Nowelizacja ustawy z 28 listopada zmieniającej m.in. ustawy o PIT, CIT i podatku ryczałtowym wprowadziła wiele ważnych zmian dla "ryczałtowców". Zmiany te weszły w życie 1 stycznia 2021.
Przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem PIT mogą korzystać z uproszczonej formy, tj. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Od 1 stycznia 2021 r. limit dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wzrósł z 250 tys. euro do 2 mln euro, a limit dla opłacających zaliczki co kwartał z 25 tys. euro na 200 tys. euro.
Dotychczasowa najwyższa 20 proc. stawka przypisana do przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów została obniżona do 17 proc. Obecnie, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności, stawki ryczałtu wynoszą od 2 proc do 17 proc.
Kto zyskał prawo do korzystania z ryczałtu?
Osoby reprezentujące wolne zawody, uzyskujące przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej wykonywanej osobiście, oprócz obniżki podatku zyskały na rozszerzeniu katalogu zawodów objętych ryczałtem. Obecnie do ryczałtu mają prawo także: adwokaci, notariusze, radcy prawni, inżynierowie budownictwa, architekci, rzeczoznawcy budowlani, biegli rewidenci, księgowi, agenci ubezpieczeniowi, brokerzy reasekuracyjni i ubezpieczeniowi, doradcy podatkowi, doradcy restrukturyzacyjni, maklerzy papierów wartościowych, doradcy inwestycyjni, agenci firm inwestycyjnych, rzecznicy patentowi, psychologowie, fizjoterapeuci.
Po zmianach od 2021 roku wolnym zawodem jest także działalność wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej.
W jaki sposób zwiększa się atrakcyjność rozliczania PIT w formie ryczałtu?
Stawka podatku dla wolnych zawodów spadła z 20 proc. do 17 proc. Według stawki 15 proc opodatkowane są przychody ze świadczenia niektórych usług, na przykład reklamowych, kulturalnych i rozrywkowych, architektonicznych i inżynierskich, finansowych i ubezpieczeniowych (innych niż świadczone w wolnych zawodach).
Dla niektórych grup podatników, którzy rozliczali się dotychczas 19 proc. liniową stawką PIT opłacalne może okazać się przejście na uproszczoną formę rozliczeń, tj. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - nawet mimo braku możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto, od 2021 roku ryczałtem według dwóch stawek (8,5 proc. oraz 12,5 proc. od nadwyżki przychodów ponad 100 tys. zł) jest opodatkowana większość przychodów związanych z wynajmem oraz zakwaterowaniem.
10 proc. stawką opodatkowane są przychody ze świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek. Przed omawianymi zmianami, świadczenie tego typu usług było wyłączone z mozliwości opodatkowanie ryczałtem.
„Kruczki” w nowym ryczałcie
Trzeba pamiętać, że wątpliwości mogą się wiązać z definicją zawodu, a dokładnie zakresu jego wykonywania. Konieczna jest więc wnikliwa analiza przepisów regulujących dany rodzaj działalności. Przykładowo należy rozważyć, kiedy daną usługę można uznać za wykonywaną jako wolny zawód lub np. którzy rzeczoznawcy są uprawnieni do ryczałtu etc.
Wybór formy opodatkowania na zasadach ryczałtu wynikać powinien z indywidualnej sytuacji podatnika tj. czy np. opłaca się przejść na 17 proc. lub 15 proc. stawkę ryczałtu w porównaniu do 19 proc. stawki podatku liniowego lub 17 proc. stawki pierwszego progu wg. skali lub np. wziąć pod uwagę kwestie takie jak wysokość ponoszonych kosztów, czy wspólne rozliczenie z małżonkiem. W przypadku programistów istotne z kolei może być, czy wytwarzają kwalifikowane prawo IP (np. autorskie prawo do programu komputerowego), co może dać możliwość objęcia części swoich dochodów preferencyjną 5 proc. stawką związaną z rozwiązaniem nazwanym IP Box. Wybór ryczałtu, nie pozwoli bowiem na skorzystanie z tej preferencji.
Przekładając powyższe na konkretną sytuację - programista świadczący usługi w ramach działalności gospodarczej na rzecz firmy informatycznej i osiągający przykładowo przychody ok. 8 000 zł miesięcznie (96 000 zł rocznie) zapłaci 15 proc. ryczałt tj. 14 400 zł podatku rocznie. Nawet przy niskich kosztach uzyskania przychodów na poziomie około 800 zł miesięcznie bardziej opłacalne będzie dla niego rozliczenie na zasadach ogólnych, dające również możliwość wspólnego rozliczenia z małżonką czy skorzystania z ulgi na dzieci.
W innym przykładzie, rozliczającemu się 19 proc. liniową stawką przedsiębiorcy wykonującemu wolny zawód i uzyskującemu przychody w wysokości około 16 000 zł miesięcznie przy wydatkach na poziomie około 800 zł miesięcznie może opłacić się przejście na ryczałt z 17 proc. stawką. Przy przejściu na ryczałt oszczędność na podatku wyniesie w jego przypadku około 2 000 zł rocznie.
Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Niezależnie od powyższych elementów, równie istotne jest sprawdzenie kto może wybrać opodatkowanie ryczałtem oraz jak należy złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Komentarz PwC
W naszej ocenie zakres wprowadzonych zmian powoduje, że wybór formy opodatkowania dla różnych rodzajów działalności powinien być poprzedzony dokładną analizą, ale zdecydowanie daje przedsiębiorcom większy i bardziej elastyczny wachlarz dostępnych rozwiązań.
Autorzy:
