W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów ukazał się projekt ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Z perspektywy pracodawców, interesujące wydają się w szczególności propozycje zmian adresujące udzielanie zezwoleń na pobyt czasowy i pracę.
W ostatnim czasie rośnie udział zezwoleń na pobyt czasowy wydawanych cudzoziemcom prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce oraz pracownikom wysoko wykwalifikowanym, zdecydowanie jednak najwięcej decyzji wydawanych jest nadal w związku z wykonywaniem pracy (tzn. „zezwoleń jednolitych”). W zaproponowanym na początku września przez MSWiA projekcie nowelizacji ustawy o cudzoziemcach i innych ustaw to właśnie tym zezwoleniom, a raczej uproszczeniom w zakresie ich udzielania poświęcono najwięcej uwagi. Zgodnie z podanymi informacjami, przyjęcie projektu planowane jest na wrzesień 2021 r.
Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę – główne założenia projektu
Dość ogólnie przedstawione założenia pozwalają na wskazanie kilku rozwiązań, które w sposób znaczący mogą wpłynąć na przebieg i długość trwania postępowań, szczególnie w zakresie udzielania zezwoleń na pobyt czasowy i pracę. Warto między innymi wymienić:
1) rezygnację z konieczności przedstawienia dokumentów potwierdzających posiadanie miejsca zamieszkania oraz źródła stabilnego i regularnego dochodu na rzecz wymogu otrzymywania przez cudzoziemca wynagrodzenia nie niższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.
Aktualnie cudzoziemiec ubiegający się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę musi przedstawić dokumenty potwierdzające jego miejsce zamieszkania oraz źródło regularnego dochodu.
W przypadku potwierdzenia miejsca zamieszkania, brak jasnych wytycznych oraz zmieniające się możliwości i preferencje mieszkaniowe powodują, że w zdarzeniu z urzędniczą praktyką dostarczane dokumenty (np. potwierdzające korzystanie z popularnego dzisiaj najmu krótkoterminowego) powodują problemy interpretacyjne i niejednokrotnie wydanie decyzji odmownej.
Proponowane zmiany odzwierciedlają realia społeczne i mogę przynieść faktyczną korzyść polegającą na skróceniu trwania czasu procedury (m.in. z powodu mniejszej liczby wymaganych dokumentów, braku dodatkowych wezwań do strony urzędu i wyjaśnień ze strony wnioskodawców np. w zakresie miejsca zamieszkania w Polsce). Zmiany mogą również zmniejszyć liczbę negatywnych decyzji, a w konsekwencji również i liczbę odwołań do Urzędu do spraw Cudzoziemców.
Podobny wpływ może mieć zmiana w zakresie poziomu dostarczenia dowodu otrzymywania wynagrodzenia przez cudzoziemca. W pewien sposób zmiany uszczelniają także system.
2) wprowadzenie nowego trybu zmiany zezwolenia w przypadku zmiany pracodawcy lub zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę
Obecnie w przypadku zmiany pracodawcy wymaga się od cudzoziemca uzyskania nowego zezwolenia na pobyt czasowy. To powoduje, że liczba spraw rozpatrywanych przez urząd wojewódzki rośnie, w wraz z nią długość postępowań. Długotrwałe procesy z kolei często prowadzą do niejasnych sytuacji pobytowych. Decyzji nie można także zmienić, jeśli w okresie jej ważności uzyskało się tytuł do wykonywania pracy bez zezwolenia (tak by został on w niej wskazany w miejsce pracodawcy).
Umożliwienie dokonania zmiany decyzji w zakresie pracodawcy (na wzór przepisów dotyczących „Niebieskiej Karty”) mogłoby pozytywnie wpłynąć pozytywnie na liczbę spraw poprzez transparentność postępowań i większą elastyczność procedur. Podobnie jak możliwość wpisania do decyzji (w miejsce pracodawcy) tytułu do wykonywania pracy bez zezwolenia (np. w sytuacji uzyskania dyplomu polskiej uczelni).
Wsparcie PwC
Jeżeli masz pytania dotyczące aktualnych procedur, czy projektowanych zmian i ich wpływu na zatrudnianie cudzoziemców w firmie - zapraszamy do kontaktu.