużenia niektórych terminów wykonywania przez płatników obowiązków w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego. Rozporządzenie zmienia terminy ważności złożonych oświadczeń WH-OSC oraz WH-OSP celem zastosowania preferencji w podatku u źródła (WHT) po przekroczeniu kwoty 2 mln PLN w roku i nie stosowania mechanizmu pay & refund (MPR).

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy z dnia 27 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, który nowelizuje m.in. przepisy odnoszące się do obowiązków płatnika WHT a także zmienia regulacje dotyczące oświadczenia WH-OSC.

Dnia 14 czerwca 2022 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano dwa projekty rozporządzeń dotyczące odroczenia nowych zasad poboru podatku u źródła w CIT i PIT do dnia 31 grudnia 2022 r. Projektowane rozporządzenia przewidują zawieszenie obowiązku stosowania mechanizmu pay&refund dla płatności powyżej 2 mln zł w roku podatkowym tylko w stosunku do specyficznej grupy płatników technicznych.

Od 1 stycznia 2022 weszły w życie nowe przepisy dotyczące zmian w zasadach poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (WHT). Szczególnie istotne zmiany dotyczą zmiany zasad poboru podatku w przypadku wypłat za pośrednictwem podmiotów prowadzących rachunki zbiorcze papierów wartościowych.

Chociaż wszystko wskazuje na to, że Ministerstwo Finansów ponownie przesunie termin wejścia w życie przepisów dotyczących nowego mechanizmu poboru podatku u źródła do końca 2021 r., to urzędy skarbowe już teraz podejmują działania mające na celu ostrzeganie podmiotów dokonujących wypłat należności za granicę o konieczności przestrzegania regulacji w kontekście dochowania należytej staranności przy weryfikacji warunków uprawniających do zwolnienia lub zastosowania preferencyjnej stawki WHT.

W Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenia przesuwające wprowadzenie przepisów dotyczących nowego mechanizmu poboru podatku u źródła w CIT do 31 grudnia 2021 r. Jednocześnie MF zapowiedziało, że kolejne zmiany w przepisach WHT wejdą w życie do końca roku.

18 maja 2021 r. Komisja Europejska opublikowała komunikat zawierający m.in. strategię podatkową UE na najbliższe 2 lata (Business Taxation for the 21st Century). Celem KE jest stworzenie sprawiedliwego i stabilnego otoczenia biznesowego, które przyczyni się do pobudzenia zrównoważonego wzrostu gospodarczego w UE, sprzyjającego tworzeniu licznych miejsc pracy.

Wypłata na rzecz udziałowca odsetek z tytułu cash poolingu, w sytuacji gdy udziałowiec jest rzeczywistym właścicielem należności, może być zwolniona z pobrania polskiego podatku u źródła.

Dnia 30 listopada 2020 r. podpisano Protokół zmieniający umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (“UPO”) pomiędzy Polską a Maltą w zakresie podatków dochodowych.

W dniu 29 października 2020 r. przedstawiciele Polski oraz Holandii podpisali protokół do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ("UPO"). Postanowienia nowego protokołu zaczną efektywnie obowiązywać od 1 stycznia 2023.

24 września 2020 r. Komisja Europejska przyjęła nowy plan działania w sprawie Unii Rynków Kapitałowych. 10 Działanie zakłada wdrożenie ogólnounijnego mechanizmu w systemie ulg w podatku u źródła (WHT). Komisja ma przedstawić wniosek legislacyjny w czwartym kwartale 2022 r. Wdrożenie planu może wywołać korzystne dla podatników zmiany w polskich regulacjach w zakresie podatku u źródła.

W ubiegłym tygodniu w Ministerstwie Finansów odbyło się spotkanie prekonsultacyjne w sprawie reformy przepisów dotyczących podatku u źródła (WHT), które - zgodnie z ostatnim rozporządzeniem odraczającym nowe zasady poboru WHT - mają wejśćw życie w styczniu 2021 r.

Dnia 24 czerwca 2020 r. weszła w życie ustawa dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID­­‑19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID­­‑19 (tzw. Tarcza Antykryzysowa 4.0), wprowadzająca jednocześnie zmiany w zakresie ważności certyfikatów rezydencji.

Usługi agencyjne, polegające na wsparciu sprzedaży produktów sprzedawanych przez spółkę, nie mieszczą się w katalogu świadczeń wskazanych w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT.

Komputery i serwery, za pomocą których świadczona jest usługa hostingu nie mogą być automatyczne klasyfikowane jako urządzenia przemysłowe. Wobec tego usługi polegające na udostępnianiu sieciowej przestrzeni dyskowej dla pracowników banku oraz usługi udostępniania dodatkowej przestrzeni dyskowej na potrzeby portalu do pracy wspólnej użytkowników nie mieszczą się w katalogu świadczeń zawartym w art. 21 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o CIT.

Dnia 30 grudnia 2020 r. w Dzienniku Ustaw opublikowane zostały dwa rozporządzenia przewidujące odroczenie nowych zasad poboru podatku u źródła w CIT i PIT do 30 czerwca 2021 r.

W dniu 19 czerwca 2019 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt objaśnień do przepisów dotyczących zasad poboru podatku u źródła. Dokument obejmuje kwestie dotyczące celu modyfikacji zasad poboru podatku u źródła, pojęcia rzeczywistego właściciela, pojęcia należytej staranności, zwrotu podatku, ustalania progu 2 mln zł, a także innych szczegółowych zagadnień.

W dniu 10.12.2018 r. został opublikowany projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o CIT.

W 2019 roku wejdą w życie nowe przepisy dotyczące poboru podatku u źródła, które mogą mieć znaczący wpływ na obowiązki podatkowe płatników oraz zagranicznych podmiotów inwestujących w Polsce. Nagranie webinarium dotyczącego nowych przepisów w tym zakresie.

22 listopada 2018 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał orzeczenie (Sofina, C-575/17). Uznał, że przepisy prawa francuskiego, zgodnie z którymi nierezydenci odnoszący stratę podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła, w odniesieniu do dywidend otrzymanych od podmiotów francuskich, są niezgodne z regulacjami wspólnotowymi. TSUE wskazał, że regulacje te naruszają swobodę przepływu kapitału.