Opublikowana właśnie opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie C‑726/23 może wywołać poruszenie wśród podatników. Dlaczego? Stanowisko przedstawione przez Rzecznika może bowiem spowodować zmianę dotychczasowego postrzegania korekt TP na gruncie VAT. W niektórych przypadkach może skończyć się to powstaniem zaległości u podatników.
Do tej pory panowało przekonanie, że korekty cen transferowych, czyli działania korygujące ceny w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, pozostają w zdecydowanej większości poza sferą opodatkowania VAT. Z reguły argumentowano bowiem, że są to jedynie rozliczenia mające na celu uzyskanie odpowiedniego poziomu dochodowości/ marżowości (choć występowały też odmienne stanowiska). Opinia Rzecznika może mieć wpływ na takie podejście.
O co chodzi w sprawie C‑726/23 (Arcomet Towercranes)?
W centrum sprawy, którą rozpatrywał Rzecznik, znalazły się transakcje w obrębie Grupy. Spółka SC Arcomet Towercranes SRL (Arcomet Rumunia) zajmowała się zakupem i wynajmem żurawi (dźwigów), które następnie odpowiednio odsprzedawała lub wynajmowała swoim klientom. Natomiast Arcomet Service NV Belgia (Arcomet Belgia) wspierała ją, świadcząc usługi zarządcze, w tym w zakresie poszukiwania dostawców i negocjowanie warunków kontraktów.
Zgodnie z zasadami cen transferowych obowiązującymi w Grupie, rentowność operacyjna Arcomet Rumunia miała utrzymywać się w określonych granicach. W przypadku nadwyżki zysku, tzw. faktura wyrównawcza była wystawiana przez spółkę Arcomet Belgia. Natomiast w przypadku nadwyżki straty (niedoboru zysku), taka faktura była wystawiana przez spółkę Arcomet Rumunia. W ramach umowy między spółkami, jasno określono zakres obowiązków każdej z nich.
Spółka Arcomet Rumunia, odnotowawszy zyski przekraczające przewidziany przedział, otrzymała od spółki Arcomet Belgia trzy faktury, bez VAT, które ta ostatnia zadeklarowała ostatecznie jako odnoszące się do świadczenia usług. Spółka Arcomet Rumunia rozpoznała z kolei dwie pierwsze faktury jako odnoszące się do wewnątrzwspólnotowego nabycia usług, a w stosunku do trzeciej uznała, że została ona wystawiona w związku z transakcjami nieobjętymi zakresem stosowania VAT.
Powyższa sytuacja została poddana kontroli ze strony rumuńskich organów podatkowych. Ostatecznie omawiana sprawa trafiła do TSUE.
Przełomowa opinia Rzecznika Generalnego?
Zasadniczym punktem opinii Rzecznika Generalnego TSUE jest stwierdzenie, że każdy przypadek dotyczący korekt cen transferowych powinien być analizowany odrębnie.
Dalej, Rzecznik odwołał się w szczególności do opinii Komitetu ds. VAT, z której wynika m.in., że należy wyróżnić przypadki, w których korekta jest przewidziana w umowie, i że jeżeli przewidziano korektę w odniesieniu do wcześniejszych dostaw lub rozliczanie różnic między rzeczywistymi a budżetowymi kosztami odnoszącymi się do wydatków marketingowych lub administracyjnych, to powinno to prowadzić do opodatkowania VAT lub do korekty podstawy opodatkowania.
Rzecznik dodał również, że w rozpatrywanej sprawie metodę obliczania ceny transferowej zastosowano bezpośrednio w celu obliczenia wynagrodzenia za świadczenie usług wewnątrzgrupowych, bez dokonywania późniejszej korekty.
Mając na uwadze powyższe, Rzecznik stwierdził, że w przypadku, gdy Arcomet Belgia wykonuje czynności na rzecz Arcomet Rumunia, a ich wycena opiera się na metodzie marży transakcyjnej netto (jednej z metod ustalania cen transferowych), to takie wynagrodzenie należy kwalifikować jako zapłatę za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT.
W ocenie Rzecznika Generalnego w omawianej sprawie można zarówno wyodrębnić usługę (z uwagi na wykonywanie szeregu zadań na rzecz Arcomet Rumunia), jak i bezpośredni związek między świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem. W ocenie Rzecznika przemawiają za tym ustalone warunki wypłaty wynagrodzenia.
Konsekwencje dla podatników
Opinia Rzecznika, jeśli zostanie potwierdzona przez Trybunał Sprawiedliwości UE w ostatecznym wyroku, może wywołać określone konsekwencje dla podatników. Przede wszystkim, może to oznaczać konieczność opodatkowania VAT niektórych przepływów finansowych wynikających z regulacji TP, które dotychczas były traktowane przez podatników jako niepodlegające opodatkowaniu VAT. Należy mieć jednak uwagę, że analizowana sprawa dotyczyła specyficznego przypadku, gdzie spółka matka (Arcomet Belgia) realizowała określone świadczenia na rzecz swojej spółki córki (Arcomet Rumunia). Można więc uznać, że nie była to więc wyłącznie klasyczna korekta dochodowości spółki córki.
Co więcej, Rzecznik Generalny podkreślił, że organy podatkowe mają prawo żądać od podatnika dokumentów potwierdzających, że nabyte usługi były wykorzystywane do transakcji opodatkowanych. To z kolei oznacza, że podatnicy będą musieli być w stanie udowodnić, że usługi świadczone przez podmioty powiązane (gdy takie mają miejsce), służą do generowania obrotu opodatkowanego VAT. W przeciwnym razie, może zostać zakwestionowane prawo do odliczenia.
Co dalej?
Obecnie pozostaje nam czekać na wyrok TSUE. Jeżeli TSUE podzieli opinię Rzecznika, to możemy spodziewać się, że spowoduje to pewne zmiany w podejściu organów podatkowych do kwestii VAT w korektach cen transferowych. Z uwagi na szczególną sytuację wydaje się jednak, że nie powinno to dotyczyć wszystkich przypadków, w których w grę wchodzi marżowość i związane z nią korekty bądź inne przepływy finansowe.
Warto już teraz się na to przygotować. Przedsiębiorcy powinni dokładnie przeanalizować swoje transakcje z podmiotami powiązanymi i upewnić się, że posiadają odpowiednią dokumentację potwierdzającą charakter i cel dokonywanych rozliczeń.