7 grudnia na stronach Komisji Europejskiej został opublikowany komunikat wskazujący, że na posiedzeniu Rady ECOFIN osiągnięto porozumienie dotyczące aktualizacji przepisów Dyrektywy VAT w zakresie stawek VAT.
Zmiany te mają wpisywać się w priorytetowe dla Unii obszary, w które powinny zostać kontynuowane inwestycje w ramach odbudowy gospodarki po okresie pandemii, takie jak:
- zmiany klimatyczne,
- digitalizacja; oraz
- sektor zdrowia publicznego.
Przepisy te mają dotyczyć aktualizacji wykazu towarów i usług, do których państwa członkowskie mogą stosować obniżone stawki VAT. Planowane jest wprowadzenie następujących zmian:
- ograniczenia możliwości stosowania obniżonych stawek VAT do 24 kategorii, ujętych w nowym załączniku do Dyrektywy VAT
- wprowadzenia nowych pozycji, które mają dotyczyć transakcji związanych z systemem ochrony zdrowia, wsparciu transformacji technologicznej oraz ochrony środowiska
- wprowadzenia możliwości zwolnienia z opodatkowania (zastosowania 0% stawki VAT) dla niektórych towarów i usług związanych z zaspokajaniem podstawowych potrzeb (takich jak np. środki spożywcze, leki, produkty farmaceutyczne)
- likwidacja możliwości stosowania przez państwa członkowskie stawek obniżonych i zwolnień w odniesieniu do towarów i usług uznanych za szkodliwe dla środowiska i dla realizacji celów UE w zakresie zmian klimatycznych (do 2030 r.)
- inne istniejące odstępstwa, stosowane przez państwa członkowskie, które nie są uzasadnione celami polityki publicznej, będą musiały zostać zniesione do 2032
Zmiany te mogą zostać przyjęte jeszcze w 2022 r.
Komentarz
Można spodziewać się, że najbliższe miesiące będą okresem wzmożonej aktywności i działań podatników, zmierzających do zawarcia określonych transakcji w katalogu towarów i usług, które mogą korzystać z obniżonych stawek podatku.
Dotyczyć będzie to nie tylko podmiotów, których wolą jest podtrzymanie obowiązujących preferencji w stosunku do opodatkowania dokonywanych przez nich transakcji (należy pamiętać, że lista towarów i usług ulegnie znaczącemu skrócenie). Do tej aktywności z pewnością włączą się również podmioty, których sprzedaż nie była do tej pory objęta preferencjami w zakresie stosowania stawek VAT.
Ponadto, z zapowiedzi Komisji Europejskiej wynika, że planowane jest rozszerzenie możliwości stosowania obniżonych stawek VAT dla trzech głównych grup, tj.:
- usług cyfrowych, które wcześniej nie był opodatkowane obniżonymi stawkami (takich jak np. dostęp do Internetu oraz transmisje na żywo wydarzeń kulturalnych i sportowych);
- transakcji związanych z ochroną zdrowia, które okazały się kluczowymi narzędziami w walce z pandemią - oraz mogą okazać się niezbędne w potencjalnych przyszłych kryzysowych sytuacjach (takich jak np. środki ochrony indywidualnej, maski i niektóre rodzaje sprzętu medycznego, czy artykułami uznanych za podstawowe pomoce dla osób z niepełnosprawnościami);
- artykułów związanych z priorytetami UE w zakresie walki ze zmianami klimatycznymi (takich jak np. ekologiczne systemy grzewcze i panele słoneczne, czy ekologiczne środki transportu, tj. rowery); a także
- innych kategorii towarów i usług, które zostaną uznane przez państwa członkowskie za związane z zaspokajaniem podstawowych potrzeb.
Niezależnie, na zasadzie odstępstwa możliwe będzie kontynuowanie stosowania obniżonych stawek VAT w przypadku określonych grup towarów i usług (związanych z ochroną środowiska, czy uzasadnionych celami polityki publicznej).
Stąd, należy z uwagą śledzić etap legislacyjny tak, by w odpowiednim momencie móc włączyć się do konsultacji związanych z projektem. Należy mieć przy tym na uwadze wolę wysokiej dynamiki i tempa wprowadzanych zmian - planowane jest, że ostateczny kształt zmian do Dyrektywy VAT ma zostać ustalony jeszcze w pierwszej połowie przyszłego roku.