Dnia 27 stycznia 2021 r. Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie wyjaśnienia dotyczące aspektów celnych umowy o handlu i współpracy pomiędzy UE a Wielką Brytanią.
Z dniem 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania oraz Irlandia Północna, za sprawą Brexitu, nie jest już częścią rynku wewnętrznego Unii Europejskiej (UE) oraz unii celnej. W rezultacie na granicach przywrócono kontrole, a na przedsiębiorców nałożono obowiązki m.in. w zakresie formalności celnych.
Od początku 2021 r kontrole i formalności celne stały się standardem przy przywozie i wywozie towarów między UE a Wielką Brytanią, z wyjątkiem wymiany handlowej Wielkiej Brytanii z Irlandią oraz Irlandią Północną odbywającej się na dotychczasowych zasadach (Unijny Kodeks Celny i przepisy dotyczące akcyzy).
Dla zminimalizowania skutków wystąpienia m.in. dla przedsiębiorców, strony zawarły porozumienie w celu ustanowienia strefy wolnego handlu bez ceł i kontyngentów - w formie Umowy o handlu i współpracy. Chociaż umowa nie znosi obowiązków nałożonych na importerów czy eksporterów, to liberalizuje dostęp do rynku dla towarów m.in. za pomocą zerowych stawek taryfowych, zerowych kontyngentów na towary posiadające odpowiednio udokumentowane pochodzenie czy ograniczenia administracyjnych opłat celnych.
Wymogi dla wymiany towarowej z Wielką Brytanią
Strony umowy uzgodniły m.in. wzajemne uznawanie programów dot. statusu upoważnionych przedsiębiorców (AEO), stosowanie Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej, a także Konwencji TIR. Na mocy umowy wprowadzone mają zostać także nowatorskie rozwiązania, m.in. system Pojedynczego Okna (Single Window), system zgłoszeń wyprzedzających przed przybyciem towaru na granicę, czy obsługi celnej dla ruchu roll on –roll off, tj. statków przewożących załadowane samochody ciężarowe.
Na mocy umowy przedsiębiorcy z UE i Wielkiej Brytanii muszą przestrzegać reguł pochodzenia porównywalnych z tymi, które UE i Wielka Brytania zawarły z innymi partnerami handlowymi. W umowie przewidziano, że wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe przywożonych produktów może być przyznane tylko produktom „pochodzącym” w rozumieniu umowy UE z Wielką Brytanią. Aby skorzystać z preferencyjnego traktowania produktów, pochodzenie towaru musi zostać odpowiednio udokumentowane. Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe przywożonych produktów może opierać się albo na oświadczeniu eksportera o pochodzeniu albo na wiedzy importera, że produkt jest pochodzący. Treść takiego oświadczenia jest ściśle określona, a wzór został dołączony jako załącznik do umowy.
Polscy eksporterzy, którzy zamierzają wywozić produkty do Zjednoczonego Królestwa na warunkach preferencyjnych, powinni więc upewnić się, że są zarejestrowani w bazie eksporterów REX. W Polsce rejestr ten jest prowadzony przez Izbę Administracji Skarbowej w Poznaniu - Wydział Centralna Rejestracja.
Komentarz PwC
Umowa pomiędzy UE i UK nie gwarantuje, że towary mogą się przemieszczać bez cła, takie uproszczenie jest bardzo niebezpieczne. Stawkę 0% można stosować tylko dla towarów zweryfikowanych względem reguł pochodzenia, które wskazano w umowie.
Należy podkreślić ogromne ryzyko celno-podatkowe, jeśli firmy podejdą do tego bez dokonania stosownych obliczeń. W ciągu 3 lat od importu może nastąpić kontrola ze strony administracji celnej – kto nie będzie umiał obronić prawa do stosowania stawki 0%, udowodnić, że policzył, że przechowuje dowody - powinien się liczyć z dopłatą cła oraz VAT i ewentualnie akcyzy, plus odsetki, plus ewentualne kary administracyjne za zaniżanie należności celno-podatkowych.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Autorzy:
