Prace nad dyrektywa Unshell (“ATAD3”), dotyczącą zasad identyfikacji i przeciwdziałania unikaniu opodatkowania za pomocą spółek fasadowych, najprawdopodobniej nie będę kontynuowane. Państwa członkowskie UE skłaniają się do doprecyzowania istniejących przepisów DAC 6, zamiast wdrażania wskazanej dyrektywy.
Czym miała być dyrektywa Unshell?
Dyrektywa Unshell miała na celu ustalenie zasad identyfikowania i traktowania spółek fasadowych. Przewidywała wprowadzenie systemu identyfikacji takich podmiotów opartego na szeregu testów. Podmioty zidentyfikowane na ich podstawie jako „ryzykowne” miały być zobowiązane do raportowania szczegółowych informacji o swoim substracie majątkowo-osobowym.
Podmioty, które nie wykazałyby wystarczającego substratu majątkowo-osobowego, miały na podstawie dyrektywy tracić prawo do korzyści wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz dyrektyw UE. Projekt dyrektywy przewidywał w takim przypadku możliwość stosowania podejścia lookthrough.
Deklarowanym celem dyrektywy miało być uszczelnienie systemów podatkowych w UE, uzupełnienie istniejących regulacji antyabuzywnych oraz harmonizacja podejścia do oceny wymaganego „substratu” w działalności gospodarczej na poziomie unijnym.
Co się wydarzyło?
W dniu 27 maja 2025 r. odbyło się posiedzenie Grupy Roboczej podczas którego dyskutowano nad projektem dyrektywy Unshell . Delegacje państw członkowskich wyraziły obawy dotyczące potencjalnego powielania się cech rozpoznawczych zawartych w Unshell z cechami obowiązującymi w ramach dyrektywy DAC 6. Zwrócono uwagę, że mogłoby to prowadzić do wielokrotnego raportowania tych samych informacji za pośrednictwem odrębnych systemów, co byłoby sprzeczne z celami UE, takimi jak uproszczenie systemu podatkowego i minimalizacja obciążenia administracyjnego.
Wiele delegacji opowiedziało się za realizacją celów propozycji Unshell poprzez doprecyzowanie lub modyfikację istniejących cech rozpoznawczych w dyrektywie DAC 6. Podkreślono, że wszelkie przyszłe rozwiązania powinny minimalizować obciążenia administracyjne zarówno dla państw członkowskich, jak i podatników. W związku z tym, w oczekiwaniu na przedstawienie przez Komisję Europejską swoich końcowych analiz i ewentualnej nowej propozycji legislacyjnej dotyczącej dyrektywy DAC 6, uznano, że dalsza analiza propozycji dyrektywy Unshell w Radzie nie będzie konieczna. Warto jednak zaznaczyć, że wycofanie się z projektu dyrektywy nie oznacza, że Unia Europejska przymyka oko na kwestie tzw. substancji na poziomie spółek - wręcz przeciwnie ta kwestia jest przedmiotem zainteresowania i można oczekiwać dalszych prac i wytycznych w tym zakresie.