W najnowszych interpretacjach indywidualnych z 21 października 2022 r. oraz z 15 listopada 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej “DKIS”) potwierdził zmieniające się na korzyść podatnika na przestrzeni minionego roku podejście organów podatkowych w zakresie zmiany statusu przedsiębiorcy w toku realizacji inwestycji na podstawie decyzji o wsparciu (dalej “DoW’).
W przeszłości organy podatkowe stały na stanowisku, że zmiana statusu przedsiębiorstwa ma wpływ na wskaźnik maksymalnej intensywności dopuszczalnej pomocy publicznej przysługującej danemu podatnikowi (stanowisko takie odzwierciedlają m.in. interpretacje indywidualne: z 18 grudnia 2020 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.420.2020.1.AWO, z 30 listopada 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.404.2020.1.APO oraz z 23 września 2019 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.320.2019.1.MBD). Stosowano podejście, że status przedsiębiorstwa jako dużego lub średniego był okolicznością faktyczną mającą znaczenie prawne w zakresie warunków korzystania z pomocy publicznej w formie zwolnienia w podatku dochodowym. Status przedsiębiorcy był istotny dla określenia przysługującej mu wartości pomocy. Jeśli dane przedsiębiorstwo z przyczyn ekonomicznych zmieniło w toku realizacji inwestycji swój status, np. jeśli ze średniego przedsiębiorcy stawało się dużym, wówczas za tą zmianą powinna pójść zmiana warunków korzystania z pomocy publicznej. Przedsiębiorca taki miał niższy poziom maksymalnej wysokości pomocy publicznej oraz dłuższy okres utrzymania inwestycji. Jeszcze w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (dalej “WSA”) z dnia 7 kwietnia 2021 r. (sygn. I SA/Kr 103/21) WSA zajął podobne stanowisko utrzymując, że utrata statusu średniego przedsiębiorcy i uzyskanie statusu dużego przedsiębiorcy powoduje zmniejszenie dopuszczalnej pomocy publicznej.
Od maja 2022 roku zaczęło pojawiać się coraz więcej interpretacji wskazujących na zmianę stanowiska organów na korzyść podatnika, m.in.: z 13 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.216.2022.2.JG oraz z 27 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.199.2022.1.JKU. Obecnie, według organów podatkowych warunki udzielenia pomocy determinuje stan prawny i faktyczny właściwy na dzień wydania DoW i powinnien być utrzymany przez cały okres realizacji inwestycji. Jak wskazuje się w obu interpretacjach: “Kluczowym elementem określającym dopuszczalność udzielenia pomocy oraz parametry uzyskanej pomocy jest dzień, w którym przedsiębiorca nabywa prawo do skorzystania z pomocy publicznej. Organ publiczny poprzez przyznanie takiego prawa wskazuje między innymi wartość pomocy, do jakiej jest uprawniony przedsiębiorca”. Zatem, warunki korzystania z pomocy publicznej zostają ustalone wg stanu obowiązującego na dzień wydania DoW (poprzednio w zakresie Zezwolenia wskazuje się na czas utrzymania inwestycji). W dniu wydania DoW do dyspozycji przedsiębiorcy stawiana jest określona maksymalna wartość pomocy, z której przedsiębiorca może, lecz nie musi skorzystać, w całości lub w części. W świetle powyższego, zmiana statusu Spółki m.in. ze średniego na dużego przedsiębiorcę w toku realizacji inwestycji na podstawie DoW nie wpłynie na wskaźnik maksymalnej intensywności dopuszczalnej pomocy publicznej, a tym samym na wysokość przysługującego spółce zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu realizacji nowej inwestycji.
Również najnowsze interpretacje indywidualne DKIS: z dnia 21 października 2022 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.86.2022.1.KS) oraz z dnia 15 listopada 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.637.2022.2.PC) wprost potwierdzają zmianę podejścia i wskazują, że przysługująca intensywność pomocy na podstawie statusu przedsiębiorstwa powinna być ustalana na dzień wydania DoW i powinna być niezmienna przez cały okres realizacji inwestycji.
Na powyższe stanowisko wskazywał również Minister Przedsiębiorczości i Technologii. W odpowiedzi na interpelację poselską nr 27710 z 25 listopada 2018 r. dotyczącą utraty prawa do podwyższenia maksymalnej intensywności regionalnej pomocy inwestycyjnej, w sytuacji zmiany statusu w trakcie obowiązywania DoW, Minister wskazał, że status mikro, małego lub średniego przedsiębiorcy jest oceniany na dzień wydania DoW.
Komentarz PwC
W naszej ocenie stanowisko organów podatkowych, potwierdzone w najnowszych interpretacjach indywidualnych DKIS należy uznać za bardzo korzystne dla podatników i kształtujące nową praktykę organów. Przepisy nie określają jednoznacznie skutków zmiany statusu podatnika dla warunków korzystania ze zwolnienia podatkowego. Podatnik (przedsiębiorca) ma prawo oczekiwać utrzymania warunków korzystania z pomocy publicznej przez cały okres trwania inwestycji. Decydując się bowiem na wystąpienie o DoW deklaruje spełnienie określonych warunków i takie też powinien spełniać przez cały okres trwania i utrzymania inwestycji. Dodatkowo zgodnie z wynikającą z Konstytucji RP i powszechnie uznawaną w orzecznictwie koniecznością odwołania się do dyrektywy in dubio pro tributario, wszelkie niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika (art. 2a Ordynacji podatkowej).
Innym wątkiem, który nie został poruszony we wskazanych interpretacjach indywidualnych, a występuje w praktyce, powodując zmianę statusu przedsiębiorcy, jest problem przejęcia jednego podmiotu - MŚP przez inny podmiot. W związku z tym przejęciem podmiot ten staje się dużym (jako grupa podmiotów powiązanych) i wobec tego znaczenie nabiera kwestia określenia wysokości intensywności pomocy, jak dla dużego przedsiębiorcy (zmniejszenie wysokości) i inne warunki z dniem tej transakcji (m.in. czas utrzymania inwestycji). W poprzednich latach dominowało stanowisko, że w takich przypadkach należało od momentu zmiany statusu zastosować np. niższą intensywność pomocy. Niemniej wymienione wyżej w analizie interpretacje nie precyzują w stanie faktycznym w jakich okolicznościach dochodzi do zmiany statusu przedsiębiorcy, więc należy uznać za ryzykowne zastosowanie aktualnego podejścia organów do takich sytuacji bez uprzedniego zapytania indywidualna.
Można śmiało powiedzieć, że zapoczątkowana zmiana podejścia organów podatkowych na korzyść podatnika prowadzi do ukształtowania nowej, prawidłowej oceny wpływu zmiany statusu przedsiębiorcy na niezmienność wysokość przysługującej pomocy publicznej. Należy jednak pamiętać, że dopóki stanowisko nie zostanie całkowicie ugruntowane, nadal warto pozyskiwać potwierdzenia podejścia organów we własnej sprawie uzyskując interpretacje indywidualne.
Zachęcamy do śledzenia tematu oraz w razie pytań zapraszamy do kontaktu.