OECD przedstawiło projekt zmian zasad alokacji dochodu podatkowego przedsiębiorstw między krajami

Wprowadzenie nowej zasady związanej z Kwotą A oraz jej korelacji z Kwotami B i C stanowić będzie wyzwanie dla podatników oraz administracji skarbowych w poszczególnych krajach.
Agata Oktawiec, partner

W dniu 9 października 2019 r. OECD opublikowało propozycję dotyczącą „Jednolitego podejścia w ramach filaru pierwszego”. Celem publikacji jest zaproszenie członków Organizacji do udziału w konsultacjach społecznych, które w dalszej perspektywie czasu mogą znacznie wpłynąć na zmianę globalnych zasad dotyczących alokacji dochodu pomiędzy jurysdykcjami podatkowymi.

Potrzeba pracy nad nowym rozwiązaniem wynika z dynamicznych zmian zachodzących w gospodarce globalnej przejawiających się tym, iż coraz częściej prowadzenie działalności i osiąganie dochodów nie wymaga fizycznej obecności zagranicznego przedsiębiorcy na terytorium danego kraju. W konsekwencji dotychczasowe metody związane z powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (zasada „nexus”, zasady związane z powstaniem zakładu podatkowego) nie pozwalają na efektywne opodatkowanie zagranicznych przedsiębiorców świadczących usługi zdalnie (bez fizycznej obecności) wykorzystując potencjał swoich klientów /użytkowników zlokalizowanych w danym kraju.

Mając na względzie powyższe, OECD proponuje nową zasadę alokacji zysków wykraczającą poza powszechnie dziś stosowaną zasadę ceny rynkowej i posiadanie fizycznej obecności na terytorium kraju usługobiorcy. Proponowane podejście zakłada, iż miejsce opodatkowania przedsiębiorstw działających na rynkach międzynarodowych ma być uzależnione nie tylko od zakresu ich fizycznej działalności na danym terytorium lecz również od realizowanej na nim sprzedaży. Dyskutowane zmiany, jeżeli zostaną przyjęte, dotkną głównie przedsiębiorstwa działające w sektorze B2C (business to customer), w szczególności podmioty działające na rynku usług cyfrowych (np. portale społecznościowe, podmioty prowadzące handel elektroniczny, portale aukcyjne).

Jednocześnie OECD w opublikowanym dokumencie przedstawia propozycje nowych metod alokacji globalnych dochodów międzynarodowych przedsiębiorstw pomiędzy kraje, w których prowadzą one działalność, w zależności od lokalizacji konsumentów / usługobiorców.

Nowe metody alokacji globalnych dochodów przewidują utrzymanie zasady ceny rynkowej, z uwzględnieniem proponowanego podejścia, zakładającego, iż prowadzenie działalności gospodarczej i osiąganie dochodów nie wymaga fizycznej obecności zagranicznego przedsiębiorcy na terytorium danego kraju. Zasada ta zostałaby zaprojektowana jako nowe, samodzielne postanowienie traktatowe.

Ujednolicone podejście w ramach filaru pierwszego wprowadza następujące zasady alokacji zysku – w podziale na tzw. kwoty A, B oraz C.

Kwota A to nowa zasada alokacji części zakładanego globalnego zysku (przekraczającego uzgodniony poziom bazowy i potencjalnie opartego na sprawozdaniach finansowych) pomiędzy kraje, w których znajdują się klienci, niezależnie od tego, gdzie fizycznie prowadzona jest działalność gospodarcza podmiotu. W dokumencie opublikowanym przez OECD nie wskazano żadnych wartości procentowych, ale zakłada się, iż miałyby one zastosowanie zarówno do zysków, jak i strat
Kwota B przewiduje przypisanie stałej (procentowej) stopy zwrotu, dla określonych rutynowych funkcji, w szczególności marketingu i dystrybucji, upraszczając i standaryzując w ten sposób przypisanie dystrybucyjnych stóp zwrotu do krajów, w których zlokalizowani są klienci / usługobiorcy.
Kwota C - miałaby zastosowanie w przypadku, gdy zakres działalności przedsiębiorstwa w danym kraju wykracza poza realizację rutynowych funkcji, które byłyby rekompensowane przez kwotę B. W tym przypadku kraj mógłby starać się oszacować dodatkowe kwoty zysku, jeżeli byłoby to uzasadnione w ramach tradycyjnej analizy cen transferowych.

Według OECD, celem jest aby nowe regulacje zapewniły alokację wymaganej części zysku dla jurysdykcji, w których zlokalizowani są klienci / użytkownicy w sposób prosty, pozwalający uniknąć podwójnego opodatkowania i gwarantujący pewność podatkową w porównaniu do obecnej sytuacji. Ważne jest również, aby nowe regulacje zostały uzgodnione z obowiązującymi przepisami i powinny być skutecznie stosowane zarówno do zysków, jak i strat.

Dalsze plany

Konsultacje publiczne propozycji OECD potrwają do 12 listopada 2019 r, zaś 21 i 22 listopada 2019 r. odbędą się w Paryżu spotkania konsultacyjne z zainteresowanymi stronami. W przypadku osiągnięcia na forum OECD konsensusu politycznego odnośnie proponowanych zmian, można spodziewać się, iż dalsze prace nad nimi będą odbywać się pod koniec bieżącego i w przyszłym roku.