Zakup autobusów elektrycznych a odliczenie VAT

Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT od faktur dokumentujących wydatki na zakup autobusów elektrycznych i infrastruktury ładującej, które mają być wydzierżawione spółce wykonującej zadania z zakresu lokalnego transportu zbiorowego.

Stan faktyczny

Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła Gmina, która zamierza zrealizować projekt zakładający zakupienie autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ich ładowania. Gmina zamierza wydzierżawić przedmiotową infrastrukturę spółce wykonującej zadania z zakresu lokalnego transportu zbiorowego, w której posiada 100% udziałów. Cena dzierżawy będzie odpowiadała wartości amortyzacji zakupionych środków trwałych. Koszty związane z realizacją inwestycji mają zostać pokryte z dotacji oraz pożyczki udzielonej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Gmina wskazała również, że transport publiczny, realizowany przez Spółkę, ma charakter bezpłatny - pasażerowie nie są zobowiązani do zapłaty za bilety. W związku z tym Spółka, korzystając z autobusów, nie będzie realizowała czynności opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym Gmina zwróciła się do organu z pytaniem, czy będzie jej przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrotu podatku VAT, wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację inwestycji, które będą współfinansowane ze środków otrzymanych od NFOŚiGW. Zdaniem Gminy takie prawo jej nie przysługuje ze względu na fakt, że Inwestycja będzie służyła realizacji zadań własnych Gminy oraz zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców, a nie do celów zarobkowych. Infrastruktura będzie przeznaczona do bezpłatnych przejazdów komunikacja miejską. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie wykorzystywana do celów opodatkowanych podatkiem VAT, uprawniających do odliczenia.

Stanowisko organu podatkowego

Dyrektor KIS nie zgodził się ze stanowiskiem Gminy. Stwierdził, że usługa odpłatnej dzierżawy autobusów oraz infrastruktury ładującej jest czynnością cywilnoprawną, nie zaś publicznoprawną. W związku z tym Gmina będzie występować w charakterze podatnika VAT, a sama czynność będzie podlegała opodatkowaniu. Ustawodawca nie wymienił ponadto, wśród usług zwolnionych od podatku, dzierżawy taboru autobusowego. Transakcja ta więc, zdaniem organu, nie będzie korzystała ze zwolnienia.

Organ podkreślił również, że w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrotu podatku wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację projektu, muszą zostać spełnione określone warunki, tj. odliczenia dokonuje podatnik VAT, a towary lub usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zdaniem Dyrektora KIS oba wymienione warunki zostały spełnione przez Wnioskodawcę, ponieważ zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, a wydatki inwestycyjne na projekt będą wiązały się z odpłatnym (opodatkowanym VAT) udostępnieniem przez Gminę zakupionych autobusów elektrycznych oraz stacji ładowania na rzecz Spółki w oparciu o umowę dzierżawy. W związku z powyższym, wbrew interpretacji Wnioskodawcy, Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na projekt.

Komentarz PwC

Omawiane rozstrzygnięcie wpisuje się w dotychczasową linię interpretacyjną organów podatkowych. Dyrektor KIS stoi na stanowisku, że w przypadku wydatków na zakup taboru autobusów, które mają być wydzierżawione spółce wykonującej zadania z zakresu lokalnego transportu zbiorowego, gmina ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT. Kluczowa w tym zakresie jest transakcja realizowana pomiędzy Gminą a spółką, czyli w tej sytuacji - odpłatna dzierżawa. Gmina, udostępniając w ramach tej umowy środki trwałe spółce, świadczy usługi opodatkowane VAT - uprawniające ją do odliczenia podatku. Czynności realizowane przez spółkę nie mają natomiast przełożenia na zakres prawa do odliczenia przysługujący Gminie. Mogą one jedynie determinować tę kwestię po stronie samej spółki.

Interpretacja ta może stanowić więc wskazówkę dla samorządów, które coraz częściej decydują się na zakup autobusów elektrycznych. Zgodnie z danymi wskazanymi przez Polską Izbę Rozwoju Elektromobliności obecnie w polskich miastach jeździ 707 elektrycznych autobusów (stan na 1 kwartał 2022 r.), liczba ta, zgodnie z prognozami Polskiej Izby Elektromobliności, ma się zwiększyć do 1350 pojazdów elektrycznych w latach 2022-2024. Kwestia odliczenia VAT od zakupu autobusów elektrycznych zyskuje więc na popularności i będzie najprawdopodobniej tematem dyskusyjnym w coraz większej liczbie samorządów.