Zagadnienie opodatkowania dotacji pozostaje od wielu lat nierozstrzygnięte i stanowi podstawę licznych dyskusji i sporów pomiędzy samorządami a organami podatkowymi. Dnia 10 listopada 2022 r. Rzecznik Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinie, które mogą zostać uwzględnione przy rozpatrywaniu spraw przez skład orzekający TSUE.
Opinia: Odnawialne źródła energii (sygn. C-612/21)
W stanie faktycznym przedstawionym w pytaniu prejudycjalnym gmina, na mocy umowy zawartej z mieszkańcami, zobowiązała się do wykonania i montażu systemów OZE na ich nieruchomościach oraz - po upływie określonego czasu - do przekazania własności tych systemów na rzecz właścicieli nieruchomości. Projekt finansowany był z otrzymanej przez gminę na ten cel dotacji oraz wkładu własnego wpłaconego przez mieszkańców.
Rzecznik Generalna wskazała, że istnieją wątpliwości, czy można twierdzić, że gmina działa w tym przypadku jako podatnik VAT. Jak podkreśla w opinii, działanie gminy ogranicza się bowiem do nieodpłatnej organizacji wspomagania rozbudowy systemu OZE na rzecz konsumenta. Tym samym gmina nie wykonuje w tym przypadku działalności na takich samych warunkach co inne prywatne podmioty gospodarcze. Rozstrzygnięcie trybunału w tej sprawie znajdzie przełożenie także na projekty polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków.
Opinia: Usuwanie azbestu (sygn. C-616/21)
Z opinii Rzecznika wynika, że realizując projekt polegający na usuwaniu azbestu z nieruchomości mieszkańców, bez pobierania z tego tytułu opłaty od właścicieli nieruchomości, Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT. Cały projekt jest bowiem realizowany w ramach szczególnego reżimu publicznoprawnego. Wyrok, który zapadnie w tej sprawie, będzie stanowił wskazówki także wobec innych, analogicznych działań samorządów, takich jak np. usuwanie folii i odpadów rolniczych.
Komentarz
Wydane opinie mogą prowadzić do wniosku, że skoro gmina, realizując wskazane powyżej projekty, nie powinna być uznawana za podatnika VAT, to zarówno wpłaty mieszkańców, jak też otrzymana dotacja nie powinny podlegać opodatkowaniu.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że opinia Rzecznika Generalnego poprzedza wyrok Trybunału. Choć konkluzje przedstawione w takiej opinii nie są wiążące dla składu orzekającego, stanowią zazwyczaj wskazówkę co do kierunku ostatecznego rozstrzygnięcia. Ze względu jednak na fakt, że opisane powyżej opinie napisane zostały w sposób ogólny, nie rozstrzygający jednoznacznie problemu, podatnikom pozostaje czekać na dalsze kroki Trybunału oraz reakcję NSA.
Wyroki, które zostaną wydane w opisanych powyżej sprawach, powinny ukierunkować linię orzeczniczą i interpretacyjną polskich sądów administracyjnych i organów podatkowych.
Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania dotyczące powyższego zagadnienia, serdecznie zapraszamy do kontaktu.