Poniższy artykuł wyjaśnia znaczenie wskaźnika Nexus w Preferencji IP Box, jak również przedstawia najistotniejsze kategorie kosztów możliwych do uwzględnienia w procesie jego obliczania w przypadku branży IT.
Czym jest wskaźnik Nexus?
Przepisy regulujące Preferencję IP Box przewidują konieczność ustalenia wartości wskaźnika Nexus (dalej również “wskaźnik”), co umożliwia obliczenie wysokości kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Innymi słowy, dzięki wskaźnikowi Nexus możliwe jest ustalenie jaka część dochodu podatnika zostanie objęta preferencyjną 5% stawką podatku.
Dla celów obliczenia wskaźnika, ustawodawca przewidział wzór zaprezentowany poniżej (art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT oraz art. 24d ust. 4 ustawy o CIT):
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a - prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (dalej: “kwalifikowane IP”),
b - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu przepisów o cenach transferowych,
c - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu przepisów o cenach transferowych,
d - nabycie przez podatnika kwalifikowanego IP.
Przy czym warto zwrócić uwagę, że do kosztów, o których mowa powyżej, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym IP, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (odpowiednio ust. 5 z art. 30ca ustawy o PIT oraz art. 24d ustawy o CIT).
Jakie koszty uwzględnić do wyliczenia wskaźnika Nexus?
Do ustalenia wartości wskaźnika Nexus należy uwzględnić faktycznie poniesione koszty, bezpośrednio związane z kwalifikowanym IP (tj. autorskim prawem do programu komputerowego). Koszty faktycznie poniesione przez podatnika to koszty nieobjęte dofinansowaniem czy niezwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W praktyce spornym okazuje się warunek bezpośredniego powiązania danego kosztu z kwalifikowanym IP - a więc bezpośredniego związku kosztu z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP. Warto zauważyć, że sam ustawodawca wskazuje, że kosztami takimi nie są w szczególności odsetki, opłaty finansowe oraz koszty związane z nieruchomościami.
Wątpliwości organów podatkowych nie budzą koszty związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP w postaci pracy - a więc wynagrodzeń pracowniczych, wynagrodzeń za usługi (świadczonych na podstawie umów cywilnoprawnych czy na podstawie kontraktów B2B) - oczywiście jeśli mowa o wynagrodzeniach osób bezpośrednio zaangażowanych w tworzenie kwalifikowanego IP (a więc przykładowo programistów). Organy podatkowe akceptują uwzględnienie takich kosztów w kalkulacji wskaźnika Nexus. Kwestią problematyczną, która może pojawić się w tym obszarze, jest właściwa kwalifikacja kosztu, tzn. przyporządkowanie go do właściwej litery ze wzoru na wskaźnik Nexus. Wynagrodzenia z tytułu umów o pracę powinny być co do zasady klasyfikowane do lit. “a” (koszt poniesiony na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym IP) - por. m.in. interpretacja indywidualna z 28.07.2023 r., 0114-KDIP2-1.4010.283.2023.2.MW, z czym nie wiążą się zasadnicze wątpliwości. Z kolei klasyfikacja kosztów związanych z wynagrodzeniami kontraktorów B2B jest znacznie bardziej problematyczna. Ich ujęcie będzie zależeć od tego czy nabywane jest od nich kwalifikowane IP bądź wyniki prac badawczo-rozwojowych (bądź żadne z nich), jak również tego czy są oni podmiotem powiązanym w stosunku do podatnika lub czy usługi te są działalnością badawczo-rozwojową realizowaną w ramach działań podmiotu angażującego kontraktów.
Kolejną kategorią kosztów bezpośrednio związanych z kwalifikowanym IP jest koszt zakupu sprzętu niezbędnego do wytworzenia programu komputerowego (np. sprzęt komputerowy czy urządzenia peryferyjne) lub najmu serwerów do tego niezbędnych - interpretacja indywidualna z 19.05.2023 r., 0111-KDIB1-1.4010.149.2023.2.MF. Również akceptowane są wydatki na licencje niezbędne do stworzenia kwalifikowanego IP (np. licencje na oprogramowanie czy inne zasoby wykorzystywane w toku działalności badawczo-rozwojowej). Jednak ich klasyfikacja będzie zależna od tego, czy to wynik prac badawczo-rozwojowych innego podmiotu lub kwalifikowane IP, czy będzie to podmiot powiązany itd. (interpretacja indywidualna z 8.01.2024 r., 0114-KDIP2-1.4010.672.2023.3.AZ).
Nie jest wykluczone również uwzględnienie kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w szerokim tego słowa znaczeniu (np. obsługa księgowa lub kadrowa, usługi doradztwa prawnego i podatkowego, media). Wydatki na usługi zarządcze czy reklamowe mogą zaś zostać zakwestionowane, jako niemające bezpośredniego związku z kwalifikowanym IP, jeśli go bezpośrednio nie dotyczą - interpretacja indywidualna z 19.05.2023 r., 0111-KDIB1-1.4010.149.2023.2.MF.
Komentarz PwC
Prawidłowe ustalenie wartości wskaźnika Nexus jest istotne z perspektywy określenia części dochodu, która będzie podlegała opodatkowaniu 5% stawką podatku. W procesie klasyfikacji kosztów do wyliczenia wskaźnika jest istotnym uwzględnienie jedynie tych kosztów, które są bezpośrednio związane z kwalifikowanym IP, co w praktyce może okazać się problematyczne. Pomocna może być dość korzystna dla podatników praktyka interpretacyjna, choć należy pamiętać, że opublikowane interpretacje odnoszą się przedstawionych opisów stanu faktycznego, a już znalezienie podobnego nie jest oczywiste.
Autorzy:
