Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt rozporządzenia ustalającego wzór druku RUD, na którym począwszy od 1 stycznia 2021 wszystkie podmioty będą zgłaszać zawierane umowy o dzieło. Projekt formularza przewiduje obowiązek przekazania szczegółowych danych wykonawcy dzieła, a jednocześnie pozwala na zgłoszenie umów zawartych tylko z jednym wykonawcą - będzie to dodatkowy i czasochłonny obowiązek dla płatników i osób fizycznych zlecających wykonanie określonych prac na podstawie umów o dzieło.
Rozszerzony obowiązek płatników składek
Zgodnie z przepisami wprowadzonymi ustawą o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, od 1 stycznia 2021 r. płatnik składek ZUS lub osoba fizyczna zlecająca wykonanie dzieła osobie, która nie jest jej pracownikiem, zobowiązana będzie do zgłoszenia każdej zawartej umowy o dzieło do ZUS.
Obowiązek ten trzeba będzie wykonać w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o dzieło. Informacje dotyczące zawartych umów będą widoczne na koncie płatnika składek.
Obowiązek ten nie dotyczy umów o dzieło zawartych z pracodawcą, które na podstawie odrębnych przepisów już wcześniej podlegały składkom na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Co to dla mnie oznacza?
Wydaje się, że nowe przepisy mogą stanowić narzędzie do ukierunkowania bieżących kontroli ZUS. Przepisy wprost wskazują również, że ZUS może przekazywać organom Krajowej Administracji Skarbowej dane dotyczące umów o dzieło w celu niezbędnym do wykonywania ustawowych zadań zmierzających do skutecznego poboru należności podatkowych i weryfikacji danych własnych oraz zadań analityczno-sprawozdawczych. Biorąc pod uwagę restrykcyjne podejście do umów o dzieło prezentowane przez organy w wydawanych interpretacjach, można się spodziewać, że części z nich w toku kontroli może dotyczyć ryzyko przekwalifikowania na m.in. umowy zlecenia, które podlegają oskładkowaniu.
Szerzej wskazuje się, że powyższa zmiana może stanowić pierwszy krok w procesie pełnego oskładkowania umów o dzieło.
Co mogę zrobić?
Przede wszystkim konieczne jest realizowanie wymogu zgłaszania umów o dzieło. Uchybienie obowiązkowi zgłoszenia umów o dzieło może podlegać karze grzywny do 5 tys. zł.
Mając na uwadze ryzyka związane z kontrolowaniem zawieranych umów o dzieło, w tej chwili ważne może być dokonanie przeglądu struktur zatrudnienia, ze szczególnym uwzględnieniem umów o dzieło pod kątem ich zasadności i potencjalnego ryzyka przekwalifikowania. Przekwalifikowanie umów o dzieło na którąkolwiek z innych form zatrudnienia podlegających składkom może skutkować obowiązkiem zapłaty zaległych składek wraz z odsetkami za zwłokę (nawet 5 lat wstecz).
W razie pytań, eksperci PwC oferują kompleksowe wsparcie w tym zakresie.