Od momentu utraty statusu MŚP należy obliczać wysokość należnej pomocy w oparciu o wskaźnik intensywności właściwy dla dużych przedsiębiorców.
Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 czerwca 2015 r. (IBPBI/2/4510-379/15/MS).
Sprawa dotyczyła podatnika, który posiada zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Zezwolenie zostało wydane w dniu 28 października 2004 r. Uzyskiwane przez przedsiębiorcę strefowego dochody objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT w związku z art. 12 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych. Na moment udzielenia zezwolenia, podatnik posiadał status średniego przedsiębiorcy. Maksymalna intensywność pomocy przysługująca takiemu podmiotowi na obszarze, na którym zrealizowana została inwestycja to 65% kosztów kwalifikowanych. Po pewnym czasie od wydania zezwolenia, na skutek wejścia w skład grupy kapitałowej, podatnik uzyskał status dużego przedsiębiorcy, dla którego przepisy o pomocy publicznej przewidują niższą intensywność.
Na tle powyższego, podatnik zwrócił się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację, w którym zapytał, czy zmiana statusu w okresie po uzyskaniu zezwolenia strefowego ma wpływ na sposób obliczania wysokości ulgi podatkowej. Zdaniem podatnika, zmiana statusu przedsiębiorcy nie ma wpływu na wielkość przysługującego zwolnienia podatkowego, gdyż zasady korzystania z zezwolenia strefowego, w tym warunki dotyczące określenia wartości przysługującej pomocy ustalane są na moment wydania zezwolenia. Na poparcie swojego stanowiska podatnik przytoczył brzmienie przepisów przejściowych z rozporządzenia o SSE z 10 grudnia 2008 r. jak również odwołał się do koncepcji ochrony praw nabytych oraz powołał się na oficjalne stanowiska w tej sprawie Zarządu specjalnej strefy ekonomicznej oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Organ uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wskazał, że w niniejszej
sprawie należy wziąć pod uwagę przepisy unijne, determinujące okoliczności utraty
statusu MŚP. Organ kategorycznie stwierdził, że od momentu utraty statusu MŚP
należy stosować niższy poziom intensywności pomocy. Jednocześnie zaznaczył, iż
zmiana wskaźnika maksymalnej intensywności pomocy dotyczy wyłącznie tej części
inwestycji, która jest dokonywana po dniu utraty statusu MŚP. Prawo do
uzyskania pomocy publicznej według wskaźnika 65% nabyte przed datą zmiany
statusu jest nabyte definitywnie i późniejsza zmiana statusu nie ma wpływu na
kwotę zdyskontowanej pomocy do wykorzystania.
Nieprecyzyjne i dyskusyjne stanowisko organu
Kwestia określenia poziomu intensywności pomocy publicznej w sytuacji zmiany statusu przedsiębiorcy w trakcie korzystania ze zwolnienia podatkowego z tytułu działalności w SSE od lat jest przedmiotem dyskusji pomiędzy podatnikami i władzami skarbowymi. Przepisy o pomocy publicznej, zarówno polskie, jak i unijne, nie wskazują jednoznacznie na jaki moment powinien zostać określony status przedsiębiorcy aplikującego o pomoc. Przepisy strefowe aktualnie obowiązujące, jak również te będące w mocy na moment wydania zezwolenia podatnika posługują się terminem „intensywności pomocy udzielanej” MŚP, co wskazywałoby, że status przedsiębiorcy bada się na dzień udzielenia pomocy. Natomiast przepisy unijne w zakresie pomocy regionalnej mówią o „pomocy przyznawanej” MŚP. Należy zaznaczyć, że w szczególnym przypadku pomocy w formie zwolnienia podatkowego w SSE, dzień udzielenia pomocy nie jest tożsamy z dniem jej przyznania. Przyznanie prawa do pomocy następuje w momencie wydania zezwolenia strefowego, a faktyczne jej udzielenie – w momencie złożenia rocznej deklaracji podatkowej, w której określa się wysokość dochodu korzystającego ze zwolnienia. Konieczność ustalania każdorazowo co roku na moment złożenia deklaracji podatkowej dopuszczalnego poziomu intensywności pomocy rodziłaby po stronie podatnika wiele niepewności i trudności kalkulacyjnych, a przez to sprzyjałaby błędnemu obliczaniu wartości przysługującej pomocy.
Wśród przedsiębiorców strefowych, jak również przedstawicieli poszczególnych SSE dominuje pogląd, że zasady korzystania z zezwolenia SSE, w tym w szczególności poziom dopuszczalnej pomocy w formie zwolnienia podatkowego ustalane są na moment wydania zezwolenia. A więc status przedsiębiorcy badany jest na dzień wydania zezwolenia i zgodnie z tym statusem określany jest maksymalny poziom intensywności pomocy przysługującej przedsiębiorcy strefowemu w całym okresie korzystania ze zwolnienia podatkowego. Na podobnym stanowisku stoi również UOKiK, o czym świadczy pismo, na które powołuje się Podatnik oraz inne pisma UOKiK przywoływane w podobnych sprawach.
Stanowisko Dyrektora IS w Katowicach wydaje się zatem mocno dyskusyjne, gdyż prezentuje odmienne niż powyżej wskazane zasady określania przysługującej intensywności pomocy, rodząc jednocześnie wiele pytań. Organ nie wskazuje na obowiązek określenia dopuszczalnej intensywności pomocy na moment przyznawania/udzielania pomocy. Uzasadnienie bowiem odwołuje się wyłącznie do przepisów unijnych w zakresie określenia statusu przedsiębiorcy i nie odnosi się zasadniczo do argumentów powołanych przez wnioskodawcę, z wyjątkiem wniosków dotyczących koncepcji ochrony praw nabytych. Organ podatkowy nie tylko nie wypowiedział się, jak należy rozumieć w przypadku zwolnienia podatkowego w SSE dzień udzielenia/przyznania pomocy, jak też nie wyjaśnił, co w praktyce miałoby oznaczać stwierdzenie, że zmiana wskaźnika maksymalnej intensywności pomocy dotyczy tej części inwestycji, która jest dokonywana po dniu utraty statusu średniego przedsiębiorcy (ponoszenie/dyskontowanie wydatków po tej dacie?). W efekcie przedstawione uzasadnienie jest nieprecyzyjne i rodzi wiele dalszych pytań (np. co w sytuacji gdy zmiana statusu następuje po zakończeniu inwestycji a podatnik nie skonsumował zwolnienia obliczonego w oparciu o wyższy poziom intensywności?).
Należy jednocześnie podkreślić, że zaprezentowane podejście władz skarbowych, stanowiące powielenie dotychczas wydawanych interpretacji, stoi w sprzeczności ze stanowiskiem UOKiK, który co do zasady, jest organem opiniującym zasady udzielania pomocy publicznej w Polsce.
Artykuł ukazał się w Rzeczpospolitej z dnia 14 września 2015 r.
Zmieniony tytuł i inne drobne modyfikacje pochodzą od redakcji taxonline.pl
Agnieszka Szymczyk jest konsultantem w Zespole Innowacji i Pomocy Publicznej w Dziale Prawno - Podatkowym PwC