Prawo do liniowej stawki PIT jest dziedziczne

Spadkobierca może nabyć po spadkodawcy prawo do opodatkowania dochodów z działalności z tytułu uczestnictwa w spółce komandytowej 19-proc. PIT. Wybór sposobu opodatkowania dochodów z działalności podatkiem liniowym jest prawem, które podlega sukcesji. Prawo do kontynuowania formy opodatkowania ma charakter majątkowy, ponieważ wybór wpływa bezpośrednio na sytuację ekonomiczną tego, który go dokonał.

Stan faktyczny

Z pytaniem wystąpiła podatniczka (dalej: Wnioskodawczyni, Spadkobierczyni), która przyjęła spadek wprost w udziale wynoszącym ½ spadku po swoim zmarłym ojcu, który był komandytariuszem spółki z o.o. spółki komandytowej (dalej: Spółka).  Pozostałą część spadku przyjęła siostra Wnioskodawczyni. W skład spadku po zmarłym ojcu weszły jego prawa i obowiązki jako komandytariusza Spółki. Wnioskodawczyni została wskazana, jako uprawniona do wykonywania praw i obowiązków komandytariusza w miejsce po zmarłym ojcu. 

W styczniu 2017 r. ojciec Wnioskodawczyni złożył we właściwym urzędzie skarbowym skutecznie oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej tzw. podatkiem liniowym według stawki 19%. Po śmierci ojca w 2018 r. Wnioskodawczyni złożyła do naczelnika urzędu skarbowego pismo, w którym oświadczyła, że wraz z dniem otwarcia spadku, przejmuje prawo spadkodawcy do opodatkowania tzw. podatkiem liniowym dochodów z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej (wynikające z udziału w dochodzie Spółki) i dokonuje wyboru tego sposobu opodatkowania uzyskanych dochodów. Wnioskodawczyni oświadczyła, że będzie kontynuować działalność gospodarczą po zmarłym ojcu związaną z uczestnictwem w Spółce.

Wnioskodawczyni zadała pytanie czy ma prawo do opodatkowania dochodów uzyskanych z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wynikających z jej udziału w zyskach Spółki, tzw. podatkiem liniowym, zgodnie ze stawką 19%?

Jej zdaniem, jako spadkobierca skutecznie nabyła prawo do opodatkowania osiąganych dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej tzw. podatkiem liniowym, a tym samym dochody te prawidłowo opodatkowuje podatkiem dochodowym, zgodnie ze stawką 19%. Ojciec Wnioskodawczyni, we właściwym urzędzie skarbowym, w terminie, złożył oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym i tym samym nabył prawo do opodatkowania niniejszych dochodów w ww. sposób. Po jego śmierci, Wnioskodawczyni przyjęła spadek wprost, co zostało stwierdzone w notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia.

Stanowisko organu

Dyrektor KIS w interpretacji uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. 

Dyrektor KIS zgodził się, że z dniem śmierci spadkodawcy Wnioskodawczyni nabyła spadek i w związku z tym stała się wspólnikiem. Jednak zdaniem organu momentem, od którego należy rozpoznawać przychody podatkowe jest moment, w którym Wnioskodawczyni przystąpiła do Spółki. Dopiero od tego dnia przychody uzyskane przez Spółkę stanowiły również przychód Wnioskodawczyni (proporcjonalnie do jej udziału w zysku). W związku z tym oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej 19% podatkiem liniowym, uzyskanych w związku z objęciem w formie spadku udziałów w Spółce, Spadkobierczyni powinna złożyć nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu (tj. w dniu przystąpienia do Spółki). O skuteczności złożonego oświadczenia decyduje bowiem dzień uzyskania pierwszego przychodu. 

Stanowisko WSA w Gliwicach

Spółka zaskarżyła interpretację do WSA w Krakowie, który nie zgodził się ze stanowiskiem organu i uchylił interpretację.

W ocenie składu orzekającego w zaskarżonej interpretacji organ zupełnie pominął fakt, że skarżąca przystąpiła do spółki w drodze sukcesji po jej zmarły ojcu, w wyniku nabycia spadku w drodze dziedziczenia. Zdaniem WSA, wybór sposobu opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podlega sukcesji na gruncie prawa podatkowego. W ocenie WSA jest to bowiem niemajątkowe prawo do wyboru wariantu opodatkowania podatkiem opodatkowania, przewidziane w przepisach prawa podatkowego, z którego w przeszłości skutecznie skorzystał spadkodawca. Przepisy Ordynacji podatkowej pozwalają spadkobiercy na jego sukcesję w trakcie roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie spadku i uzyskanie dochodu ze źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT, o ile zostaną spełnione wszystkie inne warunki wymienione w treści wskazanego przepisu. Jak wskazano bowiem wcześniej w przypadku praw o charakterze niemajątkowym ich przejęcie przez spadkobiercę jest ograniczone do sytuacji, gdy były one związane z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą i pod warunkiem, że spadkobierca dalej będzie prowadził tę działalność na własny rachunek. Tym samym w ocenie Sądu skarżąca spełniła wszystkie warunki do skutecznej sukcesji spornego prawa niemajątkowego.

Stanowisko NSA

Organ podatkowy złożył skargę kasacyjną do NSA, który nie zgodził się z argumentacją organu i oddalił jego skargę kasacyjną. 

NSA podzielił stanowisko Sądu I instancji, z jednym zastrzeżeniem. NSA nie podzielił poglądu co do niemajątkowego charakteru uprawnienia do kontynuowania działalności gospodarczej i opodatkowania na zasadzie liniowej stawki podatku. Zdaniem NSA jest to uprawnienie o charakterze majątkowym, ponieważ przyjęcie tego wyboru i opodatkowania w tej stawce bezpośrednio wpływa na sytuację ekonomiczną tego, który tę stawkę wybiera. Taka osoba płaci bowiem podatek według niższej stawki. Nie można zatem powiedzieć, że jest to uprawnienie o charakterze niemajątkowym. 

Ponadto, w ocenie NSA, pogląd, że jest to uprawnienie o charakterze osobistym jest nieprawidłowy. Wybór opodatkowania stawką liniową nie zależy od przymiotów osobistych spadkodawcy, lecz zależy od prowadzenia działalności gospodarczej. Jako przykład uprawnienia o charakterze osobistym NSA podał uprawnienie do żądania umorzenia podatku. Żeby wystąpić z takim wnioskiem trzeba mieć jakieś przymioty osobiste i majątkowe, określoną sytuację, ważne powody. 

Reasumując, NSA uznał rozstrzygnięcie Sądu I instancji za prawidłowe, z wyjątkiem oceny charakteru prawa do kontynuowania formy opodatkowania. Zdaniem NSA jest to uprawnienie o charakterze majątkowym, więc spadkobierca nie musi składać oświadczenia o wyborze sposobu opodatkowania czy kontynuowaniu działalności.