Odwrotne połączenie nie stanowi unikania opodatkowania gdy istnieje dla niego niepodatkowe uzasadnienie biznesowe - opinia zabezpieczająca

27 września 2021 r. Szef KAS poinformował o wydaniu opinii zabezpieczającej dotyczącej odwrotnego połączenia tj. transakcji polegającej na przejęciu przez polski podmiot (spółkę córkę) całego majątku spółki matki będącej rezydentem podatkowym innego kraju. Stwierdził tym samym, iż wskazane połączenie nie będzie stanowiło unikania opodatkowania.

Z opublikowanej przez Szefa KAS informacji wynika, że podmioty z tej samej grupy kapitałowej planują połączenie pomiędzy spółką córką (“Spółka A”) a spółką matką, posiadającą rezydencję podatkową w innym państwie (“Spółka B”). Połączenie zostałoby dokonane w ten sposób, że Spółka A przejęłaby cały majątek Spółki B. Cała operacja miała służyć uproszczeniu struktury kapitałowej grupy, po nabyciu wskazanych spółek przez nowego, polskiego właściciela. 

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania może znaleźć zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu jest głównym lub jednym z głównych celów czynności, a sposób działania jest sztuczny. Zdaniem Szefa KAS,w analizowanej sprawie, mimo że w wyniku planowanej reorganizacji zaistnieje korzyść podatkowa, w postaci neutralności podatkowej połączenia, to nie można jej uznać za jeden z głównych celów podjętego działania.

Szef KAS dokonując takiej oceny, uznał istotność przesłanek gospodarczych transakcji wskazywanych przez podatnika, który podkreślał, że połączenie pozwoli m.in. na:

• wyeliminowanie podmiotu, który nie prowadzi istotnej z perspektywy grupy kapitałowej działalności gospodarczej, a którego istnienie w grupie kapitałowej jest rezultatem ustrukturyzowania transakcji zbycia Spółki A, wraz z jej spółką holdingową Spółką B, przez poprzedniego wspólnika Spółki B,
• centralizację funkcji holdingowych grupy w Polsce,
• wyeliminowanie konieczności rozliczeń z podmiotem zagranicznym oraz związanych z tym konsekwencji administracyjnych (Spółka B jest jedynym podmiotem zagranicznym w strukturze organizacyjnej grupy kapitałowej),
• zapewnienie możliwości spłacania bieżącego zadłużenia bankowego ze środków pochodzących z działalności operacyjnej (skupienie kosztów finansowania dłużnego i środków na jego spłatę w jednym podmiocie, co umożliwia ograniczenie kosztów związanych z obsługą długu bankowego).

Szef KAS podkreślił, że nie sposób zakwestionować istotności wskazanych powyżej przyczyn planowanego połączenia. W konsekwencji uznał on, że osiągnięcie korzyści podatkowej nie mogło być uznane za główny lub jeden z głównych celów realizacji restrukturyzacji. Szef KAS nie zidentyfikował również w podjętych działaniach sztuczności, której wystąpienie jest kolejnym elementem wymaganym do przyjęcia, że działanie podatnika ma na celu unikanie opodatkowania. Podkreślił on że przy swojej ocenie wziął pod uwagę, iż funkcjonująca w latach poprzednich struktura, zakładająca wykorzystanie Spółki B, nie skutkowała w przeszłości i nie będzie skutkowała w przyszłości osiągnięciem innych wymiernych korzyści podatkowych.

Mając na uwadze ww. okoliczności Szef KAS nie zidentyfikował powodów pozwalających na uznanie, że wskazana we wniosku korzyść podatkowa jest sprzeczna z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, natomiast planowane połączenie odwrotne należało uznać w świetle wskazanych przez Wnioskodawcę powodów biznesowych (biznesowych, strukturalnych, finansowych,) za uzasadnione ekonomicznie. W konsekwencji, w wydanej opinii zabezpieczającej Szef KAS stwierdził, że do ww. czynności nie powinna znaleźć zastosowania klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania.

Komentarz PwC

Wydana opinia zabezpieczająca dotyczy sytuacji, w której po transakcji nabycia spółek, zdecydowano się na uproszczenie struktury grupy poprzez połączenie dwóch podmiotów. W omawianym przypadku Szef KAS zgodził się z podatnikiem, że realizowane działanie nie było motywowane podatkowo i sztuczne. Zwraca uwagę fakt, że Szef KAS podkreślił, że istotnym elementem tej oceny była okoliczność, że pierwotna struktura nie była wykorzystywana przez zbywcę do osiągnięcia korzyści podatkowych. Może to wskazywać na ryzyko kwestionowania neutralności połączeń spółek, które historycznie dokonywały optymalizacji podatkowej,  szczególnie że wcześniej, w odmowie wydania opinii zabezpieczającej z 2 czerwca 2020 r., Szef KAS wskazywał, że połączenie odwrotne może zostać uznane za unikanie opodatkowania, w sytuacji gdy stanowi ono domknięcie wcześniejszych działań mających na celu uniknięcie zapłaty podatku.