Wątpliwa interpretacja ogólna w sprawie dochodu korzystającego ze zwolnienia podatkowego

25 października 2019 r. Minister Finansów, Inwestycji i Rozwoju, wydał zaskakującą i budzącą wiele wątpliwości interpretację ogólną w sprawie sposobu ustalania dochodu zwolnionego z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Chodzi o kwestię wyodrębnienia korzystającego ze zwolnienia dochodu z nowej inwestycji w ramach tzw. Polskiej Strefy Inwestycji.

Sposób sformułowania wyjaśnień zaproponowanych przez Ministra jest niejasny i może powodować niepewność wśród przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia podatkowego. Pomimo iż celem interpretacji ogólnej jest wyjaśnienie wątpliwości dotyczących znaczenia i sposobu aplikowania wybranych przepisów podatkowych, a także eliminacja rozbieżności w indywidualnych interpretacjach podatkowych wydanych na podstawie tych samych przepisów, analizowana interpretacja tak naprawdę niewiele wyjaśnia dodatkowo komplikując sprawę.

Zdaniem ministerstwa

Zgodnie z przedstawionym przez Ministra podejściem, możliwość korzystania ze zwolnienia podatkowego w odniesieniu do dochodu z całej działalności lub wyłącznie z nowej inwestycji jest uzależniona od rodzaju realizowanej inwestycji. W przypadku, gdy projekt dotyczy:

• utworzenia nowego przedsiębiorstwa,
• dywersyfikacji działalności poprzez wprowadzenie nowego uprzednio nieprodukowanego produkty lub nowej uprzednio nieświadczonej usługi,
• zasadniczej zmiany procesu produkcyjnego lub usługowego w istniejącym przedsiębiorstwie,

Minister jednoznacznie określił, iż zwolnieniu z opodatkowania podlega dochód osiągnięty wyłącznie z nowej inwestycji.

Wątpliwości budzi natomiast rozstrzygnięcie jakie zaproponowano w odniesieniu do inwestycji polegającej na zwiększeniu zdolności produkcyjnej lub usługowej istniejącego przedsiębiorstwa.

W przypadku, gdy

• realizacja inwestycji następuje w sposób angażujący aktywa posiadane już przez podatnika oraz
• nowa inwestycja stanowi nieodłączny i zależnie funkcjonalny element w odniesieniu do już istniejącego zespołu składników majątku (ścisłe powiązania),

ze zwolnienia może korzystać dochód generowany zarówno z nowej jak i dotychczasowej infrastruktury. W przeciwnym wypadku – zwolniony jest dochód tylko z nowej inwestycji.

Wątpliwości

Zgodnie z zapisami ustawy o CIT i PIT, które stanowią podstawę korzystania ze zwolnienia podatkowego z tytułu nowej inwestycji, zwolnieniu podatkowemu podlega dochód z działalności prowadzonej na obszarze i w zakresie przedmiotowym (zdefiniowanym kodami PKWiU) określonym w decyzji o wsparciu. Wydając interpretację ogólną, Minister zawęził to prawo w oparciu o przesłanki inne niż wymienione w przepisach podatkowych. Swoje podejście uzasadnia tym, że pomoc publiczna w formie zwolnienia podatkowego ma służyć rozwojowi gospodarczo-społecznemu kraju i regionu, na którym inwestycje są realizowane, wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań technicznych oraz tworzeniu nowych miejsc pracy.

Sformułowania zastosowane w interpretacji ogólnej w przypadku inwestycji polegającej na zwiększeniu mocy istniejącego przedsiębiorstwa są bardzo ogólne i nieprecyzyjne, nie podparte żadnymi przykładami i dodatkowymi przesłankami. Brak możliwości praktycznego ich zastosowania widoczny jest w zetknięciu z praktyką inwestycyjną i sposobem dalszego funkcjonowania i wykorzystania nowej infrastruktury w relacji do istniejących przed inwestycją składników majątku.

Na etapie konsultacji społecznych prowadzonych przed wydaniem interpretacji Minister rozważał opracowanie katalogu przesłanek, których spełnienie ułatwi jej stosowanie. Niestety, finalnie z katalogu zrezygnowano, a przedsiębiorcy zostali skazani na akceptację wyższego poziomu ryzyka / niepewności prowadzenia biznesu „interpretując” zapisy interpretacji ogólnej.

Możliwe skutki interpretacji ogólnej

Paradoksalnie w efekcie wydania interpretacji ogólnej należy spodziewać się dalszych wniosków o indywidualne interpretacje bo przedsiębiorcy będą chcieli uzyskać pewność, jak rozliczać przyznaną pomoc publiczną. Pomimo przekonania o nierozdzielności inwestycji, w sytuacji kontroli podatkowej podejście przedsiębiorców może zostać zakwestionowane przez organy skarbowe, co będzie skutkować koniecznością uregulowania zaległości podatkowej wraz z odsetkami.

Interpretacja może spowodować również spowolnienie wykorzystania limitów zwolnienia podatkowego wygenerowanych przez przedsiębiorców. W skrajnych przypadkach możliwe jest nawet zawieszenie korzystania z niego z uwagi na zbyt duży ciężar administracyjny związany z zapewnieniem precyzyjnego wydzielenie dochodu zwolnionego lub brak w ogóle takiej możliwości pod względem technicznym. Do tej pory możliwość wykorzystania wygenerowanego w wyniku inwestycji limitu zwolnienia w zadanych ramach czasowych (10-15 lat) determinowała wyłącznie zyskowność działalności. Obecnie, w wyniku wydania interpretacji ogólnej, następuje sztuczne ograniczenie możliwości wykorzystania przyznanego limitu pomocy publicznej.

Zaproponowane przez Ministra podejście może również uniemożliwić przedsiębiorcom skorzystanie z przepisów pozwalających na łączne i chronologiczne rozliczanie zwolnienia podatkowego w sytuacji posiadania więcej niż jednej decyzji o wsparciu. Wprowadzenie tych przepisów było sukcesem nowych regulacji i spotkało się z dużym uznaniem u przedsiębiorców. Niemniej w świetle wydanej interpretacji ogólnej istnieje ryzyko, że nie będzie praktycznej możliwości zastosowania tych przepisów w odniesieniu do inwestycji, dla których prawo do zwolnienia ograniczone zostało tylko do dochodu z nowej inwestycji.

W efekcie widzimy ryzyko spadku zainteresowania pomocą w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Zwolnienie podatkowe przestanie być realną zachętą inwestycyjną, szczególnie dla firm planujących tzw. reinwestycje. Znaczna część przedsiębiorstw poważnie rozważy ich rozmiar, rezygnując z pomocy publicznej.

Naszym zdaniem interpretacja ogólna, z uwagi na niepewność, którą wywoła u podatników, spowoduje efekt przeciwny do tego, jaki cel przyświecał wydaniu przepisów o Polskiej Strefie Inwestycji. Bowiem obok budowy nowego zakładu, to zwiększenie mocy produkcyjnych (co do którego interpretacja ogólna wprowadziła dużą dawkę niepewności w zakresie praktycznego korzystania ze zwolnienia) jest najczęstszym typem projektów, dla których wydawane są decyzje o wparciu.