Obowiązek wymiany przez podmiot leczniczy kasy na kasę rejestrującą on-line

Podmiot leczniczy zatrudniający lekarzy oraz lekarzy dentystów w ramach świadczonych przez nich na rzecz pacjentów usług medycznych, nie będzie zobowiązany z dniem 1 stycznia 2021 r. do wymiany aktualnie używanych kas fiskalnych na kasy fiskalne on-line.

Sprawa dotyczyła spółki będącej podmiotem leczniczym, której przedmiotem działalności są świadczenia zdrowotne – szpitalne, ambulatoryjne oraz inne niż szpitalne. Podatnik wskazał, że zgodnie z art. 145b ustawy o VAT, począwszy od dnia 1 stycznia 2021 r. kasy fiskalne on-line będą musieli wprowadzić podatnicy świadczący usługi: „w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów”. Spółka zauważyła jednak, że z przepisu nie wynika, czy wyżej wskazany obowiązek dotyczy wyłącznie lekarzy prowadzących prywatną praktykę, czy też podatników-podmiotów leczniczych w ramach struktur i na rzecz których lekarze oraz lekarze dentyści, w oparciu o umowy o prace lub umowy cywilnoprawne świadczą usługi medyczne.

Na tym tle podatnik zapytał organ podatkowy, czy jako podmiot leczniczy zatrudniający lekarzy oraz lekarzy dentystów, zobowiązany jest do wymiany aktualnie używanych kas fiskalnych na kasy fiskalne on-line z dniem 1 stycznia 2021 r. na podstawie ustawy o VAT.

Zdaniem spółki spełnia ona przesłanki uznania jej za świadczącą usługi w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów i wobec tego jest objęta, wynikającym z ustawy o VAT, obowiązkiem wprowadzenia kas fiskalnych on-line.

Organ uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wskazał, że z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT wynika generalna zasada, zgodnie z którą obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń. Z dniem 1 maja 2019 r. weszła w życie ustawa nowelizująca, która wprowadza do ustawy o VAT zmiany w zakresie kas rejestrujących. Ustawa ta zakłada m.in. możliwość, a dla podatników prowadzących działalność gospodarczą w określonych w ustawie rodzajach czynności – obowiązek stosowania kas rejestrujących on-line. Kasy on-line wyposażone są w nowe funkcje umożliwiające, oprócz zapisu w pamięci fiskalnej i chronionej kasy, przekazywanie w sposób ciągły, zautomatyzowany i bezpośredni danych rejestrowanych przy ich użyciu z prowadzonej ewidencji oraz danych o zdarzeniach mających znaczenie dla pracy kas do systemu Centralnego Repozytorium Kas. Podatnik jako podmiot leczniczy prowadzący działalność w formie spółki prawa handlowego w zakresie usług opieki medycznej nie podlega przepisom art. 145b ust. 1 pkt 3 lit. d) ustawy o VAT, gdyż przepis wyraźnie wskazuje, że obowiązek wymiany z dniem 1 stycznia 2021 r. kasy rejestrującej na kasę rejestrującą on-line dotyczy tylko świadczenia usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów w ramach indywidualnej praktyki, a nie przez podmioty lecznicze. Ustawodawca w art. 5 ust. 3 ustawy o działalności leczniczej wyraźnie wskazał, że wykonywanie zawodu w ramach praktyk zawodowych nie jest prowadzeniem podmiotu leczniczego. Organ zwrócił uwagę, że cechą charakterystyczną wykonywania zawodu w formie praktyki lekarskiej jest udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarzy na własny rachunek i własną odpowiedzialność. Właśnie ta cecha odróżnia prowadzenie praktyki od podmiotu leczniczego, w którym lekarze wykonują zawód na podstawie stosunku prawnego zawartego z podmiotem leczniczym, udzielając świadczeń na rachunek i odpowiedzialność (wobec osób trzecich) podmiotu leczniczego.