7 października Sejm uchwalił Ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (“Ustawa nowelizująca”), która zmienia między innymi obowiązki podatników w zakresie raportowania tzw. transakcji rajowych.
Ustawa nowelizująca wprowadza następujące zmiany w przepisach:
- Podwyższenie progów dokumentacyjnych (progów istotności) dla bezpośrednich transakcji rajowych, których przekroczenie powoduje powstanie obowiązku dokumentacyjnego;
- Uchylenie w całości przepisów dotyczących pośrednich transakcji rajowych.
Poniżej znajduje się podsumowanie najważniejszych zmian dotyczących cen transferowych.
Podwyższenie progów dokumentacyjnych
Dotychczasowe przepisy nakładały obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dla podatników i spółek niebędących osobami prawnymi dokonujących transakcji bezpośrednio z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. podmiot rajowy), jeżeli wartość tej transakcji za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi – za rok obrotowy, przekracza 100 000 zł.
Zgodnie ze znowelizowaną treścią art. 11k ust. 2a oraz art. 11o ust. 1, próg ten ulega zmianie na:
- 2 500 000 zł - w przypadku transakcji finansowych;
- 500 000 zł - w przypadku transakcji innych niż finansowe.
Uchylenie przepisów dotyczących pośrednich transakcji rajowych
Ustawa nowelizująca uchyla art. 11o ust. 1a i 1b, dotyczące pośrednich transakcji rajowych. Zgodnie z uchwalonymi przepisami przejściowymi, oznacza to, że obowiązek dokumentacji pośrednich transakcji rajowych zostaje uchylony z mocą wsteczną, od 1 stycznia 2021.
W pierwszym projekcie ustawy opublikowanym 28 czerwca 2022 roku (skierowanym do konsultacji społecznych) zaproponowano liczne zmiany dotyczące pośrednich transakcji rajowych, takie jak: zwolnienie transakcji krajowych czy też likwidacja domniemania rezydencji rzeczywistego właściciela w raju podatkowym. Podczas konsultacji publicznych do Ministra Finansów wpłynęło wiele krytycznych uwag dotyczących treści proponowanych przepisów. Ostatecznie, po długotrwałych konsultacjach i uzgodnieniach, Ustawa nowelizująca przewiduje uchylenie przepisów dotyczących pośrednich transakcji rajowych w całości, ponieważ - jak zauważyli sami projektodawcy - “przepisy te w praktyce nie realizowałyby bowiem skutecznie zakładanych celów.”
Okres obowiązywania przepisów
Co istotne, przepisy przejściowe wprowadzają z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021, uchylenie obowiązków dotyczących pośrednich rajów podatkowych z art. 11o ust. 1a i 1b ustawy CIT (art. 23za ust. 1a i 1b ustawy PIT).
Co więcej, zgodnie z treścią Ustawy nowelizującej, zmiany dotyczące bezpośrednich transakcji rajowych wynikające m.in. z art 11k ust 2a (art. 23w ust. 2a ustawy PIT) oraz art. 11o ust. 1 ustawy CIT (art. 23za ustawy PIT), również mają zastosowanie z mocą wsteczną tj. od 2021 r. (do transakcji rozpoczętych i niezakończonych przed 1 stycznia 2021 r. oraz transakcji zawartych po 31 grudnia 2020 r.)
W uzasadnieniu projektu Ustawy nowelizującej stwierdzono, że zaproponowane zmiany łagodzą rygory związane z dokumentowaniem transakcji rajowych, a zatem ich wsteczne zastosowanie - zdaniem autorów projektu Ustawy nowelizującej - nie narusza standardów konstytucyjnych.
Ustawa nowelizująca została podpisana przez Prezydenta w dniu 21 października 2022.