Wynagrodzenie influencera jako przychód z innych źródeł

Rosnąca od kilku lat popularność reklamowania produktów czy usług za pośrednictwem profili influencerów nie była dotąd przedmiotem częstych rozważań organów podatkowych pod kątem opodatkowania takiej działalności. Z uwagi na fakt, iż szereg znanych i mniej znanych marek coraz częściej decyduje się na ten rodzaj marketingu, a w mediach społecznościowych pojawia się coraz więcej influencerów liczących na zyski w zamian za przeprowadzenie kampanii promocyjnej, niezbędnym jest przyjrzenie się aspektowi podatkowemu, który wiąże się w ramach takiej współpracy.

Dobrym przykładem opisującym cały proces jest analiza interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 października 2021 r. (0113-KDIPT2-2.4011.183.2017.20.ACZ).

Zgodnie z zarysowanym w niej stanem faktycznym, wnioskodawcą była spółka prowadząca działalność polegającą na świadczeniu usług drogą elektroniczną za pomocą serwisu internetowego. Jego użytkownicy dzielą się na influencerów i reklamodawców. Spółka zawiera z influencerem umowę dotyczącą korzystania z serwisu oraz sporządzenia i zamieszczenia treści w mediach internetowych influencera, a następnie na podstawie tożsamej umowy pośredniczy w tym zakresie w kontaktach influencera i reklamodawcy. Po zrealizowaniu umówionej kampanii reklamowej, spółka pobiera wynagrodzenie od reklamodawców, a następnie wypłaca influencerowi należne mu honorarium.

Sposób zakwalifikowania przychodu uzyskanego przez influencera zależy od charakteru jego działalności oraz rodzaju umowy zawartej z reklamodawcą czy odrębnym pośrednikiem. Dlatego każdy przypadek wypłaty wynagrodzenia na rzecz influencera należy badać indywidualnie. Za punkt odniesienia do każdorazowej analizy takiego zagadnienia należy przyjąć charakter umowy wiążącej influencera.

Zgodnie z zasadą swobody umów, strony mogą uregulować stosunek prawny między nimi według swego uznania. Kwestią do rozważenia staje się więc zakwalifikowanie działalności influencera i sposobu opodatkowania uzyskanych przez niego przychodów.

Działalność influencera nie sprowadza się do udostępnienia miejsca na swoich profilach społecznościowych. Jego świadczenie może obejmować zarówno stworzenie treści reklamowych według własnego pomysłu, jak i wykorzystanie dostarczonych już materiałów przez reklamodawcę. Realizując kampanię poprzez umieszczanie ustalonych treści, m.in. na profilach w mediach społecznościowych, posiłkując się uprzednio przygotowanymi sesjami fotograficznymi bądź materiałami filmowymi, influencer ma wpływ na zawartość umieszczanych treści. Ważny jest bowiem przekaz, jaki powinien wynikać z prezentowanych materiałów. Reklamodawca, decydując się na współpracę z konkretną osobą, kieruje się profilem działalności influencera i charakterystyką jego grona odbiorców – potencjalnych konsumentów. Taką usługę influencera organ podatkowy uznaje za złożoną operację gospodarczą, w którą zaangażowany jest pośrednik – serwis internetowy, reklamodawca oraz sam influencer. Mając na uwadze okoliczności, które doprowadziły do nawiązania współpracy między tymi podmiotami oraz szeroki zakres czynności wchodzących w skład usługi influencera, umowę na podstawie której wykonuje on powierzone zadanie, należy więc zakwalifikować jako umowę nienazwaną.

Brak możliwości sklasyfikowania działalności o tak szerokich ramach jako przedmiot jednej z umów cywilnych  uregulowanych w Kodeksie cywilnym, skłania do dokładniejszej analizy pod kątem sposobu opodatkowania uzyskanego przychodu z tego tytułu. Art. 10 ust. 1 ustawy o PIT enumeratywnie wylicza źródła przychodów, które powinny zostać poddane analizie w tym kontekście:

• działalność wykonywana osobiście (pkt 2),
• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),
• najem, podnajem, dzierżawa (pkt 6),
• inne źródła (pkt 9).

Przychodu za wskazane usługi influencera nie można traktować jako przychodu z działalności wykonywanej osobiście, ponieważ nie mieści się ona w katalogu rodzaju czynności, które wchodzą w skład tego źródła przychodów. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż mimo podobieństw umowy dotyczącej realizacji kampanii reklamowej do umowy zlecenia, nie można analogicznie zastosować do niej art. 13 ust. 8 ustawy o PIT, który wprost wymienia typy umów będących tytułami do uznania przychodu za przychód z działalności wykonywanej osobiście (czyli właśnie umowy zlecenia bądź o dzieło). Przychód influencera nie może zostać również uznany jako pochodzący z pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż nie wypełnia wszystkich jej przesłanek. Influencer nie wykonuje usługi w sposób zorganizowany i ciągły. Jak wskazano wcześniej, działalność influencera nie jest ograniczona do udostępnienia miejsca w swoich mediach społecznościowych (które często sensu stricto nie stanowią jego własności) i przez to nie można wziąć w tym przypadku pod uwagę źródła przychodu z najmu.

Wobec braku możliwości jednoznacznego zaliczenia danego przychodu do jednego z wymienionych źródeł, przychód ten należy kwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. W związku z tym, że katalog przychodów z innych źródeł wskazany w art. 20 ww. ustawy jest otwarty, należy zaliczyć do nich również wynagrodzenie influencera za zrealizowanie kampanii promocyjnej, wypłacone przez serwis internetowy pośredniczący w kontakcie z reklamodawcą.

Następstwem określenia typu przychodu uzyskanego przez influencera są konkretne obowiązki płatnika wypłacającego rzeczone wynagrodzenie. Spółka prowadząca serwis internetowy, która zobowiązała się do wypłaty honorarium, jest jednocześnie zobligowana do sporządzenia informacji o wypłaconych przychodach z innych źródeł i w terminie do końca stycznia następnego roku podatkowego, przesłania jej do właściwego urzędu skarbowego, a do końca lutego podatnikowi - influencerowi. Informacja ta powinna zostać zawarta na formularzu PIT-11, a nie PIT-8C - jak wskazano w interpretacji, z racji zmiany stanu prawnego obowiązującego na moment skierowania wniosku o jej wydanie. Jednocześnie, spółka nie pobiera zaliczki na podatek dochodowy. To podatnik będzie zobowiązany do wykazania uzyskanego przychodu w rocznym zeznaniu podatkowym i jego opodatkowania.

Z uwagi na różnorodność w sposobie reklamowania produktów w internecie i relatywną swobodę w kreowaniu stosunków prawnych między reklamodawcami i influencerami (również przy udziale pośredników), podejście w traktowaniu przychodów influencera jako przychodów z innych źródeł może ulec zmianie. W ciągu ostatnich miesięcy, głośno było o zapowiadanych przez UOKiK postępowaniach wyjaśniających zjawisko promowania scamu, które będą miały na celu sprawdzenie czy proponowane oferty / kampanie reklamowe są weryfikowane przez publikujące je osoby pod kątem jakości oferowanego produktu bądź usługi. Kontrolowane jest również to, czy treści sponsorowane są odpowiednio oznaczone. Środowisko prawnicze prezentuje pierwsze propozycje kodeksu dobrych praktyk dla influencerów, które opisują również kwestię zawierania umów dotyczących działań promocyjnych. To wszystko wskazuje na potrzebę dokładniejszego uregulowania działalności influencerów, która już od kilku lat jest dla wielu osób pełnoetatowym zajęciem. Postępujący rozwój marketingu influencerskiego może doprowadzić w przyszłości do zwiększenia ilości interpretacji podatkowych traktujących o przychodach każdego z podmiotów, który czerpie zyski z tego tytułu. W oczekiwaniu na ukształtowanie się stałej praktyki, niezbędna jest dogłębna analiza konkretnej sytuacji, aby wybór sposobu opodatkowania wynagrodzenia influencera odpowiadał obowiązującym przepisom podatkowym.