W październiku Rada Ministrów przyjęła projekt zmian ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Zmiany mają na celu usprawnienie postępowań w zakresie zezwoleń na pobyt czasowy na terytorium Polski, a w szczególności zezwoleń na pobyt czasowy i pracę.
Propozycje mają wyjść naprzeciw interesom polskich pracodawców oraz zagranicznych inwestorów.
Na co pracodawcy powinni zwrócić uwagę?
1) Wydanie w trybie przyspieszonym wszystkich zezwoleń na pobyt czasowy i pracę co do których postępowania zostały wszczęte przed 1 stycznia 2021 r.
Uproszczony tryb zakłada wydanie zezwoleń na pobyt czasowy i pracę (zarówno przez urzędy wojewódzkie jak i Urząd do Spraw Cudzoziemców w przypadku procedury odwoławczej) na okres 2 lat, bez wskazania podmiotu powierzającego pracę, ani warunków wykonywania pracy, jeżeli:
- wniosek został złożony w trakcie legalnego pobytu w Polsce, bez braków formalnych (lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie);
- zadeklarowany we wniosku cel pobytu w Polsce to praca.
Regulacja zawiera wyłączenie konieczności osobistego stawiennictwa w urzędzie. Zezwolenie na pobyt i pracę wydane w tej szczególnej procedurze będzie zwalniało z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, pod warunkiem:
- otrzymania minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- wykonywania pracy w ramach umowy o pracę lub umowy zlecenia;
- przedłożenia wojewodzie przez cudzoziemca w ciągu 60 dni od dnia doręczenia decyzji oświadczenia pracodawcy dotyczącego powierzenia pracy na podstawie ww. warunków. Niezłożenie oświadczenia będzie się wiązało z wygaśnięciem zezwolenia.
Zakłada się, że karta pobytu będzie mogła zostać wydana jedynie po weryfikacji ww. warunków brzegowych.
Przewidziano również kontrole sposobu korzystania przez cudzoziemca z tego zezwolenia. Kontrole mają odbywać się w siedzibie urzędu wojewódzkiego lub Urzędu do Spraw Cudzoziemców, a w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawiennictwa przewiduje się cofnięcie tego zezwolenia.
2) Uproszczenia dotyczące udzielania cudzoziemcom zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, w tym:
- rezygnację z konieczności przedstawienia dokumentów potwierdzających posiadanie miejsca zamieszkania oraz źródła stabilnego i regularnego dochodu na rzecz wymogu otrzymywania przez cudzoziemca wynagrodzenia nie niższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca;
- wprowadzenie trybu zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w sytuacji zmiany pracodawcy w ramach ważności dotychczas udzielonego zezwolenia;
- poszerzenie katalogu okoliczności niewymagających zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę - m.in. w przypadku zmiany nazwy stanowiska przy zachowaniu zakresu jego obowiązków czy zwiększeniu wymiaru czasu pracy przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu wynagrodzenia.
3) Ważne zmiany w terminach załatwienia spraw:
- skrócenie terminów na rozpatrywanie wniosków o wydanie wizy krajowej m.in. dla studentów i osób prowadzących badania naukowe czy też prace rozwojowe;
- 60-dniowy termin załatwienia sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w I instancji oraz 90-dniowy w procedurze odwoławczej;
- wprowadzenie szczególnych 6-miesięcznych terminów rozpatrzenia sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt stały i rezydenta długoterminowego UE.
4) Ułatwienia uzyskania zezwolenia na pracę przez cudzoziemców zamierzających wykonywać pracę w podmiotach o szczególnym znaczeniu strategicznym dla polskiej gospodarki
Projekt przewiduje pierwszeństwo w rozpatrywaniu spraw o wydanie zezwolenia na pracę dla pracodawców mających strategiczne znaczenie dla polskiej gospodarki. Minister właściwy do spraw gospodarki będzie miał możliwość ogłoszenia takiej listy przedsiębiorców, na czym będą mogli również skorzystać przedsiębiorcy zagraniczni chcący zainwestować w Polsce.
5) Rozszerzenie katalogu osób, które mogą zostać objęte ubezpieczeniem zdrowotnym
Rozszerzenie to będzie obejmowało osoby przebywające w Polsce na podstawie wizy humanitarnej i ubiegające się o ochronę międzynarodową.
Dodatkowo, proponuje się wprowadzenie podstawy prawnej do uznania, że cudzoziemiec spełnia wymóg posiadania publicznego ubezpieczenia zdrowotnego przez fakt, że na skutek udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę zostanie mu powierzona praca, a co za tym idzie objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
6) Wydłużenie do 24 miesięcy możliwości powierzenia pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy wpisanym do ewidencji oświadczeń
Obecnie oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji oraz Ukrainy można zarejestrować na okres 6 miesięcy w okresie kolejnych 12 miesięcy. Projekt przewiduje wydłużenie tego okresu aż do 24 miesięcy oraz likwidację 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego. Przewiduje się również możliwość powierzenia pracy w określonych zawodach cudzoziemcom nie będącym obywatelami ww. państw.
7) Rozpatrywanie wniosków wizowych poza kolejnością dla obywateli wybranych państw
Projekt przewiduje przyspieszoną ścieżkę wydawania wiz krajowych w celu wykonywania pracy oraz na tzw. “oświadczeniach” o powierzeniu wykonywania pracy na podstawie listy określonych w rozporządzeniu państw, których obywatele będą mogli zostać przyjęci poza kolejnością. Ma to pozwolić na priorytetyzowanie obsługi wniosków wizowych w zależności od ich znaczenia dla polskiej gospodarki i potrzeb rynku pracy.
Projekt został skierowany do Sejmu, a nowe przepisy mają wejść w życie 14 dni po ich ogłoszeniu. Jeżeli chcesz wiedzieć jak się przygotować do zmian, serdecznie zapraszamy do kontaktu.
Autorzy:
