Pozytywne stanowisko sądu w zakresie wydatków na finansowanie klubów sportowych prowadzonych w formie spółki kapitałowej

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach 19 marca 2024 r. wydał istotny wyrok w przedmiocie ulgi CSR, w którym orzekł, że sam fakt zawarcia w statucie sponsorowanego klubu sportowego informacji o możliwości przeznaczenia zysku tego klubu na dywidendę dla akcjonariuszy nie przesądza o działaniu przedmiotowego klubu w celu osiągnięcia zysku.

Stan faktyczny

Skarżący, spółka akcyjna (“Spółka”, “Podatnik”) w ramach swojej działalności realizuje działania w obszarze zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. CSR - Corporate Social Responsibility) m.in. poprzez wspieranie lokalnych inicjatyw. Ponadto, Podatnik podejmuje działania w zakresie promowania własnej marki, a co za tym idzie prowadzonej działalności, w związku z czym Spółkę łączą umowy sponsoringowe z podmiotami będącymi klubami sportowymi.

Jak wynika z aktów założycielskich klubów, są to podmioty działające w formie spółki akcyjnej, prowadzące działalność w zakresie sportu oraz działalność gospodarczą, przy czym działalność gospodarcza jest prowadzona w celu finansowania działalności w zakresie sportu. Dodatkowo, jak wskazano w aktach założycielskich klubów, nie działają one w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych. Tym niemniej, w statutach znajduje się również informacja, iż Walne Zgromadzenie może przeznaczyć zysk netto klubu na dywidendę dla akcjonariuszy, pozostałe kapitały i fundusze oraz inne cele.

Spółka wskazała, że w celu skorzystania z prawa do odliczenia kwoty stanowiącej 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na finansowanie klubu, każdorazowo przed skorzystaniem z tej ulgi Spółka będzie zwracać się do klubu o dokument, w którym klub oświadczy, czy zyski zostały przeznaczone na dywidendę dla akcjonariuszy. Tym samym, w sytuacji, jeśli klub wskaże, iż zyski zostały wypłacone na rzecz akcjonariuszy (nawet w części) spółka nie będzie stosować ulgi, o której mowa w art. 18ee ust. 1 pkt 1 (“Ulga CSR”) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (“Ustawa o CIT”), natomiast jeśli kluby oświadczą, iż zyski nie zostały wypłacone na rzecz akcjonariuszy, spółka będzie korzystać z ww. ulgi.

W ocenie Spółki sam fakt, że w statucie przewidziana została możliwość przeznaczenia osiągniętego zysku klubu na dywidendę dla akcjonariuszy, pozostałe kapitały i fundusze oraz inne cele nie wpływa na możliwość stwierdzenia, że klub sportowy nie spełnia kryterium do uznania go za klub sportowy w rozumieniu art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie, poprzez stwierdzenie, iż działa on w celu osiągnięcia zysku. Jak wskazano bowiem w statutach w sposób bezpośredni kluby te nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (“Dyrektor KIS”) uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe. 

Wskazał on, że zawarte w art. 18ee ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT odesłanie do art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie oznacza, że koszt powinien być poniesiony na klub sportowy niedziałający w celu osiągnięcia zysku.

Natomiast fakt, że w statutach klubów znajduje się informacja, iż Walne Zgromadzenie może przeznaczyć zysk netto klubu na dywidendę dla akcjonariuszy, pozostałe kapitały i fundusze oraz inne cele, zdaniem organu przesądza o tym, że w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z klubami sportowymi niedziałającymi w celu osiągnięcia zysku, o którym mowa w ww. art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie.

Ponadto, zdaniem Dyrektora KIS pomimo, że wydanie dokumentu, w którym klub potwierdzi, że zysk netto został przeznaczony na dywidendę dla akcjonariuszy, pozwoli spółce na rezygnację ze skorzystania z ulgi, to wypłata dywidendy akcjonariuszom klubu świadczy o tym, że sponsorowany prowadzi działalność zarobkową. Tym samym fakt ewentualnej wypłaty takiej dywidendy nie stanowi wyłącznie "formalnego charakteru zapisu statutowego" w statucie klubu.

W efekcie organ przyjął, że sponsorowane przez spółkę kluby nie spełniają kryterium klubów sportowych w rozumieniu art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie, ponieważ sponsorowani działają w celu osiągnięcia zysku.

Wobec tak sformułowanego stanowiska Dyrektora KIS, podatnik złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach zarzucając organowi m.in. błędną wykładnię art. 18ee ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT. w zw. art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie, polegającą na uznaniu, że fakt posiadania w statucie klubu sportowego informacji o możliwości przeznaczeniu zysku netto tegoż klubu na dywidendę dla akcjonariuszy, przesądza o tym, iż nie jest to klub sportowy, o którym mowa w art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie.

Sąd podzielił stanowisko podatnika uchylając zaskarżoną interpretację. 

Stanowisko WSA w Gliwicach

W ocenie WSA w Gliwicach błędne jest stanowisko organu, w myśl którego sam fakt zawarcia w statucie klubu informacji o możliwości przeznaczenia zysku netto tegoż klubu na dywidendę dla akcjonariuszy, pozostałe kapitały i fundusze oraz inne cele, przesądza o działaniu przedmiotowego klubu w celu osiągnięcia zysku. 

WSA wskazał na pogląd przedstawiany w literaturze, zgodnie z którym przy dokonywaniu wykładni przesłanki określanej jako "niedziałanie w celu osiągnięcia zysku" pomocne jest odwołanie się do jej rozumienia wypracowanego na tle art. 3 ustawy o CIT., gdzie pojawia się ono jako jedna z przesłanek konstytuujących organizację pozarządową. Zdaniem Sądu, należy przychylić się do stanowiska prezentowanego w związku z art. 3 ustawy o CIT, zakładającego, iż działalność gospodarcza może być prowadzona przez organizacje niedziałające w celu osiągnięcia zysku, niemniej jednak działalność ta nie może być głównym celem, lecz jedynie środkiem umożliwiającym im prowadzenie głównej działalności. 

Uwzględniając bowiem specyfikę działalności klubów sportowych, trudno jest wymagać, aby za klub niedziałający w celu osiągnięcia zysku uznawać wyłącznie taki, który w ogóle nie prowadzi działalności gospodarczej. Zasadniczo bowiem większość klubów sportowych działalność taką będzie prowadziła, choćby sprzedając gadżety klubowe, powierzchnię reklamową czy bilety na imprezy sportowe. Istotne jest jednak, aby ewentualny zysk, który zostanie w ten sposób wypracowany, został przeznaczony na działalność statutową klubu, związaną ze sportem, a nie podlegał dystrybucji pomiędzy jego członków czy właścicieli. 

Nadto - w ocenie Sądu - z treści art. 28 ust. 1 ustawy o sporcie, nie wynika zakaz umieszczania w treści statutu postanowień dotyczących możliwości wypłaty zysku na rzecz akcjonariuszy klubu, aby ten był dalej uznawany za klub sportowy w rozumieniu tegoż artykułu.

Według WSA w Gliwicach artykuł 28 ust. 1 ustawy o sporcie odnosi się wyłącznie do "niedziałania w celu osiągnięcia zysku", czym różni się od art. 3 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT w którym wskazano, że działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy o sporcie, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

WSA w Gliwicach nie podzielił poglądu prezentowanego w wyrokach WSA w Poznaniu (sygn. I SA/Po 757/23 oraz I SA/Po 758/23), w których Sąd ten wskazał, że możliwość wypłaty dywidendy akcjonariuszom klubów oraz brak odpowiednich zapisów w akcie założycielskim świadczy o tym, że kluby, o których mowa we wniosku nie spełniają warunków do ulgi sponsoringowej.

Za istotne w przedmiotowej sprawie WSA w Gliwicach uznał również to, iż każdorazowo przed przekazaniem świadczenia finansowego na rzecz klubu sportowego, spółka wymagać będzie uzyskania od tegoż klubu dokumentu, w którym klub oświadczy, czy zyski zostały przeznaczone na dywidendę dla akcjonariuszy. 

Komentarz PwC

Stanowisko wyrażone przez WSA w Gliwicach należy uznać, w świetle obowiązujących przepisów, za korzystne dla podatników, a sam wyrok może znacząco wpłynąć na atrakcyjność ulgi CSR.

Sam fakt prowadzenia klubu sportowego w formie spółki kapitałowej nie wyklucza możliwości objęcia go ulgą CSR. Choć początkowo zagadnienie to nie było oczywiste, aktualnie taki pogląd prezentują zarówno organy podatkowe jak i sądy administracyjne. Wątpliwości wzbudza natomiast wykładnia określonej w art. 28 ust. 2 ustawy o sporcie przesłanki “niedziałania w celu osiągnięcia zysku” - co było przedmiotem sporu w opisywanym postępowaniu.

Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora KIS, w sytuacji gdy klub nie wypłaca dywidendy akcjonariuszom, jednak posiada taką teoretyczną możliwość zapisaną w statucie, stanowi to przesłankę uniemożliwiającą objęcie kosztów przeznaczonych na sponsoring takiego klubu ulgą CSR.

W naszej ocenie, wskazane wyżej stanowisko nie jest prawidłowe. Wykładnia zawężająca możliwość stosowania ulgi CSR poprzez dodanie pozaustawowych przesłanek jest sprzeczna z literalnym brzmieniem przepisów, ponadto wydaje się być również niezgodna z intencją prawodawcy, który wprowadził ulgę CSR w celu m.in. wspierania działalności sportowej. 

Natomiast WSA w Gliwicach wyraził korzystne dla podatnika stanowisko, w którym stwierdził, że sam fakt zawarcia w statucie klubu sportowego zapisu o możliwości wypłaty dywidendy nie jest determinujący dla uznania, że klub działa w celu osiągnięcia zysku.

W naszej ocenie, przy weryfikacji, czy spełniona jest przesłanka “niedziałania w celu osiągnięcia zysku” każdą sytuację należy traktować indywidualnie. Na spełnienie tej przesłanki z pewnością wskazuje okoliczność, gdy z treści statutu klubu sportowego wynika, że nie działa on w celu osiągnięcia zysku. Natomiast możliwość wypłaty dywidendy akcjonariuszom klubów nie przesądza o tym, że klub sportowy nie spełnia warunków do objęcia go ulgą CSR. Warto również, dla zabezpieczenia swojej pozycji, aby podatnik uzyskał dokument, w którym sponsorowany klub sportowy oświadczy, że jego zyski nie zostały przeznaczone na wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy.

W związku z powyższym, omawiany wyrok powinien w pozytywny sposób wpłynąć na atrakcyjność rozliczenia ulgi CSR poprzez umożliwienie objęcia nią szerszego katalogu podmiotów niż dotychczas. Należy jednak zwrócić uwagę, że WSA w Poznaniu wyraził odmienne od WSA w Gliwicach stanowisko, a opisywany wyrok jest nieprawomocny, więc możliwe, że finalne rozstrzygnięcie sprawy nastąpi przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.