Opinia zabezpieczająca | Umorzenie odsetek od pożyczek w ramach postępowania restrukturyzacyjnego nie stanowi unikania opodatkowania

4 sierpnia 2020 r. Szef KAS poinformował o wydaniu opinii zabezpieczającej w zakresie umorzenia całości lub części naliczonych odsetek od pożyczek w ramach postępowania restrukturyzacyjnego.

Ze zwięzłego opisu planowanej czynności wynikało, że wnioskodawca jest spółką znajdującą się w złej kondycji finansowej, zagrożoną niewypłacalnością. Z tego powodu wnioskodawca planował przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego i zawarcie układu z wierzycielami. Finalnie działania te miały doprowadzić m.in. do umorzenia odsetek od pożyczek zaciągniętych przez wnioskodawcę i uzdrowienia jego sytuacji finansowej.

Dla wnioskodawcy umorzenie odsetek stanowiłoby przy tym korzyść podatkową - umorzenie zobowiązania z tytułu pożyczek w ramach postępowania restrukturyzacyjnego nie powoduje bowiem powstania przychodu podatkowego. W sytuacji natomiast gdyby spółka nie przeprowadziła postępowania restrukturyzacyjnego, a umorzenie zobowiązań nastąpiłoby w drodze np. ugody sądowej - wartość umorzonych odsetek stanowiłaby dla wnioskodawcy przychód.

W wyniku rozpatrzenia wniosku Szef KAS wydał opinię zabezpieczającą, potwierdzającą, że planowana czynność nie powinna być zakwalifikowana jako unikanie opodatkowania. 

Szef KAS uznał, że nieopodatkowanie umorzenia odsetek należy uznać za korzyść podatkową a także, że uzyskanie tej korzyści będzie jednym z głównych celów dokonania czynności. Szef KAS podkreślił w szczególności, iż pierwotnie wnioskodawca rozważał osiągnięcie tego celu poprzez porozumienie z wierzycielami, tj. ugodę sądową - która, jak wskazano powyżej, doprowadziłaby do konieczności rozpoznania przychodu. Odstąpienie od tego sposobu restrukturyzacji zobowiązań wskazuje na motywację podatkową towarzyszącą przyjętemu przez stronę sposobowi działania. 

Organ podatkowy stwierdził równocześnie, że korzyść podatkowa nie jest sprzeczna z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej. 

W planowanych działaniach wnioskodawcy Szef KAS nie doszukał się też sztuczności. U ich podstaw leżało bowiem zagrożenie niewypłacalnością spółki.W efekcie przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego i zawarcie układu z wierzycielami zostało uznane za działanie racjonalne i biznesowo uzasadnione.

Komentarz PwC

Na gruncie ustawy o CIT zasadą jest, że umorzone zobowiązania stanowią przychód podatkowy dłużnika. Wyjątek stanowią zobowiązania umarzane w ramach określonych procedur, np. postępowania upadłościowego lub restrukturyzacyjnego. Ekonomiczny cel takiej regulacji ma na celu preferencyjne traktowanie umorzenia zobowiązań wobec podatnika znajdującego się w trudnej sytuacji finansowej. W szczególności, wyjątek ten pozwala uniknąć sytuacji, w której mimo umorzenia zobowiązań przez wierzycieli, powstałe na skutek umorzenia zobowiązanie podatkowe prowadzi do niewypłacalności spółki. 

W tym kontekście rozstrzygnięcie wydane przez Szefa KAS nie budzi większych wątpliwości. Przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego przez dłużnika znajdującego się w złej kondycji finansowej ma zazwyczaj mocne uzasadnienie ekonomiczne i gospodarcze, będąc jedynym środkiem umożliwiającym mu dalsze kontynuowanie działalności.