Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi to dokument umożliwiający legalne podjęcie zatrudnienia w Polsce przez 6 miesięcy w okresie kolejnych 12 miesięcy. Pracodawca może zarejestrować takie oświadczenie w powiatowym urzędzie pracy dla cudzoziemców będących obywatelami następujących krajów: Ukrainy, Białorusi, Rosji, Gruzji, Armenii oraz Mołdawii. Dzięki temu, że procedura tzw. oświadczeń jest znacznie odformalizowana oraz szybsza w stosunku do zwykłych zezwoleń na pracę, wydawanych przez wojewodów, stanowi ona najczęstszy wybór pracodawców chcących zatrudnić cudzoziemca z ww. wymienionego kraju w Polsce.
Procedura w aktualnym kształcie obowiązuje od początku 2018 r. Pomimo jej wyżej wymienionych zalet, pracodawcy zatrudniający cudzoziemców w Polsce borykają się z kilkoma problemami, na przykład:
- chcąc zatrudnić osobę, która właśnie wyczerpała cały okres 6 miesięcy dozwolonej pracy na oświadczeniu w innej firmie, nowemu pracodawcy pozostaje zazwyczaj uzyskanie zezwolenia na pracę typ A, na które w niektórych województwach oczekuje się do kilku miesięcy;
- po uzyskaniu tzw. oświadczenia, pracodawca zobowiązany jest poinformować urząd o rozpoczęciu pracy przez cudzoziemskiego pracownika, najpóźniej tego samego dnia wskazanego w oświadczeniu jako rozpoczęcie zatrudnienia. W przypadku dużych organizacji dopełnienie wskazanego obowiązku bywa bardzo problematyczne – brak złożenia takiej informacji w terminie zagrożone jest karą grzywny a przestrzeganie tych obowiązków jest skrupulatnie weryfikowane podczas kontroli prowadzonych przez upoważnione do tego służby.
Jakie zmiany pojawią się w odniesieniu do oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy?
Kilka problematycznych aspektów zostało zaadresowanych w projekcie, są to:
- wydłużenie okresu, na jaki może zostać zarejestrowane oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy z 6 do 24 miesięcy;
- likwidacja 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego, przez co możliwe będzie rejestrowanie dla danej osoby kolejnych, następujących po sobie oświadczeń;
- wydłużenie terminu na złożenie informacji o rozpoczęciu pracy na podstawie oświadczenia do 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy wskazanego w oświadczeniu.
Poza oczywistymi zaletami wspomnianych rozwiązań, które pozwolą pracodawcom na dłuższe zatrudnienie pracowników bez konieczności uzyskiwania dodatkowej dokumentacji, założeniem reformy jest również znaczne odciążenie urzędów wojewódzkich rozpatrujących wnioski o wydanie zezwoleń na pracę. W związku z tym, podmioty zatrudniające obywateli innych państw mogą spodziewać się przyspieszenia rozpatrywania ich wniosków o zezwolenia na pracę typ A.
Zmiany wpłyną również korzystnie na ciągłość zatrudnienia, a może nawet na chęć pozostawania cudzoziemców w Polsce na dłużej.
Należy także pamiętać, że prawo pozwala Ministrowi właściwemu do spraw pracy rozszerzyć możliwość uzyskania oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy także na obywateli innych państw (ponad tych 6 wymienionych powyżej).
Na co pracodawcy powinni zwrócić uwagę?
Należy podkreślić, że pracodawcy powinni uzyskać nowe oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi po wejściu opisywanych przepisów w życie. Reforma nie przewiduje automatycznego przedłużenia ważności aktualnych dokumentów, dlatego też należy pamiętać o odpowiednim rozplanowaniu procesów wnioskowania o nowe dokumenty, biorąc przede wszystkim pod uwagę spodziewany bardzo duży napływ wniosków w początkowym okresie obowiązywania przepisów.