W dniu 25 października 2022 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, która nowelizuje m.in. przepisy odnoszące się do oświadczeń WH-OSC.
Zmiany te przewidują również uchylenie obowiązków płatników (w tym emitentów) w zakresie opodatkowania u źródła odsetek i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych (tj. bonów i obligacji skarbowych), a także wprowadzenie wyłączeń dla dywidend zwolnionych z podatku w ramach instytucji polskiej spółki holdingowej [więcej informacji w odrębnym artykule dot. PSH].
Wprowadzone zmiany
1) Oświadczenie WH-OSC
W dotychczasowym stanie prawnym treść art. 26 ust. 7a-7j ustawy o CIT budziła wątpliwości, co do częstotliwości składania oświadczenia WH-OSC w ramach roku kalendarzowego w sytuacji, gdy płatnik po złożeniu powyższego oświadczenia dokonuje na rzecz podatnika, którego dotyczyło to oświadczenie, dalszych wypłat należności z tytułów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT.
Opierając się na wykładni literalnej art. 26 ust. 7c i 7g ustawy o CIT, przepisy można interpretować w sposób, który wskazywałby, że oświadczenie WH-OSC można złożyć jedynie dwa razy w ciągu roku kalendarzowego. Przy takiej interpretacji, złożenie oświadczenia pierwotnego (art. 26 ust. 7c ustawy o CIT) możliwe jest wyłącznie raz, do dnia wpłaty podatku za miesiąc, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 mln PLN. Podobnie oświadczenie następcze może być złożone wyłącznie raz, zgodnie z terminem wskazanym w przepisach, tj. po upływie drugiego miesiąca po miesiącu, w którym złożone zostało oświadczenie pierwotne. W rządowym uzasadnieniu wskazano, że taka interpretacja przepisów wywołuje kontrowersje co do celowości wprowadzenia rozwiązania, które pozwala na wyłączenie za pośrednictwem składanych oświadczeń mechanizmu pay & refund jedynie na pewien okres roku podatkowego.
Nowelizacja wydłuża skuteczność pierwotnie złożonego oświadczenia WH-OSC z dotychczasowych dwóch miesięcy do końca roku podatkowego, w którym zostało ono złożone. Oznacza to, że jednokrotne złożenie oświadczenia celem stosowania preferencji WHT po przekroczeniu kwoty 2 mln PLN w roku pozwala nie stosować mechanizmu pay & refund do końca roku podatkowego płatnika.
Jednocześnie, w związku z powyższymi zmianami, termin na złożenie oświadczenia następczego został przesunięty do ostatniego dnia miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego płatnika.
Sam termin na złożenie oświadczenia pierwotnego został dodatkowo zmodyfikowany i zgodnie z nowelizacją WH-OSC można złożyć nie później niż ostatniego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 mln PLN. Oznacza to, że płatnicy mają więcej czasu na dopełnienie obowiązku notyfikacyjnego w zakresie mechanizmu WHT pay & refund.
Analogiczna modyfikacja została wprowadzona odnośnie oświadczenia WH-OSP składanego w przypadku płatności na rzecz osób fizycznych (na podstawie art. 41 ust. 20-21 ustawy o PIT).
2) Abolicja dla oświadczeń WH-OSC
Warto wspomnieć, że nowelizacja wprowadza pewnego rodzaju abolicję w zakresie stosowania oświadczeń względem płatności dokonanych w 2022 r. Jest to rozwiązanie naprawcze mające na celu złagodzenie dla płatników i podatników WHT negatywnych skutków związanych z niepobieraniem WHT po wygaśnięciu ważności oświadczeń pierwotnych złożonych w trakcie obowiązującego roku.
W konsekwencji, wydłużone zostały terminy obowiązywania oświadczenia pierwotnego WH-OSC ze skutkiem wstecznym od 1 stycznia 2022 r. Tym samym, płatnicy dokonujący wypłat na rzecz nierezydentów dalej mogą stosować pierwotne oświadczenie złożone w trakcie 2022 r. (do końca roku podatkowego). Przy czym termin złożenia oświadczenia następczego dotyczącego 2022 r. upływa z końcem miesiąca następującego po zakończeniu bieżącego roku.
3) Opodatkowanie WHT odsetek i dyskonta od niektórych obligacji - złagodzenie obowiązków płatnika (uchylenie art. 26 ust. 1ab-1ac)
Nowelizacja zakłada złagodzenie zasad zastosowania zwolnienia w zakresie opodatkowania WHT odsetek i dyskonta od niektórych obligacji. Zgodnie z zaproponowanymi zmianami zostanie uchylony obowiązek emitenta do poinformowania podatników o warunkach zwolnienia i złożenia do organu podatkowego oświadczenia o dochowaniu należytej staranności, co stanowiło warunek niepobrania przez płatnika WHT.
Kwestie intertemporalne
Zgodnie z przepisem intertemporalnym, nowe brzmienie przepisów dotyczących ważności oświadczeń WH-OSC będzie stosowane do wypłat należności oraz wypłat (świadczeń), pieniędzy i wartości pieniężnych dokonywanych, stawianych do dyspozycji lub wypłacanych po dniu 31 grudnia 2021 r. Przepisy te weszły w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia (tj. 26 października 2022 r.). W pozostałej części (np. zmiana terminu złożenia oświadczenia pierwotnego) ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.