Wypłata na rachunek podmiotu działającego na rzecz rzeczywistego właściciela jest wystarczająca do preferencji w podatku u źródła

Niektóre umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dla zastosowania obniżonej stawki lub zwolnienia, przewidują wymóg by odbiorca płatności pozostawał jej właścicielem. Zgodnie z ustnym uzasadnieniem wyroku WSA w Gliwicach warunek ten można uznać za spełniony nawet wówczas gdy wypłata następuje na rachunek podmiotu innego niż rzeczywisty właściciel, jeżeli podmiot ten działa na rachunek rzeczywistego właściciela.

Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Gliwicach wyrokiem z dnia 30 stycznia 2020 r. (sygn. akt. II SA/Gl 1490/19) uchylił interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

W przedmiotowej sprawie, wnioskodawca ( dalej również: „Inwestor”) dokonał inwestycji w koreański fundusz nieruchomościowy typu powierniczego (dalej: “Fundusz”). Fundusz taki nie posiada osobowości prawnej. Nie ma też zdolności do władania aktywami, których posiadaczem na gruncie prawnym jest bank powierniczy. Bank ten administruje środkami Funduszu realizując przekazywane mu przez zarządzających funduszem Zlecenia.

W ramach Funduszu zakupiono wierzytelności wynikające z umowy kredytu bankowego zawartej ze spółką akcyjną będącą rezydentem podatkowym w Polsce. Inwestor wskazał że dłużnik w przyszłości będzie spłacał funduszowi swoje zobowiązania, obejmujące m.in. odsetki. Miały one trafiać na rachunek  banku powierniczego, działającego w imieniu funduszu.

Przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej było potwierdzenie, że warunki UPO należy analizować w odniesieniu do inwestora, a nie funduszu. 

W wydanej interpretacji Dyrektor KIS stwierdził, że na gruncie polskiego prawa brak jest podstaw do przyznania podmiotowości prawnopodatkowej Funduszowi. Przychody osiągane przez Inwestorów z tytułu inwestycji w taki fundusz należy rozpatrywać przez pryzmat wspólnego przedsięwzięcia.

Dyrektor KIS zgodził się również, że co do zasady to rzeczywisty właściciel (uprawniony odbiorca) ma prawo do korzystania z preferencji wynikających z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wskazał jednak, że umowa polsko-koreańska, inaczej niż niektóre inne umowy o unikaniu opodatkowania, wyraźnie wskazuje, że zastosowanie obniżonej stawki podatku jest zależne od tego czy to odbiorca jest właścicielem odsetek. Ponieważ w analizowanej sprawie odbiorcą był bank powierniczy, a właścicielem Inwestor/Wnioskodawca Dyrektor KIS uznał, że warunek ten nie jest spełniony. W konsekwencji, Dyrektor KIS uznał, że inwestor nie jest uprawniony do skorzystania ze zwolnienia lub z preferencyjnej stawki na podstawie postanowień umowy.

Rozstrzygnięcie Dyrektora KIS zostało uchylone przez WSA

WSA wskazał, iż rolą organu było dokładne przeanalizowanie jaką rolę pełnił bank powierniczy. W analizowanej sprawie, zdaniem Sądu, bank ten był tylko “pośrednikiem” w płatności. W efekcie spełnienie warunku od którego UPO uzależniała zastosowania obniżonej stawki należało badać nie w odniesieniu do banku powierniczego (pośrednika), a w odniesieniu do Inwestora.

Zgodnie ze stanowiskiem WSA, przyjęcie koncepcji, którą zaprezentował organ doprowadziłoby do sytuacji, w której praktycznie nigdy właściciel odsetek nie byłby uprawniony do stosowania preferencyjnej stawki z umowy. By tak się stało wypłata musiałaby bowiem „de facto” występować do rąk takiego odbiorcy.

Z ustnego uzasadnienia wyroku wynika więc, iż badanie czy odbiorca odsetek jest ich rzeczywistym właścicielem powinno obejmować odbiorcę faktycznego a nie podmiot pośredniczący (tutaj: bank pełniący rolę powiernika).