W dzisiejszym świecie, w którym zmiany klimatyczne stają się coraz bardziej palącym problemem, a koszty energii nieustannie rosną, efektywność energetyczna przedsiębiorstw nabiera ogromnego znaczenia. Przemysł, budynki i transport są głównymi źródłami zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych. Dlatego właśnie transformacja energetyczna przedsiębiorstw jest nie tylko koniecznością, ale również szansą na osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju.
Unia Europejska stawia sobie ambitne cele ekologiczne i wraz ze swoimi państwami członkowskimi jest największym światowym sponsorem działań klimatycznych. Wspiera te działania w krajach rozwijających się, by ułatwić im transformację ekologiczną i pomóc radzić sobie z negatywnymi skutkami zmiany klimatu. Natomiast, same państwa UE, w tym Polska, zobowiązały się do przeznaczenia 30% środków z budżetu UE na lata 2021–2027 na projekty związane z klimatem i ograniczaniem emisji. Do tego typu działań zaliczają się m.in. Kredyt ekologiczny oraz Działanie 1.1 Efektywność energetyczna z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko (FEnIKS) wspierające efektywność energetyczną przedsiębiorstw.
Należy podkreślić, że efektywność energetyczna to nie tylko kwestia ekologii, ale także kluczowy element strategii biznesowych. Transformacja energetyczna i podniesienie efektywności energetycznej przedsiębiorstw coraz częściej stanowi obszar zainteresowania przedsiębiorców z różnych sektorów gospodarki, poszukujących oszczędności rosnących kosztów energii oraz zmniejszenia śladu węglowego. Niezależnie od tego, w jakiej branży działa przedsiębiorstwo, warto szukać rozwiązań, które przyczynią się do redukcji wykorzystywanej w przedsiębiorstwie energii.
Jakie korzyści zapewnia wdrożenie rozwiązań z zakresu efektywności energetycznej?
- Oszczędności finansowe dla przedsiębiorstwa
Efektywność energetyczna pozwala na zmniejszenie kosztów związanych z zużyciem energii. Prognozy dotyczące cen energii, w szczególności opartej o paliwa kopalne, wskazują na ich dalszy wzrost, podnosząc presję, aby inwestować w poprawę bilansu energetycznego. Przedsiębiorstwa, które inwestują w modernizację swoich instalacji oraz wdrażają odnawialne źródła energii (OZE), mogą znacząco obniżyć rachunki za prąd, gaz czy ogrzewanie. To bezpośrednio przekłada się na redukcję kosztów działalności.
- Dostosowanie się do regulacji prawnych
W odpowiedzi na rosnące oczekiwania społeczności, akcjonariuszy i inwestorów, coraz więcej krajów wprowadza obowiązek raportowania ESG. W 2017 roku Unia Europejska wprowadziła Dyrektywę NFRD, mającą na celu zwiększenie transparentności w zakresie działań środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego w dużych przedsiębiorstwach. Od 2024 roku, w celu ujednolicenia i podniesienia jakości raportów, dyrektywa NFRD zostanie zastąpiona przez dyrektywę CSRD. Nowe przepisy mają na celu nie tylko zwiększenie liczby firm raportujących swoje działania z zakresu zrównoważonego rozwoju, ale także zapewnienie większej porównywalności tych informacji na poziomie europejskim.
Unia Europejska wprowadza także coraz bardziej restrykcyjne wymogi dotyczące emisji gazów cieplarnianych. Szczególny nacisk położony jest na zwiększenie efektywności energetycznej budynków, czego efektem jest m.in. procedowana aktualizacja Dyrektywy o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD). Celem planowanych zmian jest przede wszystkim redukcja emisji gazów cieplarnianych i zużycia energii przez budynki w Unii Europejskiej, ponieważ zgodnie z danymi Rady Unii Europejskiej aż 75% budynków w UE jest nieefektywnych energetycznie. Przedsiębiorstwa, które nie dostosują się do wprowadzanych przepisów, mogą ponieść kary finansowe. Dlatego, inwestowanie w efektywność energetyczną jest nie tylko korzystne ekonomicznie, ale także konieczne z punktu widzenia przestrzegania regulacji.
- Poprawa wizerunku przedsiębiorstwa
Klienci coraz bardziej świadomie podchodzą do kwestii związanych z zrównoważonym rozwojem i wybierają produkty i usługi od przedsiębiorców, którzy dbają o środowisko. Przedsiębiorstwa, które aktywnie pracują nad efektywnością energetyczną, mogą zyskać zaufanie klientów i zbudować pozytywny wizerunek. Coraz częściej także banki i fundusze inwestycyjne oceniają klientów pod kątem zrównoważonego rozwoju. Firmy, które nie spełniają kryteriów ESG, mogą spotkać się z problemami z pozyskaniem finansowania. Z kolei inwestorzy niejednokrotnie wybierają do portfela podmioty w oparciu o ratingi ESG. Przedsiębiorcy biorący udział w przetargach czy ubiegający się o finansowanie publiczne coraz częściej muszą spełnić kryteria odnoszące się do zrównoważonego rozwoju oraz zaangażowania społecznego i środowiskowego.
- Wzrost konkurencyjności
Efektywność energetyczna może stanowić przewagę konkurencyjną. Firmy, które osiągają lepsze wyniki energetyczne, mogą oferować bardziej atrakcyjne ceny swoich produktów lub usług.
- Dostęp do atrakcyjnych form finansowania inwestycji
Unia Europejska oraz poszczególne państwa członkowskie, w tym Polska, oferują coraz szerszy wachlarz wsparcia finansowego dla przedsiębiorstw inwestujących w efektywność energetyczną. Dotacje oraz preferencyjne pożyczki z możliwością umorzenia części zobowiązania mogą znacząco obniżyć koszty przeprowadzanych modernizacji - środki pochodzące z dofinansowania pokryją bowiem koszt kluczowych zmian. Zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym widoczne są programy i konkursy, które wyjątkowo premiują poprawę efektywności energetycznej czy też zastosowanie odnawialnych źródeł energii.
Do tego typu instrumentów należą m.in. wspomniane wcześniej Kredyt ekologiczny oraz Działanie 1.1 Efektywność energetyczna z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko (FEnIKS). Wsparcie oferowane w tych konkursach przedsiębiorcy będą mogli przeznaczyć na m.in. modernizację energetyczną budynków zakładowych, czy też podniesienie efektywności energetycznej procesów wytwórczych.
W ramach Kredytu ekologicznego do rozdysponowania jest aż 660 mln PLN, a w przypadku Działania 1.1 Efektywność Energetyczna to 188 mln PLN. Przedsiębiorcy będą mogli aplikować o te środki już w I połowie 2024 roku. Ponadto, drugi nabór w ramach Kredytu ekologicznego przewidziany jest w II połowie 2024 r. Kwota alokacji na ten konkurs to również 660 mln PLN. Zakres działań, które zostaną objęte dotacją musi wynikać z przeprowadzonego przed złożeniem wniosku audytu energetycznego.
Komentarz PwC
Zmniejszenie energochłonności przedsiębiorstw jest jednym z celów Unii Europejskiej wynikających z Europejskiego Zielonego Ładu. Im szybciej przedsiębiorcy zdecydują się na przeprowadzenie transformacji energetycznej swoich przedsiębiorstw, tym szybciej będą mogli z wprowadzonych zmian czerpać wymierne korzyści biznesowe.
Do rozpoczęcia wspomnianych konkursów pozostało jeszcze trochę czasu, jednak już teraz warto podjąć decyzję o aplikowaniu i zaplanować prace związane z przeprowadzeniem audytu energetycznego w celu optymalnego przygotowania do rozpoczęcia naboru.
Jeśli mieliby Państwo jakiekolwiek pytania dotyczące omawianych w niniejszym artykule konkursów lub innych form wsparcia z zakresu efektywności energetycznej zachęcamy do kontaktu z zespołem pomocy publicznej PwC. Z przyjemnością odpowiemy na wszelkie Państwa pytania, a także przeprowadzimy przez cały proces aplikowania o wsparcie.
Autorzy:
