Na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy z dnia 27 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, który nowelizuje m.in. regulacje dotyczące ryczałtu od przychodów spółek, o którym mowa w Rozdziale 6b ustawy o CIT - czyli tzw. estońskiego CIT.
Zgodnie z treścią projektu ustawy, główne założenia estońskiego CIT nie będą modyfikowane, zmienione będą natomiast szczegółowe regulacje budzące wątpliwości czy problemy praktyczne. Większość z planowanych zmian ma charakter stylistyczny i doprecyzowujący, niektóre mogą mieć jednak istotny wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych “estońskich” podatników.
Wydatki z tytułu używania samochodów osobowych na “cele mieszane”
W naszej ocenie najistotniejsza z planowanych zmian zakłada, że w przypadku wszystkich samochodów osobowych (a także innych składników majątku) używanych do celów służbowych i prywatnych podatnicy zapłacą estoński CIT od połowy wartości danego składnika oraz od połowy wydatków eksploatacyjnych - w tej części bowiem wydatki te nie będą traktowane jako związane z działalnością gospodarczą. Konieczność zapłaty podatku z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą nie powstanie natomiast w przypadku pojazdów używanych wyłącznie w celach służbowych - w takim jednak przypadku podatniku będzie spoczywał ciężar dowodu w zakresie wykazania, że składnik majątku jest wykorzystywany wyłącznie na cele działalności gospodarczej.
Nowelizacja przepisu odzwierciedla dotychczasowe stanowisko organów podatkowych według którego podatek od ukrytych zysków z tytułu użytkowania samochodów osobowych należy zapłacić od każdego auta osobowego, gdy nie jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdów (np. Interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010. 554.2021.2.AK).
Zmiany doprecyzowujące i stylistyczne
1. Termin zapłaty podatku z tytułu podzielonego zysku, zysku na pokrycie strat, zaliczek oraz podatku od rozdysponowanego dochodu
Obecna konstrukcja przepisów w zakresie terminów zapłaty podatków w przypadku ww. tytułów sprawia, że w przypadku:
(i) podjęcia uchwały o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto,
(ii) wypłaty zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy lub
(iii) rozdysponowania dochodem z tytułu zysku netto - po upływie szóstego miesiąca roku podatkowego (a przed rozpoczęciem kolejnego roku podatkowego) - podatnik z założenia pozostaje w zwłoce, ponieważ termin na zapłatę podatku należnego upływa 20-go dnia siódmego miesiąca roku podatkowego.
Z uwagi na powyższe, nowelizacja zakłada przedłużenie terminów zapłaty podatku do końca 3-go miesiąca roku podatkowego następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek podatkowy.
2. Doprecyzowanie warunku zatrudnienia
Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów wątpliwe jest, czy warunek “zatrudnienia” jest spełniony także wtedy, gdy podatnik zatrudnia - na podstawie umowy innej niż umowa o pracę - co najmniej trzy osoby fizyczne, ale z uwagi na indywidualną sytuację tych osób (np. korzystanie z ulgi dla młodych) składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na PIT nie są pobierane.
Zgodnie z projektowanymi zmianami kwestią decydującą o tym czy warunek zatrudnienia będzie spełniony ma być okoliczność czy podatnik jako płatnik byłby co do zasady zobowiązany do poboru wymienionych wcześniej zaliczek oraz składek. Jednocześnie, dla spełnienia warunku zatrudnienia, nie jest konieczne ich faktyczne pobranie.
3. Zmiany w zakresie terminu zapłaty podatku z tytułu tzw. korekty wstępnej
Stosownie do treści obecnie obowiązujących przepisów, zobowiązanie podatkowe z tytułu tzw. korekty wstępnej (tj. podatku od różnic między wynikiem podatkowym a bilansowym) wygasa z mocy prawa jeżeli podatnik był opodatkowany estońskim CIT dłużej niż 4 lata. Literalna interpretacja przepisów powoduje zatem, że w przypadku wdrożenia estońskiego CIT na jeden pełen okres opodatkowania (4 lata podatkowe) konieczna będzie zapłata ww. podatku.
W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że intencją ustawodawcy było zwolnienie podatnika z obowiązku zapłaty podatku od dochodu z tytułu tzw. korekty wstępnej, jeśli podatnik był opodatkowany ryczałtem w sposób nieprzerwany przez równo / co najmniej 4 lata podatkowe (tj. podstawowy okres opodatkowania ryczałtem). Nowelizacja przewiduje doprecyzowanie w tym zakresie wskazujac, że zobowiązanie podatkowe z tytułu korekty wstępnej wygaśnie w całości również po upływie jednego okresu opodatkowania ryczałtem (tj. 4 lat podatkowych).
4. Termin na złożenie zeznania oraz zapłatę podatku od dochodu z przekształcenia
Na podatników powstałych w wyniku przekształcenia spółki, których pierwszy rok podatkowy po przekształceniu jest jednocześnie pierwszym rokiem podlegania pod ryczałt, nałożony został obowiązek rozpoznania dochodu z przekształcenia, opodatkowanego stawką 19%. W przypadku tego podatku pojawiły się wątpliwości interpretacyjne dotyczące terminu na jednorazową zapłatę podatku należnego od dochodu z przekształcenia. W ramach nowelizacji ustawodawca precyzuje, że termin na złożenie zeznania oraz zapłatę podatku od dochodu z przekształcenia przypada na koniec trzeciego miesiąca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
5. Zmiany w terminie złożenia zawiadomienia ZAW-RD
Projektowana zmiana ma charakter stylistyczny - przesądza o tym, że w przypadku wyboru estońskiego CIT przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, zawiadomienie ZAW-RD powinno być złożone w terminie do końca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany ryczałtem.
Kwestie intertemporalne
Zgodnie z przepisem intertemporalnym, znowelizowane przepisy stosuje się od dnia 1 stycznia 2023 r.
Co to oznacza dla mnie?
Większość z proponowanych zmian nie powinna wpłynąć na atrakcyjność estońskiego CIT dla podatników. Są to przede wszystkim zmiany techniczne i stylistyczne, które mają na celu uczynić przepisy bardziej przejrzystymi i precyzyjnymi.
Pozytywnie należy odczytać zmiany w zakresie terminu zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku na pokrycie strat, zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy oraz ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto. Przedłużenie ww. terminów powinno umożliwić podatnikom terminowe regulowanie podatku
Natomiast planowane zmiany w zakresie użytkowania składników majątkowych - w tym szczególnie samochodów służbowych - mogą zmniejszyć efektywność estońskiego CIT. Dotychczasowe przepisy - jako że nie zawierały ograniczeń w rozliczaniu wydatków związanych ze służbowymi samochodami (z wyjątkiem wydatków na samochody mogących być zakwalifikowane jako ukryte zyski) - były w pewien sposób “uprzywilejowane” w porównaniu do standardowego reżimu CIT. W przypadku samochodów używanych na cele mieszane traktowanie podatkowe ulegnie znaczącej zmianie, ale należy pamiętać, że sposób rozliczania wydatków na samochody osobowe przeznaczone wyłącznie do celów służbowych prawdopodobnie pozostanie niezmieniony.