Włókna światłowodowe jako urządzenie przemysłowe podlegające podatkowi u źródła w Polsce

English

Spór dotyczył ustalenia czy włókna światłowodowe i przestrzeń kolokacyjna powinny być klasyfikowane jako urządzenia przemysłowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: ustawa o CIT). Kwestia ta ma kluczowe znaczenie dla stwierdzenia występowania obowiązku opodatkowania podatkiem u źródła (z ang. withholding tax, w skrócie WHT) wypłat dokonywanych na rzecz zagranicznych kontrahentów z tytułu wynagrodzenia za dostęp i użytkowanie sieci światłowodowych.

Stan faktyczny

Z wnioskiem o interpretację wystąpiła spółka (dalej jako: “Spółka” lub “Wnioskodawca”), której działalność koncentruje się na telekomunikacji przewodowej. Spółka zawierała długoterminowe umowy z zagranicznymi podmiotami w zakresie odpłatnego użytkowania włókien światłowodowych i przestrzeni kolokacyjnych (miejsc w budynkach lub budowlach, gdzie umieszczone są szafy telekomunikacyjne, udostępnianych Spółce w celach instalacyjnych, obsługi czy konserwacji). 

Wnioskodawca chciał upewnić się, czy opłaty ponoszone za użytkowanie oraz utrzymanie przez zagranicznego kontrahenta włókien światłowodowych i przestrzeni kolokacyjnych mieszczą się w zakresie należności podlegających w Polsce podatkowi u źródła, w szczególności czy stanowią przychody za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego.  

Spółka argumentowała, że światłowody jako proste struktury szklane, niezawierające elementów mechanicznych ani układów zasilających, nie stanowią "urządzeń przemysłowych" w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt. 1  ustawy o CIT. Ponadto, aby użytkowane włókna światłowodowe mogły spełniać swoją rolę konieczne są inne urządzenia. Z kolei zapewnienie odpowiednich warunków w przestrzeni kolokacyjnej ma wyłącznie pomocniczy charakter, bardziej przypominający najem powierzchni niż użytkowanie urządzeń przemysłowych.

Na potwierdzenie stanowiska, wnioskodawca powołał się na wyroki sądów administracyjnych zawężające rozumienie określenia “przemysłowy” do urządzeń powiązanych funkcjonalnie z jakimkolwiek urządzeniem, biorącym udział w procesie produkcji (np. korzystny wyrok NSA z 8 marca 2023 r., sygn. II FSK 2382/20, dotyczący serwerów komputerowych).

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

Dyrektor KIS uznał powyższe rozumienie za nieprawidłowe. Zdaniem organu, pojęcie "urządzenie przemysłowe" jest szerokie i obejmuje wszelkie wytwory przemysłowe, które spełniają określone funkcje, nawet jeśli mają prostą konstrukcję. W tym przypadku funkcją jest przesyłanie danych na duże odległości. Organ uznał więc, że zgodnie z wykładnią celowościową  art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT i szerokim zastosowaniem w nowoczesnej gospodarce, opłaty związane z użytkowaniem włókien światłowodowych wraz z przestrzenią kolokacyjną podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła (interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej  z dnia 20 marca 2024 r, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.77.2024.1.PP

.   

Stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie

WSA w Warszawie w wyroku z 7 sierpnia 2024 r. (sygn. III SA/Wa 1129/24) nie zgodził się ze stanowiskiem Spółki i oddalił skargę.

Sąd podzielił stanowisko organu, że pojęcie "urządzenie przemysłowe" powinno być szeroko interpretowane i - w ślad za najnowszym orzecznictwem NSA nie może ograniczać się jedynie do procesów produkcji przemysłowej. Ponadto, Sąd zgodził się z Dyrektorem KIS, że urządzenia te mogą odnosić się do szeroko rozumianej działalności gospodarczej, co obejmuje również usługi telekomunikacyjne. 

W kontekście tej szerokiej definicji urządzenia przemysłowego światłowód to nie tylko sam przewód, ale także te elementy końcowe, które sprawiają, że usługa, która stanowi istotę działalności gospodarczej może być świadczona. W konsekwencji, cały kompleks tego urządzenia, które jest przedmiotem usługi u kontrahentów zagranicznych trzeba uznać za urządzenie przemysłowe.

Komentarz PwC

W kontekście omawianego wyroku wartym zastanowienia jest czy przyjęta przez KIS oraz WSA wykładnia byłaby taka sama gdyby przedmiotem umowy i jednocześnie zapytania była umowa na wykorzystanie mocy włókien światłowodowych. Odwołując się do wyjaśnień zawartych w pkt. 9.1 Komentarza OECD do art. 12  Konwencji Modelowej OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku warto podkreślić, że w określonych warunkach samo wykorzystane mocy określonego urządzenia nie powinno prowadzić do spełnienia przesłanki objęcia danej płatności obowiązkiem podatku u źródła. 

Należy zauważyć, że organy podatkowe i sądy administracyjne w Polsce prezentują niekorzystną dla podatników rozszerzającą wykładnię urządzeń przemysłowych, co przede wszystkim przekłada się na większy zakres obowiązków w podatku u źródła w stosunku do umów zawieranych z zagranicznymi kontrahentami. Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jak również wyrok WSA wpisują się w dotychczas prezentowaną linię interpretacyjną odczytywania pojęcia “urządzenie przemysłowe” przez pryzmat wykorzystywania urządzenia w szeroko rozumianej działalności gospodarczej niezależnie od specyfiki budowy danego urządzenia. Przykładowo należy wskazać, że na tej podstawie  status „urządzenia przemysłowego” otrzymały także urządzenia niezwiązane bezpośrednio z produkcją przemysłową, m.in. dźwigi/podnośniki, (zob. np. wyrok NSA z 18.05.2018 r. sygn. akt II FSK 1403/16), wózki widłowe (wyrok NSA z 26.04.2018 r., sygn. akt II FSK 1018/16), czujniki sejsmiczne i oddzielacze piasku (wyrok NSA z 09.08.2017 r., sygn. akt II FSK 1963/15). 

Wykładnia zastosowana przez WSA może być w przyszłości powielana przy wykładni umów dotyczących użytkowania światłowodów, kabli telekomunikacyjnych czy innych przewodów lub urządzeń służących do przechowywania i transmisji danych. Przede wszystkim świadczy o rosnącym ryzyku zakwestionowania rozliczeń tego rodzaju umów na gruncie WHT w Polsce. W celu jego minimalizacji warto poddać analizie zawarte umowy z zagranicznymi kontrahentami pod kątem kwalifikacji ich przedmiotu oraz prawidłowej oceny skutków podatkowych.