25 kwietnia 2024 r. na stronie RCL opublikowany został projekt ustawy implementującej do polskiego systemu prawnego przepisy Dyrektywy unijnej w zakresie zasad globalnego podatku minimalnego („Filar 2”). Planowane wejście w życie krajowego podatku wyrównawczego (QDMTT) już od 2025 r. wymaga od podatników jak najszybszego podjęcia działań przygotowawczych.
Cel Ustawy
Celem projektowanej Ustawy jest implementacja w Polsce, wynikających z Dyrektywy Rady (UE) 2022/2523, zasad globalnego podatku minimalnego. Oznacza to dążenie do opodatkowania podatkiem wyrównawczym grup kapitałowych, których efektywna stawka podatkowa („ETR”) wynosi mniej niż 15%.
Zakres projektu ustawy w dużej mierze ogranicza się do implementacji na grunt polskiego prawa krajowego przepisów dyrektywy. Dodatkowo, zgodnie z przewidywaniami, projekt przewiduje wprowadzenie krajowego podatku wyrównawczego, co będzie skutkowało obowiązkami dla jednostek składowych z grup objętych tym podatkiem.
Kogo będzie dotyczyć podatek?
- Przepisy w zakresie Filaru 2 dotyczyć będą międzynarodowych oraz krajowych grup kapitałowych, których łączny roczny obrót wyniesie minimum 750 milionów euro, w co najmniej dwóch z czterech lat podatkowych, bezpośrednio poprzedzających dany rok podatkowy.
- Nowo uchwalone przepisy będą oddziaływać zarówno na spółki dominujące z w/w grup kapitałowych, jak i na działające w Polsce spółki zależne zagranicznych grupy kapitałowych (ze względu na wprowadzenie krajowego podatku wyrównawczego).
Szacuje się, że na polskim rynku funkcjonuje aż 8 000 spółek, które mogą podlegać pod ten podatek.
Według jakich mechanizmów ma być płacony podatek wyrównawczy?
Wprowadzony Ustawą system globalnego podatku minimalnego ma zostać oparty o trzy rodzaje podatku wyrównawczego:
- globalny podatek wyrównawczy pobrany w ramach zasady włączenia dochodu do opodatkowania (IIR);
- QDMTT;
- podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków (UTPR).
|
Podatek |
Istota podatku |
Jakich spółek będzie dotyczył? |
|
IIR |
Jednostka dominująca grupy, w jurysdykcji w której ma siedzibę, powinna zapłacić podatek wyrównawczy od siebie samej i swoich nisko opodatkowanych jednostek zależnych. |
Spółki posiadające jednostkę dominującą w Polsce. |
|
QDMTT |
Podatek wyrównawczy jest pobierany w państwie, w którym znajdują się nisko opodatkowane jednostki składowe grupy. |
Spółki położone w Polsce. |
|
UTPR |
Podatek wyrównawczy jest pobierany w danej jurysdykcji, w sytuacji, gdy jednostka dominująca działa w jurysdykcji, w której nie ma IIR lub podatek nie został pobrany w ramach QDMTT. |
Spółki z grup kapitałowych, których jednostka dominujaca jest położona w jurysdykcji, która nie implementowała Filaru 2. |
Jakie będą nowe obowiązki i wyzwania związane z wdrożeniem Filaru 2?
Jeśli ETR dla danej grupy międzynarodowej, w określonej jurysdykcji, będzie wynosił mniej niż 15%, na taką grupę zostanie nałożony odpowiedni podatek wyrównawczy.
Ustalenie tej stawki będzie odbywało się nie na poziomie konkretnej spółki, a na poziomie danego kraju. Będzie to wymagało obliczenia proporcji podatków płaconych przez jednostki z danej jurysdykcji (skorygowanych podatków kwalifikowanych) do dochodów tychże jednostek (kwalifikowanego dochodu).
Oprócz potencjalnego dodatkowego obciążenia wynikającego z konieczności zapłaty podatku wyrównawczego, nowe regulacje będą również wymagały od firm wypełniania obowiązków compliance, co może wiązać się z koniecznością gromadzenia dużej liczby danych.
- Grupy kapitałowe objęte zakresem Filaru 2 będą musiały monitorować zmiany w wartościach wpływających na kalkulację tego podatku na poziomie danej jurysdykcji. Wielkość wyzwania pokazuje konsultowana przez OECD deklaracja (Globe Information Return), który wymaga zgromadzenia ponad 240 danych odnoszących się do różnych aspektów działania grupy.
- Grupy kapitałowe, których efektywna stawka może wynosić poniżej 15%, na przykład z uwagi na stosowane ulgi czy preferencyjne stawki podatkowe (np. IP BOX, czy ulga B+R), powinny zawczasu przeanalizować wpływ, jaki Filar 2 wywrze na poziom ich opodatkowania.
- Grupy będą musiały podjąć decyzje na podstawie jakiego standardu rachunkowości będą kalkulowały krajowy podatek wyrównawczy. Co do zasady projekt ustawy przewiduje tutaj stosowanie standardu zgodnego z ustawą o rachunkowości, ale przepis przejściowy dopuszcza możliwość czasowej kalkulacji w oparciu o standard jednostki dominującej najwyższego rzędu.
***
Termin przyjęcia projektu Ustawy przez Radę Ministrów został zaplanowany na III kwartał 2024 r. Ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r. (z zastrzeżeniem przepisów o Radzie do Spraw Opodatkowania Wyrównawczego, które mają wejść w życie z dniem ogłoszenia). Przepisy przejściowe przewidują fakultatywną możliwość stosowania przepisów Ustawy z mocą wsteczną, od 1 stycznia 2024 r., na podstawie dokonano wyboru.
Ministerstwo Finansów poinformowało o rozpoczęciu publicznych konsultacji w zakresie projektu Ustawy, które potrwają do 17 maja - w tym terminie zainteresowani mogą zgłaszać propozycje, uwagi i opinie.
Zapraszamy Państwa do odwiedzenia naszej strony internetowej dedykowanej zagadnieniom związanym z Filarem 2 - PwC Polska - Filar 2
***
Źródła:
* Projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych [Dostęp do podstrony internetowej RCL: LINK].
** Dyrektywa Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 328 z 22.12.2022, str. 1). [Dostęp do podstrony internetowej bazy aktów prawnych UE: LINK].
Autorzy:
