Powrót pracowników do zakładów pracy oznacza dla pracodawców nowe wyzwania związane z zachowaniem procedur mających na celu zapewnienie zatrudnionym bezpieczeństwa w warunkach pandemii. W związku z tym niektórzy przedsiębiorcy decydują się na zapewnienie pracownikom dodatkowych świadczeń, np. w postaci testów na obecność COVID-19. Powstaje wówczas zagadnienie opodatkowania tych dodatkowych świadczeń.
Temat opodatkowania dodatków związanych z pandemią był przedmiotem interpelacji poselskiej wystosowanej do Ministra Finansów.
W dniu 21.05.2020 r. jedna z posłanek zadała pytanie Ministrowi Finansów czy opłacony przez pracodawcę test na COVID-19 stanowi przychód dla pracownika i czy z tego tytułu należy odprowadzić podatek dochodowy do urzędu skarbowego oraz czy ministerstwo rozważa ewentualne zwolnienie z podatku tego typu przychodów. Posłanka podkreśliła fakt, że pracodawca, kupując z własnych środków komercyjne badania i przeprowadzając testy swoim podwładnym wyklucza narażenie innych na możliwość zarażenia, a co za tym idzie, chroni ich od utraty zdrowia lub życia.
W odpowiedzi na interpelację Minister Finansów przywołał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. (sygn. akt. K 7/13), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał wykładni przepisów ustawy PIT dotyczących nieodpłatnych świadczeń pracodawcy.
Trybunał Konstytucyjny uznał, że za przychód pracownika mogą być uznane nieodpłatne świadczenia, które:
- zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
- zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
- mają wymierną wartość przypisaną indywidualnemu pracownikowi (świadczenie nie jest dostępne w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Minister Finansów uwzględniając opisane przesłanki powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia uznał, że świadczenie pracodawcy polegające na sfinansowaniu pracownikom testów na COVID-19, maseczek, przyłbic, czy środków dezynfekcyjnych następuje w interesie pracodawcy, a nie pracownika. Uzasadniając swe stanowisko Minister podkreślił, że dostarczenie środków ochronnych, czy wykonywanie testów zapobiega niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się choroby, niweluje niepożądaną przez każdego pracodawcę absencję pracowników i jest istotne dla terminowego wywiązania się pracodawcy z zawartych kontraktów. Stąd też zapewnienie przez pracodawcę środków ochronnych i sfinansowanie testów nie prowadzi do rozpoznania przychodu ze stosunku pracy po stronie pracownika.
Warto przy tym zauważyć, że ustawa o PIT przewiduje również zwolnienie z opodatkowania wszelkich świadczeń rzeczowych i ich ekwiwalentów, przysługujących pracownikom na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.
Przedsiębiorcy rozważają też często wykorzystanie środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) do finansowania świadczeń związanych z COVID-19. Wspomniane świadczenia nie są jednak działalnością socjalną, a tylko takie, co do zasady, mogą być finansowego z tego funduszu. Stąd w przypadku pokrywania świadczeń COVID z ZFŚS, wydatki takie mogą być kwestionowane zarówno przez organizacje pracownicze, PIP lub ZUS.
Autorzy:
