W dniu 11 sierpnia br. do Sejmu wpłynął projekt ustawy zgłoszony przez Prezydenta RP w ramach inicjatywy ustawodawczej „Zero PIT” dla rodzin z dwojgiem dzieci i więcej. Projekt zawiera również istotne zmiany w obszarze cen transferowych (TP) i kontroli podatkowych, które mają zapewnić dodatkowe środki finansowe w budżecie państwa na pokrycie zaproponowanej obniżki PIT. Z pełną treścią projektu ustawy można zapoznać się tutaj.
Kluczowe propozycje dotyczące cen transferowych
1) Wyższe sankcje – podniesienie stawki dodatkowego zobowiązania podatkowego
Podstawowa stawka sankcyjna dotycząca doszacowanego dochodu w trakcie kontroli cen transferowych (tj. dodatkowe zobowiązanie podatkowe z Ordynacji podatkowej) ma wzrosnąć z 10% do 20%, z możliwością dalszego podwyższenia w określonych przypadkach. Należy pamiętać, że już obecnie w określonych sytuacjach stawka dodatkowego zobowiązania podatkowego może zostać zwiększona dwukrotnie lub nawet trzykrotnie. Po planowanej podwyżce oznaczałoby to maksymalny poziom odpowiednio 40% lub aż 60%. To znacząco zwiększa koszt niezgodności i ryzyko po stronie podatników.
2) Cykliczne kontrole cen transferowych u największych podatników
Podatnicy CIT, których średnioroczne przychody w ostatnich 3 latach przekraczają 5 mld zł, mają podlegać kontroli celnoskarbowej w zakresie cen transferowych co najmniej raz na trzy lata. Oznacza to obligatoryjny, powtarzalny audyt rozliczeń wewnątrzgrupowych dla największych grup.
3) Ujawnienie wartości wybranych transakcji wewnątrzgrupowych z TPR-C dużych podatników
Planowane zmiany przewidują rozszerzenie obowiązku ujawniania przez Ministra Finansów indywidualnych danych raportowanych w TPR-C przez największych podatników CIT (tj. podmioty o przychodach powyżej 50 mln EUR, podatkowe grupy kapitałowe oraz spółki nieruchomościowe) o informacje dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi. Oprócz dotychczas ujawnionych danych indywidualnych (m.in. o zapłaconym CIT, przychodach i dochodach największych podatników CIT) Minister Finansów będzie zobowiązany dodatkowo do ujawnienia wartości wybranych kategorii transakcji wewnątrzgrupowych z TPR-C tych podatników, takich jak m.in.:
- nabyte usługi (np. usługi wsparcia, management fee),
- uiszczone opłaty licencyjne (np. z tytułu prawa do korzystania za znak towarowy czy know-how),
- pozyskane finansowanie (np. zaciągnięte pożyczki).
Jak podkreślono w uzasadnieniu, celem tej regulacji jest zwiększenie przejrzystości działalności międzynarodowych grup kapitałowych.
4) Obowiązkowy raport roczny o dochodach z CIT publikowany przez MF/KAS
Minister Finansów, we współpracy z Szefem KAS, ma publikować roczny raport zawierający m.in. zagregowane dane z TPR-C, a także informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli podatników stosujących ceny transferowe, liczbie i zakresie stwierdzonych nieprawidłowości, średnim czasie trwania kontroli, średniej liczbie osób zaangażowanych w czynności kontrolne oraz o liczbie szkoleń i liczbie przeszkolonych osób w zakresie czynności kontrolnych dotyczących podatników stosujących ceny transferowe.
Co to oznacza dla podatników?
- Dbałość o jakość i spójność danych – konieczność precyzyjnego mapowania i segmentowania wartości i wyników transakcji kontrolowanych, tak aby dane w TPR-C odzwierciedlały faktyczne kategorie transakcji.
- Stały monitoring rynkowości i gotowość do kontroli – podniesienie sankcji i obowiązkowe kontrole TP największych grup wzmacniają potrzebę weryfikacji modeli rozliczeń TP oraz bieżącego monitoringu marż, narzutów, cen i innych parametrów transakcji, a także potrzebę przygotowania się do procesu cyklicznych kontroli u dużych podatników oraz zwiększone ryzyko kontroli u pozostałych podatników.
- Wpływ na wizerunek firmy – raporty MF/KAS o kontrolach TP oraz ujawnienie części danych indywidualnych podatników z TPR-C może wpłynąć na wizerunek grup międzynarodowych, które dodatkowo w wielu przypadkach będą zobowiązane także do ujawnienia sprawozdania o podatku dochodowym (tzw. Public CbC-R).
Planowany termin wejścia w życie
Zgodnie z projektem ustawy zasadnicza część rozwiązań ma wejść w życie od 1 stycznia 2026 r.
Znaczenie zmian i jak PwC może pomóc
Powyższy projekt ustawy, choć skierowany przez Prezydenta RP, wpisuje się w działania i ostatnie zapowiedzi rządu. Ministerstwo Finansów niedawno ogłosiło powołanie Centrum Kompetencyjnego ds. cen transferowych i zwalczania agresywnego planowania podatkowego w Małopolskim UCS w Krakowie oraz zapowiedziało intensyfikację kontroli – o czym informowaliśmy w PwC Studio. Co więcej, zgodnie z deklaracjami MF, do końca października 2025 r. specjalny zespół zadaniowy ma przedstawić propozycje legislacyjne zaostrzające przepisy TP, aby ograniczyć przestrzeń do nadużyć. Oznacza to, że po 6 latach od gruntownej nowelizacji przepisów o cenach transferowych (2019 r.) podatników czeka zwiększona egzekucja i sankcje oraz regularne kontrole.
1) Przygotowanie przed kontrolami – TP compliance
Już teraz warto podjąć działania przygotowawcze – PwC wspiera klientów m.in. w weryfikacji rynkowości rozliczeń, przeglądzie modeli TP, monitorowaniu wyników transakcji, prawidłowym dokumentowaniu oraz w przygotowaniu organizacji na kontrole podatkowe.
2) Wsparcie w trakcie kontroli i postępowań
PwC wspiera klientów nie tylko w przygotowaniu do nowych obowiązków, ale również w trakcie kontroli i postępowań. Oferujemy strategię procesową oraz koordynację korespondencji z KAS/UCS, w tym wsparcie w odpowiedziach na wezwania i podczas czynności dowodowych. Pomagamy w modelowaniu korekt i obronie rynkowości transakcji (ekspertyzy ekonomiczne, alternatywne metody, analizy porównawcze ad hoc), a także w stosowaniu środków ochronnych, takich jak APA.
Autorzy:
