W dniu 9 kwietnia 2025 r. odbyło się drugie spotkanie konsultacyjne w sprawie dostosowania ulgi badawczo-rozwojowej (ulgi B+R) do systemu GLoBE Ministerstwo Finansów podczas spotkania omówione zostały dwa scenariusze zmian w dotychczasowym mechanizmie ulg podatkowych związanych z działalnością badawczo-rozwojową (działalnością B+R).
Globalny podatek wyrównawczy a ulgi podatkowe
Przepisy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych (Pillar 2) zakładają opodatkowanie wyrównawcze podmiotów należących do największych krajowych i międzynarodowych grup kapitałowych, których efektywna stawka opodatkowania (ETR) w danej jurysdykcji jest niższa niż 15%.
Ulgi podatkowe niemające charakteru zwrotnego (do których należy zaliczyć obecną ulgę B+R) są traktowane na cele obliczenia ETR jako zmniejszenie podatków kwalifikowanych, w związku z czym skorzystanie z takich ulg może istotnie obniżyć ETR przedsiębiorstwa.
W związku z istotnym znaczeniem ulgi B+R dla rozwoju polskiego , a także zachowania przez Polskę konkurencyjności na arenie międzynarodowej kluczowe jest wprowadzenie zmian w obecnych mechanizmie ulgi B+R w celu ograniczenia wpływu ulgi na ETR.
Proponowane rozwiązania
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom co do dostosowania ulgi B+R w celu zachowania jej atrakcyjności Ministerstwo Finansów przygotowało 2 scenariusze zmian, Scenariusze koncentrują się na kosztach kwalifikowanych związanych z kosztami osobowymi pracowników zaangażowanych w działalność B+R, ponieważ stanowią one 82,6% wartości odliczeń w ramach ulgi B+R. W ten sposób przygotowane scenariusze zakładają stworzenie alternatywy dla obecnej ulgi B+R i ulgi na innowacyjnych pracowników.
Istotą pierwszego rozwiązania - Scenariusza A - jest powstanie dwóch odrębnych, alternatywnych ulg podatkowych, w ramach których rozliczane byłby koszty działalności B+R. Katalog kosztów kwalifikowanych w ramach obu ulg byłby odrębny jednak pokrywałby się w odniesieniu do kosztów osobowych. Co istotne z ulg wskazanych w ramach Scenariusza A nie można byłoby korzystać równocześnie – podatnik dokonywałby wyboru ulgi na wskazany okres, równocześnie wydatki poniesione w okresie, w którym z danej ulgi nie mogłyby zostać rozliczone w ramach alternatywnego rozwiązania.
Ulga A1 |
Ulga A2 |
Katalog kosztów kwalifikowanych tożsamy z katalogiem określonym w obecnie funkcjonującej uldze B+R |
Katalog kosztów kwalifikowanych ograniczony wyłącznie do kosztów osobowych (osób prowadzących prace badawczo-rozwojowe) |
Odliczenie ulgi możliwe wyłącznie w podatku CIT albo PIT |
Odliczenie (przysługujące płatnikowi) od kwot PIT od wynagrodzeń wszystkich pracowników – nie tylko tych, którzy prowadzą prace badawczo-rozwojowe |
Różne poziomy odliczeń dla różnych grup podatników (tak jak obecnie w ramach ulgi B+R |
Jednakowe poziomy odliczeń dla wszystkich uprawnionych |
Natomiast Scenariusz B2 zakłada powstanie dwóch oddzielnych, uzupełniających się wzajemnie ulg podatkowych, które zastąpiły obecny mechanizm ulgi B+R połączonej z ulgą na innowacyjnych pracowników.
Ulga B1 |
Ulga B2 |
Katalog kosztów kwalifikowanych podobny do katalogu określonego w obecnie funkcjonującej uldze B+R, ale bez kosztów osobowych |
Katalog kosztów kwalifikowanych ograniczony wyłącznie do kosztów osobowych (osób prowadzących prace badawczo-rozwojowe) |
Odliczenie ulgi możliwe wyłącznie w podatku CIT albo PIT |
Odliczenie (przysługujące płatnikowi) od kwot PIT od wynagrodzeń wszystkich pracowników – nie tylko tych, którzy prowadzą prace badawczo-rozwojowe |
Różne poziomy odliczeń dla różnych grup podatników (tak jak obecnie w ramach ulgi B+R |
Takie same poziomy odliczeń dla wszystkich podatników |
Formuła QRTC – zwrot kwot niewykorzystanych |
Bez formuły QRTC, niewykorzystane kwoty przepadają (podczas konsultacji dyskutowany był model przenoszenia w czasie) |
Komentarz PwC
Niewątpliwie wprowadzenie zmian ograniczających negatywny wpływ globalnego podatku wyrównawczego na ulgę B+R będzie korzystne dla dalszego rozwoju polskich przedsiębiorstw oraz dla zachowania przez Polskę podatkowej konkurencyjności na arenie międzynarodowej.
Niemniej, w naszej ocenie, kluczowe będzie wypracowanie przez Ministerstwo sprawiedliwych i jasnych przepisów przejściowych oraz regulujących zmienianie reżimy rozliczania korzyści, np. w zakresie podejścia w zakresie kosztów kwalifikowanych z lat ubiegłych, tak by nie pozbawić podatników już wypracowanych aktywów, jak również zachować zgodność z wymogami w zakresie globalnego podatku wyrównawczego.