Ministerstwo Finansów opublikowało projekt propozycji i kierunków zmian do ustawy o VAT w ramach tzw. pakietu SLIM VAT 3. Zmiany te mają dotyczyć siedmiu obszarów, określanych jako: poprawa płynności finansowej firm, VAT w obrocie międzynarodowym, szerszy zakres zwolnień z VAT, mniej korekt i przyjazne rozliczanie VAT, prostsze fakturowanie i mniej obowiązków, obniżanie sankcji VAT, konsolidacja i ujednolicenie wiążących informacji stawkowych.
Poprawa płynności finansowej firm
W obrębie pierwszej kategorii zmian proponuje się m.in. rozszerzenie katalogu należności, jakie mogą być regulowane środkami z rachunku VAT. Zgodnie z zapowiedzią, rozszerzenie to ma dotyczyć podatku od wydobycia niektórych kopalin, podatku od sprzedaży detalicznej, opłaty od środków spożywczych, zryczałtowanego podatku od wartości sprzedanej produkcji, podatku tonażowego oraz tzw. podatku od małpek.
Dodatkowo, dla podmiotów które będą funkcjonować w grupie VAT przewiduje się wprowadzenie możliwości przelewu środków z rachunków VAT poszczególnych członków grupy na rachunek VAT przedstawiciela grupy VAT.
VAT w obrocie międzynarodowym – mniej formalności
W sytuacji, w której podatnik nie dysponuje dokumentami uprawniającymi do zastosowania 0% stawki VAT dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, musi on zastosować dla tej transakcji właściwą stawkę krajową (co do zasady 23%). Proponowane jest, by w takiej sytuacji podatnik po otrzymaniu stosownych dokumentów miał prawo do wykazania WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy (obecnie jest to okres, w którym dostawa została dokonana).
Z kolei, w odniesieniu do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów projektuje się rezygnację z wymogu posiadania faktury dla odliczenia podatku naliczonego z tytułu WNT. W konsekwencji, w odniesieniu do WNT podatek naliczony i należny będą mogły być rozliczane w tym samym okresie. Spowoduje to neutralność tych transakcji i zlikwiduje konieczność monitorowania dochowania obecnego, 3-miesięcznego terminu na otrzymanie faktury VAT. Zmiana ta wynika z wyroku TSUE w sprawie C-895/19.
Szerszy zakres zwolnień z VAT
Projektuje się rozszerzenie zakresu zwolnienia z VAT dotyczącego usług zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi również o usługi zarządzania takimi funduszami, określonymi przez inne państwa członkowskie (obecnie zwolnieniu podlegają jedynie usługi zarządzania funduszami określonymi w ustawie o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi co oznacza, że zwolnieniu podlegają usługi zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce).
Mniej korekt i przyjazne rozliczanie VAT
W przypadku podatników, u których wystąpi tzw. sprzedaż mieszana proponuje się podnieść kwotę pozwalającą na pełne prawo do odliczenia VAT, gdy proporcja przekroczyła 98%. Obecny próg w kwocie 500 zł ma zostać podniesiony do 10 000 zł, zaś planowane rozwiązanie ma dotyczyć już proporcji przyjętej za 2022 r.
Kolejne uproszczenie to możliwość rezygnacji z korekty rocznej, jeśli różnica między proporcją wstępną a proporcją ostateczną nie przekracza 2% (przy czym jeśli nowa proporcja będzie mniejsza niż prognozowana, to kwota VAT niepodlegająca odliczeniu i wynikająca z różnicy między proporcjami nie może przekroczyć 10 000 zł).
Prostsze fakturowanie i mniej obowiązków
Projekt zmian przewiduje, że podatnicy będą mogli zrezygnować z wystawienia tzw. faktury zaliczkowej, jeśli otrzymają zaliczkę w tym samym okresie rozliczeniowym w którym miała miejsce sprzedaż. Faktura dokumentująca sprzedaż będzie musiała wtedy wskazywać na datę uiszczenia zaliczki (jeśli data ta będzie różnić się od daty wystawienia faktury końcowej).
Obniżanie sankcji VAT
Zmiany w tym zakresie mają polegać na obniżeniu tzw. sankcji VAT (tj. dodatkowego zobowiązania w VAT) w sytuacji, gdy podatnik złożył korektę po zakończeniu kontroli (z 20% na 10%) - oraz przed kontrolą celno-skarbową (z 15% na 5%).
Dodatkowo przewiduje się rozwiązanie, w myśl którego sankcje nie będą miały zastosowania, gdy okoliczności wskazują na to, że podatnik działał z należytą starannością, jakiej można było od niego oczekiwać w danej sytuacji - jak również pod warunkiem, że nieprawidłowość nie skutkowała lub nie może skutkować uszczupleniem należności z tytułu podatku (warunki te powinny być spełnione łącznie).
Konsolidacja i ujednolicenie wiążących informacji – prostszy i przejrzysty dostęp do wiedzy podatkowej
Zakładane jest ujednolicenie i doprecyzowanie zasad wydawania, uchylania i zmiany WIS i WIA.
Zasady przeliczania kursów walut przy fakturach korygujących
Proponowane zmiany dotyczą również zasad przeliczania kursów walut przy fakturach korygujących.
Zasadniczo projektowane przepisy bazują na obecnej praktyce interpretacyjnej organów podatkowych i przewidują odrębne zasady przeliczania kursów dla faktur korygujących in minus (kurs ma być zasadniczo odzwierciedleniem kursu przyjętego dla pierwotnego rozliczenia) oraz in plus (według kursu ogłoszonego na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania), jak również zbiorczych faktur korygujących z tytułu opustu lub obniżki ceny.
Ułatwienia w pakiecie e-commerce
Dla pakietu e-commerce planowane jest doprecyzowanie, że szczególne regulacje w zakresie transakcji łańcuchowych nie mają zastosowania do dostaw objętych reżimem tzw. uznanego dostawcy - do takich transakcji mają bowiem zastosowanie szczególne regulacje.
Ponadto planowane jest uregulowanie kwestii korekt deklaracji, które muszą być składane poza systemem OSS i IOSS w Polsce jako państwie członkowskim konsumpcji.
Pozostałe zmiany
Ponadto proponuje się również następujące zmiany:
- podniesienie limitu wartości sprzedaży dla małych podatników z 1 200 000 EUR do 2 000 000 EUR;
- dodanie nowej możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności osoby trzeciej w przypadku zmiany faktora przy zapłacie w split payment (dotychczasowy faktor będzie mógł przekazać kwotę VAT bezpośrednio na rachunek VAT nowego faktora).
Wejście w życie
Zgodnie z założeniami, zakładane zmiany mają w większości wejść w życie ostatnim kwartale 2022 r.
Autorzy:
