W ramach projektu ustawy w zakresie rozwiązań podatkowych związanych z rządowym programem „Polski Ład”znalazł się szereg zmian oddziałujących na podatników VAT. Poniżej prezentujemy krótką charakterystykę proponowanych rozwiązań.
Grupa VAT
Celem wprowadzanej instytucji jest umożliwienie podmiotom powiązanym finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie wspólnego rozliczania dla potrzeb VAT. Rozwiązanie takie, dotychczas nieobecne w polskim porządku prawnym a przewidziane wprost w Dyrektywie VAT, funkcjonuje już w 18 państwach unijnych.
Model oparty na wspólnych rozliczeniach ma mieć charakter dobrowolny. Grupę VAT będą mogli utworzyć podatnicy posiadający siedzibę na terytorium kraju oraz podmioty zagraniczne prowadzące działalność gospodarczą w Polsce za pośrednictwem oddziału.
Jak podkreśla się w uzasadnieniu do projektu, funkcjonowanie grupy VAT ma znacznie uprościć rozliczenia pomiędzy jej członkami oraz pozytywnie wpłynąć na efektywność i płynność finansową w ramach grupy. Kluczowe znaczenie ma wyłączenie spoza zakresu opodatkowania VAT transakcji realizowanych przez podmioty należące do grupy, tj. wprowadzenie neutralności podatkowej wewnątrz grupy VAT.
Decyzja o zawiązaniu grupy VAT będzie mieć również istotny wpływ na poniższe obszary:
- Dokumentowanie transakcji wewnątrzgrupowych i stosowanie przepisów o cenach transferowych;
- Rozliczenie transakcji realizowanej z podatnikiem spoza grupy;
- Rozliczenia (w tym zakres prawa do odliczenia VAT) pomiędzy spółką a oddziałem, w przypadku gdy jeden z tych podmiotów nie należy do grupy;
- Ustalanie proporcji odliczenia VAT.
Opcja opodatkowania usług finansowych
Znaczące zmiany czekają branżę finansową. Projekt przewiduje bowiem wprowadzenie opcji opodatkowania usług finansowych, które dotychczas korzystały ze zwolnienia od VAT.
Jak wynika z proponowanych zapisów, podatnik prowadzący działalność w obszarze usług finansowych będzie miał wybór, czy chce skorzystać ze zwolnienia, czy wybrać opcję opodatkowania realizowanych przez siebie świadczeń. Decyzja o wyborze opcji opodatkowania będzie wiążąca dla podatnika przez okres co najmniej 2 lat.
Możliwość takiego wyboru pojawi się jednak wyłącznie w odniesieniu do usług świadczonych na rzecz innych podatników. Usługi świadczone na rzecz klientów niebędących podatnikami VAT pozostaną obligatoryjnie zwolnione od podatku. Co więcej, podatnik rezygnujący ze zwolnienia i wybierający opcję opodatkowania, będzie zobowiązany do jednolitego traktowania wszystkich usług finansowych świadczonych przez niego na rzecz podatników. Nie będzie zatem możliwa rezygnacja ze zwolnienia w odniesieniu do wybranych rodzajów usług, np. udzielania kredytów.
Zwrot VAT w 15 dni oraz ograniczenie preferencji podatkowych
W celu popularyzacji obrotu bezgotówkowego i ograniczania transakcji przeprowadzanych w tzw. szarej strefie, przewidziano szereg benefitów dla podmiotów preferujących płatności elektroniczne. Jedną z takich zachęt jest szybki, 15-dniowy zwrot VAT. Jak podkreśla się w rządowych materiałach – ma to być najszybszy zwrot VAT w całej Unii Europejskiej.
Możliwość skorzystania z tej opcji przysługiwać będzie jednak tylko niektórym podatnikom, spełniającym ściśle określone kryteria (dotyczące chociażby wartości zrealizowanej sprzedaży).
Jednocześnie projektowana nowelizacja wprowadza rozwiązania mające na celu czasowe ograniczenie niektórych preferencji tym podatnikom, którzy nie zapewniają gotowości do przyjmowania płatności bezgotówkowych. W zakresie VAT są to:
- Czasowe wyłączenie możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych;
- Czasowe wyłączenie prawa do zwrotu VAT w terminie 25-dniowym.
Porozumienie podatkowe a WIS
Polski Ład wprowadza do Ordynacji podatkowej nową instytucję - porozumienie podatkowe (PI) - czyli umowę pomiędzy inwestorem a organem podatkowym, odnoszącą się do skutków podatkowych inwestycji planowanej na terytorium Polski. PI będzie stanowiło kompleksową interpretację przepisów, która może obejmować m.in. opis i klasyfikację towaru lub usługi oraz właściwą stawkę podatku VAT, a więc elementy które są przedmiotem wiążących informacji stawkowych (WIS).
Dlatego też, aby uniknąć kolizji pomiędzy tymi dwiema instytucjami, w projekcie przewidziano iż w przypadku, gdy zakres wniosku o wydanie WIS jest przedmiotem zawartego już porozumienia podatkowego, WIS nie zostanie wydana. Postanowienie organu w tym zakresie będzie mogło być przedmiotem zażalenia.
Autorzy:
