Przepisy Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[1] („Ustawa o CIT”) obowiązujące od 1 stycznia 2019 roku mają co do zasady zastosowanie do transakcji następujących po 31 grudnia 2018 roku. Podatnicy, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed 1 stycznia 2019 roku, a zakończy się po 31 grudnia 2018 roku, stosują do tego okresu dotychczasowe przepisy[2]. Jednakże przepisy przejściowe wprowadzają kilka wyjątków w tym zakresie.
Art. 44 Ustawy zmieniającej wprowadza możliwość stosowania przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 roku do dochodów uzyskanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2017 roku. Oznacza to, iż dokumentacja cen transferowych (zarówno lokalna, jak i grupowa) za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2017 roku (tj. za 2018 rok) może zostać przygotowana zgodnie z nowymi przepisami (obowiązującymi od 2019 roku), w oparciu o elementy wskazane w rozporządzeniu w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych[3] („Rozporządzenie”).
Podatnicy stoją zatem przed wyborem przepisów, które zastosują do przygotowania dokumentacji cen transferowych. Przede wszystkim należy pamiętać, że o ile wybór stosowanych przepisów należy do podatnika, to nie może on być selektywny i musi mieć odniesienie do wszystkich transakcji kontrolowanych w danym okresie. Wobec tego podejmując decyzję, które przepisy zastosować w odniesieniu do transakcji zawartych w 2018 roku, podatnicy muszą wziąć pod uwagę kilka kwestii opisanych poniżej.
Zgodnie z nowymi przepisami progi materialności są istotnie wyższe niż dotychczas. Oznacza to, że przygotowując dokumentację według przepisów obowiązujących od 2019 roku, być może podatnicy nie będą musieli dokumentować niektórych transakcji już w 2018 roku. Dodatkowo progi dokumentacyjne nie zależą już od wielkości osiąganych przez podatnika przychodów lub kosztów, lecz są stałe dla różnych kategorii transakcji. Oznacza to, że nawet spółki osiągające niskie przychody lub ponoszące niskie koszty mogą być zobowiązane do sporządzenia dokumentacji cen transferowych, jeśli transakcja kontrolowana przekroczy określoną w art. 11k ust. 2 Ustawy o CIT wartość. Wobec takiej regulacji ważne jest, aby podatnicy każdorazowo weryfikowali, czy dana transakcja może potencjalnie powodować powstanie obowiązku sporządzenia dokumentacji.
Czynnikiem zachęcającym podatników do stosowania nowych przepisów może być fakt, iż zgodnie z art. 11n Ustawy o CIT obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych zawieranych wyłącznie przez krajowe podmioty powiązane w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych nie poniósł straty podatkowej. Dla dużej liczby podatników wyjątek ten znacznie ograniczy transakcje podlegające obowiązkowi dokumentacyjnemu, wobec czego mogą one być zainteresowane zastosowaniem nowych przepisów.
Jednocześnie zastosowanie nowych przepisów do dokumentacji za rok podatkowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2017 roku oznacza, iż podatnik będzie musiał złożyć oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych zgodnie z przepisami obowiązującymi od dnia 1 stycznia 2019 roku. Jednym z elementów takiego oświadczenia jest deklaracja, iż zastosowane w transakcjach kontrolowanych ceny zostały ustalone na poziomie rynkowym. Jest to nowość w zakresie regulacji cen transferowych, która jednocześnie naraża podatnika na dodatkowe ryzyko związane ze składaniem takiej deklaracji. Odpowiedzialność za złożenie wadliwego oświadczenia ciąży zarówno na spółce, jak i na osobie je podpisującej (odpowiedzialność osobista), wobec czego może to być czynnik zniechęcający podatników do skorzystania z możliwości stosowania nowych regulacji.
Przepisy przejściowe odnoszą się także do kwestii analiz porównawczych. Ze względu na fakt, iż przepisy Ustawy o CIT obowiązujące od 1 stycznia 2019 roku wprowadzają nieco odmienny zakres obowiązkowych elementów analizy porównawczej, nie będą już wymagane szczegółowe opisy oraz analiza funkcjonalna transakcji. Ponadto art. 27 Ustawy zmieniającej wskazuje, iż analizy porównawcze przygotowane przez podatników przed wejściem w życie nowych przepisów będą obowiązywały, tak jak dotychczas, przez 3 lata od daty ich sporządzenia, chyba że zmiana warunków ekonomicznych w stopniu znacznie wpływającym na analizę danych porównawczych uzasadnia dokonanie przeglądu w roku zaistnienia tej zmiany. Jednakże, jeżeli taka zmiana warunków nastąpi, podatnik jest zobowiązany przygotować zaktualizowaną analizę porównawczą w oparciu o nowe przepisy Ustawy o CIT i Rozporządzenia.
[1] Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2018.1036 t.j.)
[2] art. 43 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw[2], „Ustawy zmieniającej”
[3] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 roku w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz.U.2019.2479)
Autorzy:
