24 maja 2021 r. 7 sędziów NSA podjęło uchwałę dotyczącą kwalifikacji przychodów z najmu składników majątkowych niezwiązanych z działalnością gospodarczą mającą na celu rozwiązanie problemów z niejednolitym orzecznictwem w tym zakresie. Uchwała ta potwierdza stanowisko, że przychody z najmu są zaliczane bez ograniczeń do prywatnych źródeł dochodu podatnika chyba, że wynajmowany składnik majątkowy został przez niego wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej.
Zarys historyczny
Przepis ustawy o PIT dotyczący źródeł przychodów podatnika z najmu i innych umów o podobnym charakterze od lat był przyczyną licznych rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych.
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą kwalifikowali przychód z najmu jako przychód z działalności gospodarczej a organy podatkowe traktowały te przychody jako przychody z najmu prywatnego podatnika.
W 2001 r. wprowadzono dodatkowe zastrzeżenie, dotyczące konieczności wprowadzenia wynajmowanego składnika majątkowego do majątku związanego z działalnością gospodarczą, co spowodowało zmianę podejścia organów podatkowych i jednocześnie kolejne wątpliwości interpretacyjne przepisu.
Wyłączenie to w praktyce polega na tym, że jeśli podatnik wprowadził nieruchomości do ewidencji środków trwałych, czy też w inny sposób można je powiązać z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą to co do zasady uznawano, że dochody z najmu nieruchomości są przychodem z działalności gospodarczej podatnika.
Prawidłowa kwalifikacja źródła dochodu podatnika
W dniu 8 stycznia 2021 r. Rzecznik MSP wystąpił z wnioskiem do NSA o podjęcie uchwały wyjaśniającej, w której NSA dokonałoby oceny, czy przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz inne umowy o podobnym charakterze mogą być zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodu wymienionego w tym przepisie, jeżeli stanowią składnik majątkowy mienia podatnika, który nie został przez niego wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej.
Zgodnie z podjętą przez NSA uchwałą przychody z najmu oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów z najmu i dzierżawy chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia podatnika, który został przez niego wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej.
Dodatkowo, NSA podkreśliło także, że jeśli działalność gospodarcza podatnika nie opiera się w głównej mierze na wynajmie, a jedynie lokuje on nadwyżki posiadanych środków w zakup nieruchomości (w tym także lokali), które następnie wynajmuje - to także nie można ich uznać za składniki majątkowe związane bezpośrednio z działalnością gospodarczą.
Co to oznacza dla mnie?
Można powiedzieć, że co do zasady, przychody z najmu są kwalifikowane do przychodów z najmu, chyba że zostały przez podatnika zakwalifikowane wcześniej do składników związanych z majątkiem służącym do wykonywania działalności gospodarczej.
Orzeczenie to oznacza dla podatnika dużo łatwiejszą i bardziej klarowną identyfikację jego źródła przychodów. Podatnik może również po części sam zdecydować, która forma opodatkowania jest dla niego bardziej korzystna - dochód z działalności czy dochód z najmu, co może mieć niebagatelne znaczenie np. w przypadku ryczałtu, a także potencjalnym wejściu w życie założeń Polskiego Ładu.
Autorzy:
