W dniu 15 listopada ustawa o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych (Pillar 2) została podpisana przez prezydenta, co wieńczy proces legislacyjny w Polsce.
Ustawa implementuje do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej.
Przepisy w zakresie Pillar 2 dotyczyć będą międzynarodowych oraz krajowych grup kapitałowych, których łączny roczny obrót wyniesie minimum 750 milionów euro, w co najmniej dwóch z czterech lat podatkowych, bezpośrednio poprzedzających dany rok podatkowy.
Nowo uchwalone przepisy będą oddziaływać zarówno na spółki dominujące z w/w grup kapitałowych, jak i na działające w Polsce spółki zależne zagranicznych takich grup kapitałowych (ze względu na wprowadzenie krajowego podatku wyrównawczego).
Szacuje się, że na polskim rynku funkcjonuje aż 8 000 spółek, które mogą podlegać pod ten podatek.
Do polskiego porządku prawnego zaimplementowany zostanie: globalny podatek wyrównawczy (zgodnie z zasadą IIR, tj. zasadą włączenia dochodu do opodatkowania), podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków (zgodnie z zasadą UTPR, tj. zasadą niedostatecznie opodatkowanych zysków) oraz krajowy podatek wyrównawczy (QDMTT).
Projekt przepisów wprowadzających przepisy Pillar 2 jest szczególnie istotny z perspektywy ulg podatkowych obowiązujących Polsce, które mogą wpływać na obniżenie ETR poniżej 15% dla polskich podatników, a tym samym na powstanie obowiązku zapłaty podatku wyrównawczego (w przypadku jednostek z siedzibą w Polsce będzie to krajowy podatek wyrównawczy). Ustalenie ETR będzie odbywało się nie na poziomie konkretnej spółki, a na poziomie danego kraju. Będzie to wymagało obliczenia proporcji podatków płaconych przez jednostki z danej jurysdykcji (skorygowanych podatków kwalifikowanych) do dochodów tychże jednostek (kwalifikowanego dochodu).
Grupy kapitałowe, których efektywna stawka może wynosić poniżej 15%, na przykład z uwagi na stosowane ulgi czy preferencyjne stawki podatkowe (np. IP BOX, czy ulga B+R), powinny zawczasu przeanalizować wpływ, jaki Pillar 2 wywrze na poziom ich opodatkowania.
Jakie będą nowe obowiązki i wyzwania związane z wdrożeniem Pillar 2?
Oprócz potencjalnego dodatkowego obciążenia wynikającego z konieczności zapłaty podatku wyrównawczego, nowe regulacje będą również wymagały od firm wypełniania obowiązków compliance, co może wiązać się z koniecznością gromadzenia dużej liczby danych.
Grupy kapitałowe objęte zakresem Pillar 2 będą musiały monitorować zmiany w wartościach wpływających na kalkulację tego podatku na poziomie danej jurysdykcji. Wielkość wyzwania pokazuje konsultowana przez OECD deklaracja (Globe Information Return), który wymaga zgromadzenia ponad 240 danych odnoszących się do różnych aspektów działania grupy.
Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2025 r. Przepisy przejściowe przewidują fakultatywną możliwość stosowania przepisów Ustawy z mocą wsteczną, od 1 stycznia 2024 r., na podstawie dokonanego wyboru.