26 lipca 2021 r. rząd przedstawił projekt ustawy, określanej jako Polski Ład, wprowadzającej szerokie zmiany w ustawach podatkowych i ubezpieczeniowych, które do 30 sierpnia będą przedmiotem konsultacji społecznych prowadzonych przez Ministerstwo Finansów. Wśród projektowanych zmian jest również zmiana zakładająca wprowadzenie dodatkowego obciążenia członków zarządu 9% składką zdrowotną.
Opodatkowanie i oskładkowanie dochodów członków zarządów
Aktualnie obowiązujące przepisy przewidują możliwość wynagradzania członków zarządu na mocy uchwały powołującej ich do wykonywania obowiązków członka zarządu. Jeżeli spółka zdecyduje się wynagradzać członka zarządu za obowiązki pełnione w ramach powołania, to otrzymane z tego tytułu przychody są opodatkowane progresywnymi stawkami podatkowymi 17% / 32%. Natomiast, w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych przez członków zarządów będących nierezydentami podatkowymi w Polsce, możliwa do zastosowania będzie ryczałtowa 20% stawka podatku.
Jednocześnie, w obowiązującym stanie prawnym, przychody uzyskiwane przez członków zarządu w ramach stosownych uchwał nie stanowią podstawy do ubezpieczeń społecznych ani do ubezpieczenia zdrowotnego. I między innymi w tym zakresie ustawodawca w ramach Polskiego Ładu planuje wprowadzić zmiany, które mogą znacząco wpłynąć na wysokość obciążeń publicznoprawnych ponoszonych przez członków zarządu.
Składka zdrowotna od przychodów członka zarządu uzyskiwanych na mocy uchwały
Zgodnie z postanowieniami ustaw przedstawionych w ramach Polskiego Ładu przychody otrzymywane z tytułu wykonywania obowiązków członka zarządu na mocy uchwały począwszy od 2022 roku miałyby stanowić podstawę do obowiązkowej 9% składki zdrowotnej (z jednoczesnym brakiem możliwości jej odliczenia od podatku).
Jest to znaczące obciążenie kosztowe po stronie zarówno zarządów, jak i spółek, które w celu utrzymania dotychczasowego wynagrodzenia swoich członków zarządu będą potencjalnie musiały liczyć się z podniesieniem wynagrodzeń brutto kadry zarządczej.
Jakie obciążenia po zmianach?
Wejście w życie postanowień Polskiego Ładu będzie skutkowało wzrostem obciążeń od przychodów członków zarządu o 9%, a łączne obciążenia wzrosną do nawet około 45% dla najwięcej zarabiających (przy przychodach powyżej 1 mln zł rocznie). W przypadku nierezydentów podatkowych korzystających z ryczałtowej stawki podatku, łączne obciążenia wzrosną do około 29% ich wynagrodzenia.
Należy bowiem dodać, że na mocy projektów ustaw, które zostały przedstawione w ramach Polskiego Ładu, w przeciwieństwie do obecnie obowiązujących przepisów, składka zdrowotna nie będzie odliczalna od podatku.
Kogo ominą zmiany?
Co do zasady, ustawodawca nie przewiduje wyjątków od podlegania obowiązkowej składce zdrowotnej, a więc wszyscy członkowie zarządu wynagradzani na mocy uchwały muszą liczyć się ze wzrostem bieżących obciążeń począwszy od stycznia 2022.
Warto dodać, że zmiany będą dotyczyły również dochodów członków zarządów spółek nie tylko polskich, ale i zagranicznych, o ile dana osoba podlega polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczeń społecznych.
Natomiast osoby, które wykonują obowiązki członków zarządu w polskich spółkach, ale jednocześnie podlegają systemowi ubezpieczeń społecznych w jednym z krajów UE/EOG lub w innym kraju, z którym Polska zawarła umowę dotyczącą zabezpieczenia społecznego (np. USA, Kanada, Korea czy Australia), w dalszym ciągu nie będą objęte polskimi składkami, a co za tym idzie, dodatkowe obciążenie składką zdrowotną nadal nie będzie ich dotyczyło.
Aby wykazać, że dany członek zarządu podlega systemowi ubezpieczeń społecznych za granicą, pomimo wykonywania obowiązków na terenie Polski, konieczne jest posiadanie aktualnego formularza A1 wydanego przez zagraniczną instytucję ubezpieczeniową na podstawie przepisów unijnych lub odpowiedniej umowy o zabezpieczeniu społecznym.
Konsekwencje zmian dla spółek
Obowiązek opłacania składek dla osób wynagradzanych przez spółki zagraniczne, niebędących dotąd objętymi obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne, może wiązać się z koniecznością rejestracji zagranicznych spółek dla celów polskiego ZUS.
Warto wspomnieć, że członkowie zarządu wynagradzani na podstawie umów o pracę, również mogą ponieść wyższe koszty obciążeń publicznoprawnych w związku z likwidacją możliwości odliczenia składek na ubezpieczenia zdrowotne dla pracowników.