Redysponowanie nierynkowe to mechanizm, regulowany przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej ("Rozporządzenie") oraz w ustawie Prawo energetyczne, którego celem jest utrzymanie stabilności sieci elektroenergetycznej.
Czym jest redysponowanie nierynkowe?
W istocie, redysponowanie nierynkowe polega na ograniczaniu produkcji energii z instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE) – w Polsce przede wszystkim wiatrowych i słonecznych – w sytuacjach nadzwyczajnych. Oznacza to tymczasowe wyłączanie lub zmniejszanie mocy tych instalacji w celu zrównoważenia podaży i popytu na energię elektryczną oraz zapobiegania niestabilności sieci. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Rozprządzeniu, redysponowanie nierynkowej musi być przeprowadzane z zastosowaniem obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminacyjnych kryteriów.
Jak to działa w Polsce?
W Polsce Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (“PSE”) w sytuacjach, gdy jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci, kierują do instalacji podłączonych do krajowego systemu elektroenergetycznego polecenia ograniczenia produkcji energii elektrycznej. PSE jest jedynym operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego (“OSP”). PSE zostały powołane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki do pełnienia funkcji jedynego OSP do dnia 31 grudnia 2030 roku. Polecenia, czyli redysponowanie nierynkowe, są wydawane przez OSP (art. 9c ust. 7a Prawa energetycznego). Właściciele instalacji, którzy przestrzegają tych poleceń, kwalifikują się do otrzymania rekompensaty finansowej za niezrealizowane wytwarzanie energii. PSE udostępnia informacje o rekompensatach, procedurach składania wniosków i zasadach płatności na dedykowanych stronach internetowych. Rekompensata ta pokrywa dodatkowe koszty operacyjne lub utracone przychody netto ze sprzedaży energii elektrycznej.
Choć przepisy przewidują, że redysponowanie nierynkowe powinno być stosowane w wyjątkowych okolicznościach, obserwatorzy rynku zauważyli, że w praktyce zdarza się to częściej, zaś wysokość otrzymywanej rekompensaty w istocie nie jest odpowiedniej wysokości.
Obliczanie rekompensaty
Konkretny wzór na obliczanie rekompensaty nie jest bezpośrednio określony w Rozporządzeniu UE ani w Prawie Energetycznym. Zamiast tego, jest on określony w instrukcjach opracowywanych dla sieci elektroenergetycznej, szczegółowo opisujących warunki korzystania z sieci i procedury operacyjne. W praktyce, wzory obliczania rekompensat są często określone w umowach między OSP a producentem.
Ważne aspekty
Redysponowanie nierynkowe pozostaje złożonym zagadnieniem, równoważącym potrzebę stabilności sieci z prawami i interesami producentów energii odnawialnej. W miarę postępu transformacji energetycznej ważne jest monitorowanie praktycznego stosowania tych przepisów i zapewnienie sprawiedliwej rekompensaty dla operatorów OZE.
Jak możemy pomóc?
Nasz zespół może pomóc w wyjaśnieniu obowiązujących regulacji oraz praktycznym zastosowaniu przepisów dotyczących ograniczeń pracy instalacji OZE, w tym w przygotowaniu stosownego wniosku o rekomepnsatę. Ponadto, doradzamy, w jaki sposób zabezpieczyć swoje prawa i minimalizować ryzyka, zwłaszcza mając na uwadze postanowienia zawieranych umów.
Autorzy:
