Opłata dodatkowa do opłaty cukrowej uznana za nieproporcjonalną

W dniu 9 listopada 2023 r. WSA w Warszawie wydał wyrok w sprawie zasadności nałożonej opłaty dodatkowej do opłaty od środków spożywczych (zwana “opłatą cukrową” lub “podatkiem cukrowym”) w związku z uiszczeniem opłaty cukrowej za maj 2021 r. z opóźnieniem. Po uwzględnieniu okoliczności faktycznych sprawy, sąd uznał, iż opłata dodatkowa w wysokości 50% należnej opłaty cukrowej jest niezasadna i nieproporcjonalna w stosunku do stopnia naruszenia przepisów.

Stan faktyczny

Wyrok WSA dotyczył Spółki będącej międzynarodowym producentem napojów bezalkoholowych, posiadającej swoją siedzibę na terytorium Polski. W sierpniu 2021 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wszczął postępowanie w przedmiocie opłaty cukrowej za maj 2021 r. uiszczonej przez Spółkę, która w jego ocenie wniesiona została 3 dni po terminie. Organ nałożył na Spółkę, na podstawie art. 12i ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1608), opłatę dodatkową w wysokości 50% kwoty należnej opłaty cukrowej, co w przedmiotowej sprawie przełożyło się na opłatę dodatkową w wysokości niemalże 1 mln zł. 

Spółka przedstawiła dowody przemawiające za tym, że zlecenie przelewu w sprawie opłaty od środków spożywczych za maj 2021 r. wykonane zostało terminowo, zaś zaistniałe opóźnienie wynikało z braku uwzględnienia w systemie informatycznym banku nazwy wówczas obowiązującego formularza do zlecania opłaty cukrowej, co skutkowało odrzuceniem płatności. 

Spółka spóźniła się z należną zapłatą o 1 dzień roboczy (3 dni kalendarzowe). Co istotne, niezwłocznie po uzyskaniu informacji ze strony banku o odrzuceniu płatności, ponownie zleciła przelew, aby jak najszybciej płatność została przeprocesowana. W omawianej więc sprawie zaistniałe opóźnienie wynikało z przyczyn niezależnych od Spółki a samo zlecenie przelewu wykonane zostało terminowo i zawierało prawidłowe dane.

Zamiarem Spółki nie było więc uchylenie się od uiszczenia opłaty cukrowej za maj 2021 r., szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że Spółka regularnie uiszczała opłatę cukrową za poprzednie okresy.  

Spółka działała w dobrej wierze i z należytą starannością. 

Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w sprawie nałożenia na Spółkę opłaty dodatkowej od podatku cukrowego w związku z niezachowaniem przewidzianego terminu została uchylona decyzją Dyrektora Izby Administracji Skarbowej, zaś sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia. W drodze ponownego rozpatrzenia sprawy Naczelnik Urzędu Skarbowego ponownie wydał decyzję ustalającą opłatę dodatkową we wskazanej wysokości, którą po rozpatrzeniu wniesionego odwołania Dyrektor Izby Administracji Skarbowej utrzymał w mocy.

W skutek powyższego, Spółkę wniosła skargę od decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Wyrok WSA w Warszawie

Rozprawa przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie opłaty dodatkowej od podatku cukrowego nałożonej na naszego klienta miała miejsce w dniu  9 listopada 2023 r. 

WSA uchylił w całości decyzję o nałożeniu opłaty dodatkowej i zasądził na rzecz naszego klienta zwrot kosztów sądowych.

W ustnym uzasadnieniu wyroku WSA podkreślił, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy, nałożenie opłaty dodatkowej byłoby niezgodne z zasadą proporcjonalności wskazaną w Konstytucji RP, szczególnie biorąc pod uwagę całokształt postępowania Spółki, która działała w dobrej wierze. 

Sąd przytoczył aktualne orzecznictwo polskich sądów oraz TSUE w analogicznych sprawach, z którego również wynika, że nałożenie na podmiot kary sztywnej, która nie podlega miarkowaniu, m. in. z uwagi na okoliczności sprawy jest nieproporcjonalne. 

Komentowany wyrok nie jest prawomocny.