Split payment nie dla spółki spłacającej dostawcy paliw wierzytelności wynikające z umów z podwykonawcami

Spółka dokonująca płatności na rzecz kontrahenta z tytułu dostaw towarów wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT zrealizowanych na rzecz podwykonawców, nie jest zobowiązana do stosowania mechanizmu podzielonej płatności na podstawie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, gdy w wyniku zawartych umów nie dokonuje jako podmiot trzeci płatności za zobowiązania w imieniu podwykonawców, ale w ramach zawartych umów spłaca wierzyciela ze zobowiązań ciążących na podwykonawcach wobec kontrahentów, płacąc za cudzy dług, a przy tym dokonuje nabycia spłaconej wierzytelności.

Sprawa dotyczyła Spółki A, która świadczy usługi logistyczne i spedycyjne. Świadczenie usług przez Spółkę odbywa się przy tym m.in. z wykorzystaniem zewnętrznych firm transportowych jako podwykonawców (Przewoźnicy). W celu poprawy efektywności usług wykonywanych przez Przewoźników, a w konsekwencji również przez spółkę, podatnik zawarł umowę ramową z przedsiębiorstwem sprzedającym paliwa w dostawach hurtowych poprzez system kart paliwowych (Kontrahent). Przedmiotem umowy ramowej jest sprzedaż przez Kontrahenta na rzecz A i Przewoźników produktów Kontrahenta (tj. przede wszystkim paliwa) oraz świadczenie przez A na rzecz Kontrahenta za wynagrodzeniem usługi zarządzania kartami paliwowymi, służącymi do dokonywania zakupów przez Przewoźników od Kontrahenta produktów objętych treścią umowy ramowej. Sprzedaż produktów Kontrahenta dokonywana jest w formie bezgotówkowej tj. za pośrednictwem karty paliwowej. Ważnym elementem umowy ramowej jest poręczenie przez A za przyszłe długi Przewoźników do oznaczonej kwoty. W praktyce rozliczenia pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi Stronami (tj. Kontrahentem, Spółką i Przewoźnikami) wyglądają następująco:

• Kontrahent wystawia faktury dokumentujące dostawę paliwa (lub innych oferowanych świadczeń) na Przewoźników - kopie tych faktur udostępniane są z kolei A za pośrednictwem platformy internetowej;
• Przewoźnicy wystawiają na rzecz A faktury VAT dokumentujące wykonane na jej rzecz usługi transportowe;
• A dokonuje zapłaty za faktury wystawione przez Kontrahenta na rzecz Przewoźników w związku z treścią ww. umów i nabywa spłaconą wierzytelności do wysokości dokonanej zapłaty;
• A potrąca spłacone wierzytelności Kontrahenta nabyte w związku z zapłatą za faktury wystawione przez Kontrahenta na rzecz Przewoźników ze wszelkimi wierzytelnościami jakie przysługują Przewoźnikom względem A.

Na tym tle spółka zapytała organ podatkowy, czy dokonując płatności na rzecz Kontrahenta z tytułu dostaw towarów wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (tj. przede wszystkim benzyn silnikowych i olejów napędowych) zrealizowanych na rzecz Przewoźników, jest zobowiązana do stosowania mechanizmu podzielonej płatności na podstawie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.

Zdaniem spółki nie ma ona takiego obowiązku. Zgodnie z ustawą o VAT mechanizm split payment musi być stosowany, jeśli po pierwsze, płatność jest dokonywana za nabyte towary lub usługi; po drugie, nabycie jest udokumentowane fakturą otrzymaną przez podatnika; po trzecie, nabycie dotyczy towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT; oraz po czwarte, kwota należności, wynikająca z faktury dokumentującej nabycie, przekracza limit wskazany w ustawie - Prawo przedsiębiorców. W przypadku Spółki nie jest spełniona pierwsza przesłanka, ponieważ towary nie są nabywane przez A, ale przez Przewoźników od Kontrahenta. Na żadnym z etapów transakcji, związanym z użyciem kart paliwowych, spółka nie nabywa prawa własności towarów. W ocenie spółki nie można również stwierdzić, że płatność jest dokonywana na podstawie faktury otrzymanej przez podatnika. Spółka , dokonująca płatności, nie otrzymuje bowiem faktury od Kontrahenta. Faktura jest wystawiana i adresowana do Przewoźników. 

Organ uznał stanowisko spółki za prawidłowe. Wskazał, że podatnik dokonując zapłaty za nabyte wierzytelności nie dokonuje płatności kwoty należności wynikającej z faktury za nabyte od Kontrahentów towary lub usługi. Mamy w tym przypadku do czynienia ze szczególnym charakterem relacji prawnej, który decyduje o braku zastosowania metody podzielonej płatności. Spółka w wyniku zawartych umów nie dokonuje jako podmiot trzeci płatności za zobowiązania w imieniu Przewoźników, ale spłaca wierzyciela ze zobowiązań ciążących na Przewoźnikach wobec Kontrahentów, płacąc za cudzy dług, a przy tym dokonuje nabycia spłaconej wierzytelności. W konsekwencji spółka dokonując płatności na rzecz Kontrahenta z tytułu dostaw towarów wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT zrealizowanych na rzecz Przewoźników, nie jest zobowiązana do stosowania mechanizmu podzielonej płatności na podstawie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.