W odpowiedzi na potrzebę zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego oraz dostosowania krajowych przepisów do unijnych standardów, rząd przygotował projekt ustawy wprowadzający istotne zmiany w zakresie zapasów gazu ziemnego. Nowe regulacje miałyby mieć na celu wzmocnienie systemu rezerw strategicznych oraz uproszczenie procedur administracyjnych dla uczestników rynku.
Nowa rola Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych
Kluczowym elementem reformy jest powierzenie Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych odpowiedzialności za tworzenie i utrzymywanie zapasów strategicznych gazu ziemnego. Agencja będzie nabywać rezerwy na rzecz Skarbu Państwa poprzez giełdy towarowe lub zorganizowane platformy handlowe, co zapewni rynkowe ustalanie cen i zapobiegnie preferencyjnemu traktowaniu, które mogłoby zakłócić ceny rynkowe.
Elastyczność w przechowywaniu zapasów
Nowe przepisy mają umożliwiać przechowywanie zapasów strategicznych zarówno na terytorium Polski, jak i w innych krajach członkowskich UE lub EFTA, pod warunkiem, że mogą one zostać dostarczone do systemu przesyłowego gazu w ciągu 50 dni. Taka elastyczność jest kluczowa dla utrzymania nieprzerwanego dostępu do gazu w sytuacjach kryzysowych.
Finansowanie i zarządzanie rezerwami
Finansowanie rezerw strategicznych zostanie przeniesione z obowiązkowego magazynowania przez przedsiębiorstwa energetyczne na miesięczną opłatę gazową, wpłacaną do Funduszu Zapasów Interwencyjnych i Zapasów Strategicznych Gazu Ziemnego. Taki model finansowania ma równomiernie rozłożyć koszty na uczestników rynku, zmniejszając obciążenia finansowe dla firm importujących gaz z zagranicy.
Ochrona konsumentów i elastyczność w zarządzaniu kryzysowym
Nowe regulacje redefiniują pojęcie "chronionych konsumentów", obejmując gospodarstwa domowe, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz kluczowych dostawców usług, co zapewnia im nieprzerwany dostęp do gazu nawet w sytuacjach nadzwyczajnych. Minister ds. zasobów energetycznych będzie mógł dostosować poziom rezerw w czasie kryzysu, co zapewni elastyczność w zarządzaniu bezpieczeństwem dostaw.
Przepisy przejściowe i pełne wdrożenie do 2025 roku
Projekt ustawy przewiduje przepisy przejściowe, które zapewnią płynne przejście do nowego systemu, który ma w pełni funkcjonować do października 2025 roku. Przedsiębiorstwa energetyczne będą zobowiązane do sprzedaży istniejących rezerw obowiązkowych Agencji, która następnie będzie nimi zarządzać jako rezerwami strategicznymi.
Proponowany projekt zmian w ustawie ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski, obniżenie kosztów dla przedsiębiorstw oraz dostosowanie krajowych regulacji do standardów unijnych, co w efekcie przyczyni się do stworzenia bardziej konkurencyjnego i odpornego rynku energetycznego. Warto natomiast śledzić dalsze losy regulacji po konsultacjach społecznych i ustaleniu ostatecznej treści projektu przepisów.
Autorzy:
