W IV kwartale 2025 r. Rada Ministrów planuje przyjęcie projektu ustawy o bateriach i zużytych bateriach (UC107), która wdroży do polskiego porządku prawnego przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1542 - tzw. “Rozporządzenia bateryjnego”. Uchylona ma zostać dotychczasowa ustawa o zużytych bateriach i akumulatorach.
Celem Rozporządzenia bateryjnego jest ujednolicenie zasad funkcjonowania rynku baterii w całej UE – od projektowania, przez użytkowanie, aż po zagospodarowanie zużytych baterii – w duchu gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Stąd też należy się spodziewać, że nowa ustawa o bateriach i zużytych bateriach może istotnie zmienić zasady działania podmiotów na rynku.
Nowe obowiązki i rozszerzona odpowiedzialność producenta
Ustawa będzie musiała wdrożyć podstawowe elementy Rozporządzenia bateryjnego - a więc choćby wymogi w zakresie zrównoważonego rozwoju (np. ślad węglowy baterii), etykietowania baterii oraz wymogi informacyjne, których spełnienie umożliwi wprowadzenie danej baterii do obrotu.
Jednym z kluczowych założeń projektu jest wzmocnienie systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). Założenia do projektu ustawy wskazują między innymi, że producenci baterii będą zobowiązani do zawarcia umowy z organizacją odpowiedzialności producenta (OOP), która przejmie część obowiązków operacyjnych, ale odpowiedzialność prawna pozostanie po stronie producenta.
OOP będą musiały spełniać określone wymogi – m.in. dotyczące niekaralności członków zarządu i rady nadzorczej oraz posiadania odpowiedniego kapitału zakładowego – i będą podlegały obowiązkowym audytom co najmniej raz na trzy lata.
System opłat i sankcji
Projekt ustawy wprowadza dwa mechanizmy finansowe: opłatę produktową oraz opłatę depozytową. Opłata produktowa będzie naliczana w przypadku nieosiągnięcia minimalnych poziomów zbierania zużytych baterii, a jej stawki zostaną określone w rozporządzeniu (a więc analogicznie na dotychczasowych zasadach). Nowością jest jednak opłata depozytowa będzie dotyczyć baterii SLI i będzie zwracana konsumentowi przy zwrocie zużytej baterii. Nieodebrane środki trafią na rachunek marszałka województwa.
Ustawa ma przewidywać również znowelizowanie sankcji za naruszenie przepisów rozporządzenia bateryjnego – co oznacza, że podmioty działające na rynku baterii muszą przygotować się na nowy reżim odpowiedzialności i kontroli.
Co to oznacza dla rynku?
Założenia do projektu ustawy o bateriach to nie tylko implementacja unijnego rozporządzenia, ale także istotna zmiana systemowa. Nowe przepisy wpłyną na producentów, importerów, sprzedawców detalicznych, organizacje odpowiedzialności producenta oraz zakłady przetwarzania. Kluczowe będzie dostosowanie procesów, umów i systemów raportowania do nowych wymogów – zarówno środowiskowych, jak i organizacyjnych.
Jak możemy pomóc?
W PwC na bieżąco śledzimy zmiany legislacyjne i wspieramy naszych klientów w ich wdrażaniu. Nowa ustawa o bateriach i zużytych bateriach to złożony projekt, który wymaga przygotowania zarówno od strony prawnej, jak i operacyjnej.
Zachęcamy do kontaktu – nasi eksperci pomogą Państwu zidentyfikować obowiązki, przygotować się do nowych wymogów i wdrożyć odpowiednie rozwiązania zgodnie z rozporządzeniem bateryjnym.
Autorzy:
