W dniu 7 października 2022 r. po rozpatrzeniu poprawek Senatu, Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, która istotnie modyfikuje reżim Polskiej Spółki Holdingowej (PSH). Nowelizacja rozszerza ten reżim na struktury wielopoziomowe oraz podmioty korzystające ze zwolnienia dyrektywowego dla dywidend, a także wprowadza całkowite zwolnienie dla przychodów uzyskanych przez PSH z dywidend od spółek zależnych. Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw z dniem 25 października 2022 r. (poz. 2180).
Od 1 stycznia 2022 r. w polskim systemie obowiązują regulacje dotyczące tzw. Polskiej Spółki Holdingowej (PSH). Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów, korzyścią z posiadania takiego statusu jest możliwość zwolnienia dochodu ze zbycia udziałów w spółkach zależnych do podmiotu niepowiązanego oraz zwolnienie 95% otrzymywanego przez spółkę holdingową przychodu z dywidend. Dotąd stosunkowo mocno zawężony pozostawał zakres podmiotów mogących korzystać z tego statusu (m.in. ze względu na fakt, że spółki zależne nie mogły posiadać materialnych udziałów w innych podmiotach, zatem preferencje dotyczyły tylko struktur dwupoziomowych spółka matka - spółka córka).
Przyjęta przez Sejm ustawa z dnia 7 października 2022 r. przewiduje zmiany w przepisach odnoszących się do reżimu spółki holdingowej (art. 24m oraz art. 24n ustawy o CIT). Zmiany te rozszerzają możliwości korzystania ze zwolnień podatkowych związanych z PSH.
I. Projektowane zmiany
1. Zmiana definicji spółki holdingowej
W przyjętej przez Sejm ustawie rozszerzeniu uległa definicja PSH. Katalog form prawnych, w których może być prowadzona spółka holdingowa, został uzupełniony, obok dotychczas wskazanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej, o prostą spółkę akcyjną.
Dodatkowo, w ramach zmian definicji PSH z art. 24m pkt 2 ustawy o CIT, dla uznania spółki za spółkę holdingową wykreślony został warunek niekorzystania przez spółkę ze zwolnień podatkowych z art. 20 ust. 3 (zwolnienie z podatku dywidend otrzymywanych na terytorium Unii Europejskiej) oraz art. 22 ust. 4 ustawy CIT (zwolnienie z podatku dochodowego przychodów z udziału w zyskach osób prawnych).
2. Zmiana definicji spółki zależnej
Nowelizacja modyfikuje także definicję spółki zależnej (art. 24m pkt 3 ustawy o CIT) poprzez usunięcie warunków zakazujących:
- posiadania przez spółkę więcej niż 5% udziałów lub akcji w innych spółkach,
- posiadania przez spółkę ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,
- korzystania ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a ustawy CIT, tj. w ramach SSE / PSI.
Powyższe rozszerza więc reżim holdingowy także na struktury wielopoziomowe.
3. Rozszerzenie zwolnienia przychodów z dywidend
Dotychczas, z podatku CIT zwolnione były przychody z dywidend, uzyskane przez spółkę holdingową od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej, w części odpowiadającej 95% kwoty tych dywidend. Pozostałe 5% podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych według stawki 19%.
Nowelizacja w miejsce opodatkowania 95% kwoty dywidendy wprowadza całkowite zwolnienie z podatku CIT przychodów uzyskanych z dywidend uzyskiwanych przez spółkę holdingową od spółki zależnej (lub zagranicznej spółki zależnej).
4. Moment spełnienia warunków dla skorzystania ze zwolnienia
Nowelizacja doprecyzowuje także, w którym momencie powinny być spełnione warunki konieczne dla skorzystania ze zwolnienia z CIT dywidendy lub zysków ze zbycia udziałów.
Po zmianie, zgodnie z nowym brzmieniem art. 24m ust. 2 ustawy o CIT, dywidendy lub zyski ze zbycia udziałów/akcji będą zwolnione, jeżeli na dzień poprzedzający uzyskanie przychodu warunki określone w art. 24m ust. 1 pkt 1–4 ustawy o CIT (warunki wskazane w definicji spółki holdingowej, spółki zależnej, zagranicznej spółki zależnej, krajowej spółki zależnej) będą spełnione nieprzerwanie przez okres co najmniej 2 lat. Tym samym okres nieprzerwanego posiadania udziałów w spółce zależnej ulega wydłużeniu do 2 lat. Warto zaznaczyć, że w przeciwieństwie do zwolnienia dyrektywowego, warunku tego nie można spełnić post factum po uzyskaniu przychodu.
5. Doprecyzowanie wyłączenia spod WHT dywidend wypłacanych przez spółkę zależną
Ustawa doprecyzowuje także obowiązki spółki zależnej jako płatnika WHT przy wypłacie dywidend. W dodanym art. 26 ust. 1p ustawy o CIT wprost wskazano, że krajowa spółka zależna nie jest obowiązana do poboru podatku od dywidend zwolnionych od podatku w związku z objęciem reżimem spółki holdingowej (art. 24n ustawy o CIT).
II. Zbycie udziałów w dalszym ciągu wolne od opodatkowania
Nowelizacja w przyjętym kształcie nie modyfikuje regulacji dotyczących zwolnienia z opodatkowania zbycia przez spółkę holdingową udziałów spółki zależnej (art. 24o ustawy o CIT). W dalszym ciągu sprzedaż przez spółkę holdingową krajowej lub zagranicznej spółki zależnej do podmiotu niepowiązanego będzie wolna od opodatkowania pod warunkiem złożenia przez spółkę holdingową właściwemu dla niej naczelnikowi urzędu skarbowego, na co najmniej 5 dni przez dniem zbycia, oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia.
Zwolnienie nie znajduje zastosowania w odniesieniu do spółek, których 50% wartości aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości.
III. Kwestie intertemporalne
Zgodnie z przepisem intertemporalnym, znowelizowane przepisy stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych przez spółkę holdingową od dnia 1 stycznia 2023 r. Paradoksalnie może to oznaczać, że prawo do zwolnienia utracą spółki holdingowe spełniające przesłanki ustawowe w brzmieniu obowiązującym do końca 2022 roku (w tym kryterium udziałowe przez min. 1 rok), ale w momencie otrzymania przychodów w 2023 będą posiadały udziały w spółce zależnej krócej niż 2 lata.
Ponadto, wyłączenie od obowiązku poboru podatku u źródła przez krajową spółkę zależną działającą w charakterze płatnika dotyczy wypłat dokonywanych po dniu 31 grudnia 2022 r.
IV. Co to oznacza dla mnie?
Wprowadzone regulacje znacznie uatrakcyjniają reżim Polskiej Spółki Holdingowej. Jednakże możliwość uzyskania zwolnienia dopiero po dwóch latach (a nie już po roku jak w dotychczasowej wersji regulacji) posiadania udziałów przybliża tę regulację w odniesieniu do dywidend do warunków zwolnienia dyrektywowego. Fakt, iż zwolnieniu temu towarzyszyć będzie możliwość zbycia udziałów w spółce zależnej do podmiotu niepowiązanego, dostarcza kolejnego instrumentu prawnego umożliwiającego wyłączenie opodatkowania transakcji na udziałach spod zakresu opodatkowania.