Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowuje kompleksową nowelizację ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz kilkunastu innych aktów prawnych. Publikacja założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (numer UC118) wynika z konieczności transpozycji dyrektywy 2023/2413 (tzw. RED III) zmieniającej dyrektywę RED II (2018/2001). Planowany termin przyjęcia projektu ustawy przez Radę Ministrów to I kwartał 2026 roku.
Zmiany w inwestycjach OZE
Budownictwo i instalacje fotowoltaiczne
Nowe przepisy wprowadzają znaczące ułatwienia dla inwestycji w odnawialne źródła energii w sektorze budowlanym. Szczególnie istotne są uproszczenia dla instalacji fotowoltaicznych – procedury inwestycyjne dla PV zintegrowanych z budynkiem lub umieszczonych na sztucznych konstrukcjach mają trwać maksymalnie 3 miesiące. Preferencyjne zasady obejmą również instalacje PV do 100 kW oraz inwestycje prosumentów i społeczności energetycznych.
Przyspieszenie procedur administracyjnych
Projekt przewiduje skrócenie procedur wydawania zezwoleń dla instalacji OZE poza obszarami przyspieszonego rozwoju do maksymalnie 2 lat. Dla instalacji modernizowanych, gdzie zwiększenie mocy nie przekracza 15% mocy wyjściowej, procedury mają trwać maksymalnie 3 miesiące.
Specjalne obszary infrastruktury
Nowelizacja umożliwia wyznaczanie specjalnych obszarów infrastruktury dla projektów sieciowych i magazynowania energii. Obszary te będą służyć integracji energii odnawialnej z systemem elektroenergetycznym i uzupełniać obszary przyspieszonego rozwoju OZE.
Nowości dla ciepłownictwa
Nowe cele dla sektora ciepłowniczego
Przedsiębiorstwa ciepłownicze będą musiały zwiększyć udział energii odnawialnej w ogrzewaniu i chłodzeniu o co najmniej 0,8 punktu procentowego rocznie (średnia dla lat 2021-2025) i 1,1 punktu procentowego rocznie (średnia dla lat 2026-2030). Do realizacji tego celu można zaliczyć energię elektryczną ze źródeł odnawialnych oraz ciepło i chłód odpadowy – każde w wysokości maksymalnie 0,4 punktu procentowego.
Obowiązki wobec dostawców zewnętrznych
Nowelizacja ma doprecyzować przepisy dotyczące obowiązku przyłączenia dostawców energii ze źródeł odnawialnych oraz z ciepła odpadowego będących stroną trzecią. Przedsiębiorstwa ciepłownicze będą musiały zakupywać ciepło i chłód ze źródeł odnawialnych od zewnętrznych dostawców zgodnie z nowymi zasadami.
Nowe obowiązki sprawozdawcze i analityczne
Wprowadzany jest obowiązek sporządzenia oceny potencjału pod względem energii ze źródeł odnawialnych i wykorzystania ciepła odpadowego w sektorze ogrzewania i chłodzenia. Operatorzy systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych będą musieli przeprowadzać oceny potencjału systemów ciepłowniczych w zakresie świadczenia usług systemowych.
Obowiązki informacyjne
Przedsiębiorstwa ciepłownicze będą zobowiązane do informowania odbiorców końcowych o efektywności energetycznej systemu oraz udziale energii odnawialnej w sposób łatwo dostępny - zostanie określony minimalny zakres tej informacji.
Zmiany dotyczące biomasy
Zasada kaskadowego wykorzystania
Projekt wdraża zasadę kaskadowego wykorzystania biomasy, zgodnie z którą biomasa powinna być wykorzystywana stosownie do jej najwyższej ekonomicznej i środowiskowej wartości dodanej. Przewidziano możliwość odstępstw w uzasadnionych przypadkach, takich jak zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii.
Nowe kryteria zrównoważonego rozwoju
Wprowadzane są szczegółowe kryteria zrównoważonego rozwoju dla paliw z biomasy w instalacjach o określonej mocy:
- stałe paliwa z biomasy – instalacje o mocy co najmniej 7,5 MW
- gazowe paliwa z biomasy – instalacje o mocy co najmniej 2 MW
- biometanu o natężeniu przepływu powyżej 200 m³/h
Nowe obowiązki sprawozdawcze
Przedsiębiorstwa będą musiały składać raporty dotyczące odstępstw od zasady kaskadowego wykorzystania biomasy wraz z uzasadnieniem i skalą geograficzną zastosowania. Operatorzy sieci będą zobowiązani do cyfrowego udostępniania danych o udziale odnawialnej energii elektrycznej z dokładnością do jednej godziny.
Podsumowanie
Planowane zmiany w prawie OZE przyniosą kompleksową modernizację polskich regulacji w zakresie odnawialnych źródeł energii. Przedsiębiorstwa powinny już teraz przygotowywać się na nowe obowiązki, szczególnie w zakresie raportowania, oceny potencjału OZE oraz dostosowania procesów do zasady kaskadowego wykorzystania biomasy.
Warto monitorować dalsze prace legislacyjne i przygotować organizację na wdrożenie nowych rozwiązań, które mogą znacząco wpłynąć na prowadzenie działalności w sektorach energetycznym, przemysłowym i budowlanym.
Autorzy:
