Publikujemy statystyki uzyskane przez PwC dotyczące informacji o cenach transferowych (TPR) udostępnione przez Ministerstwo Finansów za lata 2019-2021. Statystyki wskazują na trendy raportowania cen transferowych oraz liczbę podmiotów wytypowanych do kontroli na podstawie danych pochodzących z TPR.
Od 1 stycznia 2019 roku obowiązują przepisy ustawy o CIT i PIT, które nałożyły na podmioty powiązane obowiązek raportowania informacji o cenach transferowych za pośrednictwem odpowiednich formularzy TPR-C (podatnicy CIT) lub TPR-P (podatnicy PIT). Przepisy podatkowe wprost nakładają na organy podatkowe obowiązek wykorzystywania danych z TPR w celu analizy ryzyka zaniżenia dochodu do opodatkowania w zakresie cen transferowych.
Po kilku latach obowiązywania tych przepisów administracja podatkowa dysponuje już wieloletnimi danymi o stosowanych cen transferowych przez podatników w Polsce, a z uzyskanych danych Ministerstwa Finansów wynika, że organy podatkowe chętnie sięgają po te dane w celu typowania podatników do kontroli.
Poniżej prezentujemy wybrane dane statystyczne udostępnione przez Ministerstwo Finansów za lata 2019-2021 wraz z naszym komentarzem.
Liczba złożonych formularzy TPR
Zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów, w za lata 2019-2021 złożono następującą ilość formularzy:
(kliknij aby powiększyć)
Powyższe wskazuje na stabilną liczbę podmiotów raportujących ceny transferowe, przy czym występuje wzrost liczby składanych TPR-C przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby składanych TPR-P.
Metody weryfikacji rynkowości cen raportowane w TPR
Poniżej prezentujemy częstotliwość wykorzystania poszczególnych metod weryfikacji rynkowego charakteru rozliczeń w raportowanych transakcjach kontrolowanych:
(kliknij aby powiększyć)
Zgodnie z powyższymi danymi Ministerstwa Finansów najczęściej stosowanymi metodami weryfikacji cen transferowych są metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (PCN) oraz metoda marży transakcyjnej netto. Dodatkowo, podmioty powiązane coraz częściej deklarują zastosowanie tzw. innej metody (w tym techniki wyceny), która może być zastosowana wyłącznie w przypadku gdy nie jest możliwe zastosowanie żadnej z 5 nazwanych metod ustawowych. Popularność stosowania metody PCN może wynikać m.in. z dużego udziału transakcji finansowych w całości transakcji raportowanych w TPR.
Podmioty wytypowane do kontroli w oparciu o TPR
Zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów liczba podmiotów wytypowanych do kontroli na podstawie danych pochodzących w TPR w odniesieniu do analizowanych lat wyniosła:
(kliknij aby powiększyć)
Wzrost znaczenia TPR od 2022 r.
Należy także przypomnieć, że niezależnie od obowiązku złożenia TPR, członkowie zarządów do końca 2021 r. byli także zobowiązani do składania oświadczeń TP o:
- sporządzeniu dokumentacji cen transferowych oraz
- rynkowym charakterze warunków stosowanych w transakcjach z podmiotami powiązanymi.
Obowiązek złożenia osobno TPR i osobno oświadczenia TP nie trwał długo, ponieważ od 1 stycznia 2022 roku weszła w życie nowelizacja, która m.in. połączyła TPR z oświadczeniem TP, o czym pisaliśmy w jednym z alertów na PwC Studio “Formularz TPR-C - zmiany dotyczące raportowania za 2022 r.”. W konsekwencji zobligowano członków zarządów do podpisywania i składania TPR, który teraz obejmuje rozszerzone oświadczenie, które oprócz wyżej wymienionych elementów zawiera również potwierdzenie zgodności treści dokumentacji lokalnej cen transferowych ze stanem rzeczywistym. W wyniku tego znacznie rozszerzyło zakres odpowiedzialności członków zarządu za zagadnienia związane z cenami transferowymi. Wiąże się to również z sankcjami karno-skarbowymi, ponieważ przepisy Kodeksu Karnego Skarbowego przewidują jedne z najwyższych kar grzywny w tym zakresie.
Wyzwania i perspektywy związane z TPR
Liczba kontroli podatkowych zainicjowanych w związku z analizą danych udostępnianych administracji podatkowej w TPR potwierdza ich istotne znaczenie w procesie typowania podatników do kontroli. Z roku na rok zwiększa się również ilość informacji o cenach transferowych, które podatnicy muszą zaraportować w TPR, o czym pisaliśmy m.in. w jednym z alertów na PwC Studio “TPR – szereg nowości w najnowszym wydaniu informatora Ministerstwa Finansów”.
Dodatkowo, obowiązek podpisania i złożenia TPR przez wyznaczonego członka zarządu i odpowiedzialność pozostałych członków zarządu za niezłożenie TPR zdecydowanie nadaje najwyższy ciężar gatunkowy tego obowiązku na tle pozostałych deklaracji podatkowych. Również z perspektywy międzynarodowych grup kapitałowych, obowiązek zaraportowania szeregu szczegółowych danych w TPR stwarza nie lada wyzwanie (np. wykazanie zrealizowanych wyników na poszczególnych transakcjach) i jest szczególnym wymogiem na tle pozostałych krajów.
Wszystko to sprawia, że ceny transferowe z roku na rok stają się coraz ważniejszym elementem podatkowego compliance, co - jak pokazują dane Ministerstwa Finansów - w bezpośredni sposób może przełożyć się na wszczęcie kontroli podatkowej w tym obszarze.
Autorzy:
