Wynagrodzenie członka zarządu poza zakresem art. 15e ustawy o CIT

Ze względu na charakterystykę usług świadczonych przez członka zarządu na rzecz spółki oraz konstrukcję umowy, nie można twierdzić, że działa on na warunkach ryzyka i niepewności co jest charakterystyczne dla własnego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że nie można uznać tego typu usługi za podlegającą zakresowi art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Sprawa dotyczyła spółki zajmującej się m.in.: udzielaniem kredytów oraz finansową działalnością usługową. Do organów spółki, zgodnie ze statutem należą: zarząd, rada nadzorcza i walne zgromadzenie. Zarząd spółki jest określany przez radę nadzorczą i składa się z 2 do 6 osób, z którymi spółka podpisuje umowy cywilnoprawne o świadczenie umów zarządzania, za które spółka wypłaca im wynagrodzenie. Członkowie zarządu nie są powiązani ze spółką w sposób inny niż pełnienie wskazanej funkcji. W ramach pełnienia funkcji wiceprezesa zarządu i prezesa zarządu zarządzający zobowiązuje się do świadczenia usług zarządzania na zasadach określonych w umowie. Zarządzający zobowiązuje się do świadczenia usług osobiście, i nie jest uprawniony do powierzenia ich wykonywania osobie trzeciej. 

W związku z powyższym spółka zadała następujące pytanie: 

• Czy prawidłowe jest stanowisko, że wypłacane członkom zarządu wynagrodzenie na podstawie zawartych umów nie podlega ograniczeniom wynikającym z art. 15e ustawy o CIT?

Zdaniem spółki, członkowie zarządu, w ramach wykonywanych obowiązków nie są traktowani jak podmioty odrębne od spółki, ale jako jednostki, które wchodzą w skład jej struktury. Członkowie zarządu działają w ramach określonej struktury organizacyjnej, w imieniu i na rzecz zarządzanej spółki, która ponosi odpowiedzialność za ich działania, co oznacza, że nie działają oni w warunkach ryzyka lub niepewności, co jest charakterystyczne dla własnego przedsiębiorstwa. Dodatkowo  nie wykonują działalności we własnym imieniu i na własny rachunek, lecz w imieniu zarządzanej spółki. Oznacza to, że w odniesieniu do wynagrodzenia wypłacanego członkom zarządu nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, a więc ich wynagrodzenie nie podlega ograniczeniom wynikającym z wyżej wymienionego artykułu. 

Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki wskazując, że wynagrodzenie wypłacane na rzecz członków zarządu spółki podlega ograniczeniu wynikającemu z art. 15e ustawy o CIT. 

W ocenie organu istotne w przedmiotowej sprawie będzie wyjaśnienie znaczenia pojęć: „usług zarządzania i kontroli”. Ze względu na brak definicji usług zarządzania i kontroli, organ odwołując się do wykładni językowej stwierdził, że pojęcie to powinno być rozumiane szeroko jako zbiór różnorodnych czynności i działań zmierzających do osiągnięcia określonego celu związanego z interesem danego przedmiotu zarządzania i kontroli. Oznacza to zatem, że obowiązki członków zarządu wpisują się w definicje zarządzania i kontroli, a zatem wynagrodzenia wypłacane członkom zarządu na podstawie zawartych umów o świadczenie usług zarządzania podlegają pod dyspozycję art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Wyrok WSA w Warszawie

WSA w Warszawie po rozpoznaniu sprawy nie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego i w efekcie uchylił zaskarżoną interpretację. Zdaniem sądu, odnosząc się do gramatycznej konstrukcji art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, wszystkie elementy wystąpiły w przedmiotowej sprawie. Nie zmienia to jednak faktu, że należy patrzeć na problem z szerszej perspektywy. 

Biorąc pod uwagę stan faktyczny przedstawiony przez spółkę, działań członków zarządu nie można traktować jako działań kontrahentów wykonujących zlecane prace na rzecz spółki. Oznacza to, że w ramach powierzonych zadań, nie można twierdzić, że mamy do czynienia z instytucją ukonstytuowaną art. 15e ustawy o CIT, a więc usługa pełniona na rzecz spółki nie mieści się w katalogu zamieszczonym w powołanym artykule. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, że umowa o świadczenie usług zarządzania spółką, ze względu na specyfikę wykładni przepisów kodeksu spółek handlowych, nie ma także charakteru usług podobnych. Sąd podkreślił, że członkowie zarządu pełnią inne funkcje niż podmioty trzecie, w stosunku do których sporny przepis został wprowadzony.